In het persbericht bij _UP_ staat dat de Jupiter-reeks ‘nodig’ was. Waarom?
“Na de plaat Promises of a No Man’s Land had ik voor mijn gevoel alles gezegd hoe ik het wilde zeggen. Ik zie de periode vanaf mijn eerste plaat Blaudzun (2008), Seadrift Soundmachine (2010), naar Heavy Flowers (2012) en Promises of a No Man’s Land (2014) als een evolutie. Na Promises moest ik voor mijn gevoel het palet even weggooien, het aanbrengen van nieuwe kleuren was niet meer voldoende. Ik moest opnieuw beginnen. Ik was niet klaar met Blaudzun; hoe ik het doe en wat ik doe. Vanuit een soort vocabulaire, die ik in de eerste vier platen heb opgebouwd, heb ik mijn liedjes gemaakt. Ik had alles wel gezegd. Dat was ook de reden om iets anders te doen, zoals het project Haty Haty met David Douglas (2016, cd High As The Sun). Met het idee dat er meer in zou zitten ben ik hierna begonnen met de Jupiter-trilogie. Die zoektocht is wel gelukt.”
Na Heavy Flowers en Promises of a No Man’s Land was er geen metaalmoeheid.
Voelde je een soort metaalmoeheid?
“Ik heb Heavy Flowers en Promises of a No Man’s Land met heel veel plezier gemaakt en gespeeld. Maar ik wilde iets nieuws maken. De vragen waren of ik nog zo’n soort plaat wilde maken of moest ik op zoek gaan wat er nog meer in het vat zit? Die keuze was lastig, ook omdat in een ritme zat van een plaat maken, touren en een nieuwe plaat maken. Dat ritme moet je soms veranderen en onderbreken om tot iets te komen wat je echt wil maken. Het was geen metaalmoeheid.”
Je wilde ook de twijfel weer toelaten, las ik.
“Bij het maken van Jupiter I en II heb ik juist de twijfel uitgeschakeld. Met _UP_ voelt het alsof ik weer terug bij af ben, deze plaat heb ik gemaakt zoals ik in het verleden ook platen heb gemaakt. Bij Jupiter I en II was het idee: ik ga iets bedenken, neem het op, breng het uit en de volgende dag – bij wijze van spreken – breng ik het op de bühne. Dat is heel goed bevallen en het was een heel tof experiment. Het legde wel tijdsdruk op. Na Jupiter II merkte ik dat ik weer iets meer de tijd wilde nemen. Bij het schrijven en opnemen voor _UP_ werden composities, melodieën en thema’s songs waarop ik heel zuinig moest zijn. Ik voelde dat ik deze moest koesteren. Bij Jupiter I en II mocht ik van mijzelf nauwelijks twijfelen, maar moest onder de tijdsdruk opnemen en uitbrengen. Achteraf zijn deze strakke deadlines goed bevallen. Het is voor mij wel de vraag hoeveel songs van Jupiter I en II blijvend zijn, bij _UP_ heb ik die zekerheid wel.”
Het is voor mij wel de vraag hoeveel songs van Jupiter I en II blijvend zijn, bij _UP_ heb ik die zekerheid wel.
Wie legde je die druk op?
“Dat deed ik zelf. Ik had deze extra prikkel nodig. Ook omdat ik dat nog nooit zo gedaan had. Bij Jupiter I en II dacht ik: waarom wachten met het maken van een plaat en weer gaan touren, zoals voorheen? Waarom niet alles tegelijk. Bij _UP_ moest ik de liedjes weer iets meer tijd geven.”
Tussen het verschijnen van Jupiter I (7 oktober 2016) en II zaten vijf maanden. _UP_ verschijnt veel later.
“Ja, meer dan een jaar later dan Jupiter II.”
Op Heavy Flowers en Promises of a No Man’s Land stonden radiohits. De eerste single _Hey_Now van _UP_ is van Mexico, tot Denemarken, Argentinië en IJsland een enorme hit op de streamingplatforms. Is het een prettig gevoel dat je weer een (radio)hit hebt?
“Ik denk dat het aantal radiohits op Flowers en Promises wel mee viel. Ik ben nooit op zoek naar hits geweest. Ik ben er trots op dat ik nooit hits nodig heb gehad om toch iets moois op te bouwen als artiest, maar eerlijk gezegd is het wel mooi als er af en toe wel een hit is. Hits zijn niet afhankelijk van de songs, ze zijn afhankelijk van de tijd en wie er bij de radio bepaalt welke nummers op de playlist komen. Door meer gebruik van streamingdiensten is dit gelukkig aan het veranderen, een hit wordt nu meer door het publiek bepaald. Ik ben heel blij dat _Hey_Now goed is opgepakt. (_Hey_Now was NPO Radio 2 Topsong.). In Duitsland is de track _Islands (track 4 op _UP_) al meer gestreamd dan _Hey_Now.”
Wat doet dit succes met je internationale ambities?
“Ook in Nederland kan je nooit achterover leunen, het is keihard werken. Dat geldt ook voor Duitsland en België waar ik, inderdaad vanaf het begin van carrière al speel en succes heb, moet ik altijd flink aan de bak. Bij tourverzoeken nu uit Noord- en Zuid Amerika moet ik goed overwegen of het slim is om daar heen te gaan. Hiervoor is een lange adem nodig.”
Europa is voorlopig groot genoeg.
In welke landen heb je nu vooral succes?
“Jupiter II is heel goed in Duitsland ontvangen, we hebben daar veel getourd. Europa is voorlopig groot genoeg, we gaan spelen op een paar mooie Europese festivals. Als er echt serieuze partijen zijn die ons naar Noord- of Zuid Amerika willen halen dan zien we dat dan. Heavy Flowers is officieel in Amerika uitgebracht – ik heb het daar een keer kort geprobeerd-, Promises of a No Man’s Land is daar niet op een serieus label verschenen.”
Wat zijn je muzikale ambities in Engeland?
“Ik kijk zo nooit naar de kaart. Mijn management kijkt wel naar waar we kunnen spelen. Natuurlijk zou ik in Engeland wel willen spelen, maar ook daar is het zo, net als in Amerika, dat je er zes maanden heen moet gaan om veel te spelen en vanaf onderaan alles moet opbouwen. Terwijl we in de rest van Europa al wat verder op de ladder staan en ik daar ook bij wil zijn.”
Welke muzikale verschillen zijn er tussen Jupiter I, II en _UP_ ?
“Jupiter I de meest sexy plaat, het belang van drums en bariton sax is op deze plaat groter. Jupiter II is iets donkerder. Voor _UP_ heb ik mijn stem weer uit de rots gebeiteld. Lang geleden waren mijn stem en melodieën de belangrijkste vehikels van Blaudzun, later is mijn stem in dienst komen te staan van het geheel. Mijn stem en zang melodieën zijn op _UP_ weer belangrijker geworden dan op eerdere platen. Ik ben natuurlijk in de eerste plaats ook een zanger. Op een aantal platen heb ik dat misschien wel een beetje weggestopt.”
Je stijl is ook bombastisch en groots.
“De zwaarte op Heavy Flowers en Promises of a No Man’s Land, die mij soms wel eens verweten werd, zit voor een deel in _UP_ maar wel subtieler. Grootse finales en arrangementen zijn ook op _UP_ te vinden. Daar hou ik van. De zwaarte, het lichtvoetige, de ritmes en melodieën zijn meer in balans. Jupiter I en II zijn misschien, zonder oneerbiedig te zijn richting deze twee platen, studies geweest voor _UP_.”
Bij het maken van _UP_ heb ik de liedjes meer gewogen.
Collega popjournalist Gijsbert Kramer van De Volkskrant schreef op 10 maart 2017: ‘Het lijkt alsof Blaudzun op Jupiter II zelfverzekerder klinkt.’ Heeft hij gelijk?
“Misschien wel ten opzichte van Jupiter I. Jupiter I en II waren voor mij best wel spannend om te maken. Bij deel II had ik wel iets meer houvast aan de liedjes, doordat het iets meer liedjes waren. Op Jupiter I zijn de songs meer elektronisch en leunen vaak op één thema. Jupiter I is misschien de echo van het Haty Haty-project. Ik gedij denk ik als zanger ook goed als liedjes een kop en een staart hebben. Bij het maken van _UP_ heb ik de liedjes meer gewogen, daar heb ik de tijd voor genomen.”
Je moet dan wel sterk in je schoenen staan om elke noot te kunnen wegen. Zelfverzekerder zijn…
“Dat klopt. Ik heb meer in de spiegel gekeken dan voorheen. Dat ik dat nu kan komt mede doordat ik inmiddels de ervaring heb van het maken van een aantal platen. Maar ik voel me nog vaak heel onzeker als ik platen maak en liedjes schrijf. Ik kan ook heel zelfverzekerd zijn. Er is altijd een methodische twijfel of ik iets goed is. Ik loop altijd om songs heen; kijk van boven en onder, of het klopt.”
Welke liedjes zorgen voor een verbinding tussen de drie platen; of zoals je het zelf noemt ‘een collectie liedjes in losse delen’?
“Ik denk dan aan de tracks _Circles (track 2) en _Juno (track 3). Die songs verbinden de drie delen.”
Kun je _UP_ ook los van zien van de trilogie?
“Het is niet voor niks dat ik deze plaat _UP_ heb genoemd, maar ook Jupiter Part III. Ik voel wel dat _UP_ iets meer een plaat is die op zichzelf kan staan, maar het is wel degelijk een onderdeel van een drieluik. Door de type en hoeveelheid liedjes voelde ik al snel aan dat _UP_ meer is, niet zo zeer door de kwaliteit van de liedjes. Je moet het vergelijken met een drieluik zoals deze rond het jaar 1500 werden geschilderd waarbij de zijpanelen, en de figuranten daarop, altijd naar het middenstuk – tafereel verwijzen. _UP_ is voor mij het middenstuk van het paneel, geworden. Dat is niet zo bedacht.”
Ik kan op Pinkpop, ook veel mensen die normaal niet naar mijn shows komen, laten zien wat ik doe.
Welke rol hebben je scheiding en een depressie gespeeld in het maken van _UP_ ?
“Dat voelt als heel lang geleden en heb ik inmiddels van mij afgeschreven. Het speelt helemaal geen rol meer, verre van.”
15 juni speel je op Pinkpop. Ook in 2013 stond je daar.
“Ik vind het een eer dat ze mij hebben gevraagd. Het is mooi om er na vijf jaar straks weer te staan, het voelt als een bevestiging dat ik goed bezig ben. Pinkpop is een oer popfestival. Het is een mooi feest. Ik kan, ook veel mensen die normaal niet naar mijn shows komen, laten zien wat ik doe.”
Je speelt 18 mei ook in Paradiso. Hoe vier je het 50-jarig bestaan van de Amsterdamse poptempel?
“Inmiddels ken ik de zaal en backstage zo goed. Ik kan er blind mijn weg vinden. Ik ben er al die jaren zoveel geweest, het blijft een special plek. De geschiedenis van al die legendarische concerten door de groten der aarde die daar hangt trekt er nooit weg. Dat geldt ook voor mijn eigen concerten. Ik ben ooit boven begonnen voor 200 man, totdat ik in een jaar vier keer Paradiso uitverkocht.”
Het eerste deel van de clubtour van Blaudzun start op 14 april in AB, Brussel. De andere data zijn te vinden op www.blaudzun.com Aan het einde van het gesprek zegt Blaudzun dat ook in het najaar een clubtour zal volgen. Data hiervoor zijn nog niet aangekondigd.
