Het begin van een duizelingwekkend avontuur
….waarbij een miljardenbedrijf (in jargon een Unicorn) ontstaat. Tot eindelijk de waarheid ineens duidelijk wordt en het luchtkasteel in elkaar stort. De keizerin staat zonder kleren, zoals treffend de titel van het 24e (en laatste) hoofdstuk luidt (Bad Blood, pagina 281).
Onderzoek
Auteur John Carreyrou heeft het gepresteerd om langzaam maar zeker tot die waarheid door te dringen. Hij levert een verbijsterend staaltje van onderzoeksjournalistiek. In rode letters (tegen een zwarte achtergrond) de confronterende titel. We zullen nog even op een Nederlandse titel moeten wachten, maar de auteur verzekert mij dat een Nederlandse vertaling van dit boek op komst is. De subtitel (mijn vertaling): Geheimen en Leugens van een Silicon Valley Startup.
Pretenties
Dankzij de verpletterende indruk die Elizabeth maakt, ondanks het feit dat zij eigenlijk een gesjeesde student is, in combinatie met flair en een goed netwerk (waaronder toonaangevende ondernemers en politici) weet zij deuren te openen. Op andere momenten blijkt zij ongenaakbaar. Medewerkers die als het ware voorzichtig hun vinger opsteken en twijfels uitspreken, kunnen vertrekken. De pretenties zijn niet gering. Via een vingerprik zo’n beetje het leeuwendeel van het laboratoriumonderzoek verrichten en dat ook nog eens voor de fractie van de gangbare kostprijs.
Revolutie
Een lithiumspiegel bepaling voor een paar dollar, terwijl dat destijds een veelvoud van dat bedrag kost. En dat met een handzaam apparaat.Zoals we dat al kennen van de glucosebepaling bij diabetes. Het kan ook een revolutie in de zorg betekenen, want als iedereen dat allemaal thuis zelf kan doen. Een soort Minilab, eventueel draadloos verbonden met Theranos. Daarbij schermt Elizabeth in de media handig met haar ‘prikangst’. Straks hoeft ook het aanprikken van een ader (venapunctie) niet meer. Fijn, toch?
Lithium
Door mijn (indirecte) betrokkenheid destijds bij de opzet van het Minilab van het Twentse Medimate, lees ik dit boek met meer dan gewone interesse en achtergrondkennis. Het had nog meer supporters van Theranos al in een vroeg stadium duidelijk kunnen (ja, moeten) zijn dat de ambities mooi waren, maar beslist niet realistisch. Een vingerprik – met een druppeltje bloed voor zowel chemische analyses als de diagnostiek met antistoffen- is bepaald een uitdaging. Bloedcellen moeten nog verwijderd worden. Als die cellen kapot gaan door deze procedures, een fenomeen dat we hemolyse noemen, komen stoffen vrij waardoor verstoring optreedt van de resultaten. Grappig detail: John Carreyrou verwijst daartoe in een voetnoot naar een studie van een Nederlandse onderzoeksgroep.
Luchtkastelen
Het boek laat zich lezen als een detective, zeker wanneer kunstgrepen worden toegepast om het falen van de techniek te maskeren. De liefde speelt ook nog een cruciale rol. Ik ga dat niet verklappen. Daarbij is het in feite ook nog een continuing story want justitie in de Verenigde Staten heeft nog een appeltje te schillen met Elizabeth Holmes. Hoe actueel het wel is, blijkt uit een analyse over de afgelopen 6 maanden die het bedrijf HowardsHome op mijn verzoek verrichtte. Er komen vrijwel dagelijks wereldwijd publicaties tot stand waarbij gerefereerd wordt aan het dossier Theranos. Ook is het bedrijf nog steeds actief, maar zonder Holmes. De vraag die we ons dienen te stellen: waar doemen nieuwe luchtkastelen op?
Aanrader
Dit boek is veel doelgroepen in het bijzonder belangwekkend. Denk aan (onderzoek)journalisten, toezichthouders, politici, maar ook entrepreneurs. Voor al diegenen die iets hebben met de zorgsector, omdat ze er in werkzaam zijn (geweest) of aan zelfcontrole moeten doen is het een eyeopener.
Websites
https://www.howardshome.com
https://www.penguinrandomhouse.com/books/549478/bad-blood-by-john-carreyrou/9781524731656/
https://www.theranos.com
https://www.medimate.com/website/nl
https://www.linkedin.com/in/johncarreyrou/
