Internering
In oorlogen is er altijd angst voor een ‘derde colonne’. Mensen worden vaak al in het begin van een conflict opgepakt en geïnterneerd. Juist blijken sommigen namelijk geëmigreerd om een schrikbewind of dienstplicht te ontlopen. Ook onze vaderlandse geschiedenis kent voorbeelden zoals dat van Duitsers woonachtig in Nederland en Nederlands Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het zijn vaak schrijnende situaties waarbij hardvochtig wordt gehandeld. Deze zwarte bladzijden vergeten we maar wat graag als land. Hoe is dat elders? Ik stuit op een bijzondere enveloppe, die veel vertelt ook al is hij leeg…
Veilinghuis de Voorstraat te Zwolle
Puk van Veilinghuis de Voorstraat in Zwolle (foto) was zo vriendelijk mij te attenderen op een lijvig postzegelboek met enveloppen. Daarvan heeft een aantal betrekking op een correspondentie met het Comite van het Internationale Rode Kruis (CIRC) in Genève. Een enveloppe trok meteen mijn aandacht. Ik heb daarin wel een zekere ervaring gekregen. Misschien zelfs een hobby.
Eerste Wereldoorlog
In de Eerste Wereldoorlog van 1914-1918 (waaraan Nederland is ontsnapt) blijken ook velen te zijn geinterneerd. Zoals in Brits Columbia/ Canada. Dat land was als onderdeel van het Brits imperium (dominions) betrokken en streed mee tegen de ‘centralen’ als Duitsland en Oostenrijk. In deze Canadese regio ontstonden in het oorlogsjaar 1915 fricties tussen mijnwerkers van verschillende origine zo blijkt uit bronnen op Internet. Dat leidde tot arrestaties en in dat jaar werd het kamp Morrissey opgericht. Op de achtergrond speelde zeker ook sociale onrust na een mijnramp en economische teruggang een belangrijke rol als stemmingmaker. De geïnterneerden werden uitgebuit en slecht behandeld. Het ging nadrukkelijk niet om krijgsgevangenen. Ziekten teisterden het kamp.
Poststuk
Op de foto’s de voor- en achterzijde van de enveloppe. Aan de voorzijde een in het Frans gestelde tekst, gericht aan Comité de la Croix-Rouge ( Agences des Prisonniers de Guerre), Genève, Switzerland! (uitroepteken). De Canadese postzegels zijn afgestempeld op 23 juli 1917 (Fernie) en op 24 juli voorzien van een officieel (rood) stempel met aftekening van de censuur (passed by internment censor, Morrisey, B.O). De afzender Fritz Cohn schakelt over op Engels aan de achterzijde: Tekst: From Fritz Cohn, Prisoner of War, No 409, Internment Camp, Morrissey BO, Canada. Ook stempels en aantekeningen.Naar de vroegere inhoud van deze brief blijft het gissen maar de lijst geeft een aantal mogelijkheden. Zie een overzicht. Het Comite van het Internationale Rode Kruis (CIRC) bemiddelde in een groot aantal zaken waar het burgers betrof (archief):
Model Gevangene Fritz Cohn
Het is meteen al Bingo als ik Fritz Cohn op zoek via Google. In een boek over kamp Morrisey verdient hij een foto. Hij wordt een voorbeeldig gevangene genoeg. Dat is nog wat weinig informatie. Was hij mijnwerker? Heeft hij de kamptijd goed doorgebracht? Ik leg contact met bronnen in dit gebied en zal de lezer daarover informeren.
Moderne Archeologie
Het voormalige kampterrein blijkt enkele jaren onderwerp te zijn geweest van moderne archeologie met onder meer inzet van grondradar. Ook is er museale aandacht. Het is momenteel een spookstad, zo wordt gemeld door een archeologe. Het wordt beschouwd als een pijnlijke herinnering. Archeologe Sarah Beaulieu promoveert in 2015 op onderzoek naar Camp Morrissey aan de Simon Fraser University in Canada. Zij figureert ook in een aangrijpend filmpje (link onderaan):
Historicus
Ik probeer de verbinding te maken. De zoektocht via Genève, maar ook Google, leidt tot tips. Zie deze reactie van de historicus van het Internationale Rode Kruis. De enveloppen zijn kennelijk te koop aangeboden aan filatelisten om zo geld op te brengen voor humanitaire acties van het Rode Kruis (vendu etc.). Het kamp werd geteisterd door tuberculose en later nog eens door de Spaanse griep, die vrij spel heeft in zo’n kampement. Het kerkhof toont daarvan de bewijzen.
Bronnen
https://www.thefreepress.ca/community/investigating-the-morrissey-internment-camp/
https://tourismfernie.com/history/fernie-at-war
https://www.sfu.ca/archaeology/graduate/theseslist/dissertationbeaulieu.html
http://www.ghosttownpix.com/bc/morrissey.html