Om te begrijpen hoe zo DAC eruit kan zien, sprak ik met Satya van Heummen over Giveth in het Rotterdamse café Engels vlak om de hoek van Rotterdam Centraal.
Slimme contracten
De puristen onder ons vinden dat het woord ‘smart contract’ of slim contract de lading niet echt dekt, maar bij gebrek aan beter, houden we het hierop. Zo’n slim contract is in feite niet veel anders dan een computerprogramma waarin bepaalde regels gevolgd worden, zoals als/dan, en/of/etc. Aan al die informatie kan weer informatie van buiten toegevoegd worden via oracles ofwel systemen die een verbinding verzorgen tussen de wereld buiten de blockchain en die daarbinnen. Een oracle kan bijvoorbeeld een controleur zijn van een huis dat verhuurd wordt via een smart contract. De controleur geeft dan aan dat er geen kopjes stuk waren, maar wel drie borden, dus dat die kosten van de borg afgehaald moeten worden.
Nu voel je waarschijnlijk al een klein beetje aan wat een smart contract is: het is een soort computerprogramma dat bepaalde taken uitvoert of kan laten uitvoeren. Ook krijgt het programma input van buiten via oracles.
Een smart contract op een publieke blockchain als die van Ethereum kan door iedereen worden ingezien en iedereen kan in principe informatie toevoegen en het gebruiken. Alleen zou het een mooie boel worden als iedereen het programma kan gebruiken en eeuwig kan laten draaien. Dan loopt het netwerk vast. Daarom moet voor het uitvoeren van de applicatie een klein beetje geld betaald worden. Op het Ethereum-netwerk heet dat ‘gas’ en gas betaal je met ether, de munteenheid van Ethereum.
Giveth
Ik omschrijf Giveth in eerste instantie als een bedrijf. ‘Donaties aan bedrijven’ noem ik het zelfs. Satya verbetert me snel: “we zijn ook geen bedrijf, we zijn een open source-project, wij krijgen donaties uit de crypto-wereld om twee redenen. Ten eerste omdat we dit project doen en ten tweede omdat we open source-technologie maken, smart contracts.”
Dit betekent dus dat Giveth en andere ‘bedrijven’ waar Satya aan meewerkt, hun code met iedereen delen. Niemand hoeft voor hun noeste arbeid te betalen en toch is hun werk heel belangrijk. Daar geven anderen vanuit de crypto-wereld graag wat geld voor, in dit geval in de vorm van ether.
Een belangrijk smart contact van onder andere ontwikkelaars van Giveth is bijvoorbeeld het Minime-token, een kloonbaar smart contract wat meer dan een miljard dollar aan ico-geld heeft opgehaald in de afgelopen tijd. Voor de goede orde: dat geld is dus niet opgehaald door de mensen van Giveth, maar door mensen die een kloon maakten van dat specifieke smart contract en dat voor hun eigen doeleinden inzetten. Een bekende Minime-token is bijvoorbeeld Aragon ook bekend als ANT.
Het zal duidelijk zijn dat veel mensen erg blij zijn met de ontwikkelde code. Daar krijgt Giveth onder andere donaties voor, maar ze helpen ook mee met de White Hackers-groep om ernstige hacks in de ethereum wereld tegen te gaan en daarbij geld te redden, regelmatig met succes.
Deze manier van werken druist in tegen alles wat we in de westerse wereld geleerd hebben de afgelopen 70 tot 120 jaar, dat het ook niet vreemd is dat mensen moeite hebben om het aan te voelen of te begrijpen.
Blockchain-charitybijeenkomst
Giveth was onlangs bij een grote charity-bijeenkomst van Amnesty in Londen waar iedereen uit de goededoelenwereld rondliep. Grootste probleem: blockchains gebruiken voor transparantie kan heel handig zijn voor dergelijke organisaties, maar die kunnen dat allemaal niet zelf ontwikkelen, terwijl iedereen het voordeel ziet. Het ermee starten is lastig. Giveth laat zien hoe dat kan en biedt een platform om te gaan experimenteren. Meer delen binnen de charity-wereld zou volgens Satya goed zijn. Het is bijvoorbeeld binnen de Ethereum-community heel normaal om alle code te delen. Problemen worden collectief aangepakt en iedereen kan meehelpen aan de verbetering van de code.
De open source-gedachte bevindt zich voor een groot deel nog louter bij coders, maar Giveth gebruikt het veel breder. Ook videofilmpjes, vertalingen en teksten worden via hun systeem vergoed. Uiteindelijk is het de bedoeling dat iedereen charities kan draaien via hun smart contract, maar zover is het nog niet.
Dat laatste heeft helaas te maken met de capaciteit van het Ethereum-netwerk en de bijbehorende kosten. Op een bepaald moment kostte het uitvoeren van de smart contracts die Giveth gebruikt voor het transparant maken van iedere donatie, enkele honderden euro’s per keer door de hoge fees.
Giveth-contract
Het smart contract van Giveth werkt momenteel door de hoge kosten nu – tijdelijk – via een testnet van Ethereum. Betalingen gaan wel via de normale blockchain, maar die moeten nu anders verwerkt worden. Geen ideale situatie, maar het is even niet anders geeft Satya aan.
Giveth ziet zichzelf als zijn eigen showcase: “We krijgen zelf donaties en die proberen we helemaal transparant te besteden. We zetten al onze taken op de blockchain en voor elke taak krijg je een van te voren bepaalde hoeveelheid ether, dat is gezamenlijk bepaald. Vervolgens is dan iemand anders reviewer. Die moet de taak checken door een transactie naar het contract te maken. Als het goedgekeurd is, kan ik mijn geld claimen en de hele wereld kan dat zien. Iedereen kan precies zien wat er wordt gedaan en dat staat voor eeuwig op de blockchain”, zegt Satya.
Toch vraag ik me af of het niet vervelend is als je hele hebben en houden op de blockchain open en bloot voor iedereen zichtbaar is. Satya: “Dat is wel een andere manier van denken ja, maar het is ook zo: wij krijgen donaties van mensen en wij hebben verantwoordelijkheid om met die donaties om te gaan. Eigenlijk is Giveth zijn eigen showcase, een extreem geval om te laten zien dat het kan, maar waarvan niemand verwacht dat elke charity zo ver gaat.”
Ondanks dat bestaande goede doelen (nog) niet zo ver zullen gaan, is het in Satya’s ogen een goede zaak. Wel geeft hij een voorbeeld dat hij zelf van een goededoelenorganisatie kreeg met betrekking tot donateurs die het belang van sommige zaken niet in zullen zien: “Als je donateurs vraagt welke vogels we moeten redden, dan is het antwoord: de mooie vogels”.
Met Giveth als extreem voorbeeld, zal het ergens in het midden uitkomen. Er zit veel geld in crypto en mensen willen dat aan goede doelen geven en voor charities is het kostenefficiënt om gelden te verdelen. Uiteindelijk zal transparantie geëist worden van gevers. Aan geïnteresseerden geen gebrek, maar daarvoor moet het systeem eerst uit bèta zijn.
Dan rest er nog één vraag: wat bouwen al die ontwikkelaars dan op? Wellicht hoop, hoop op een betere en transparantere toekomst.
Deel 1 in deze serie: Concertkaartjesfraude: blockchain to the rescue!
