Duitsland betaalt het meeste geld aan het reddingsfonds voor de euro-zone, maar van dankbaarheid is in de zuidelijke crisis-landen geen sprake. Integendeel, Duitsland is de boeman van Europa. ‘Altijd weer de Duitsers,’ verzuchtte massablad Bild. ‘Wij krijgen altijd de schuld.’
In plaats van Europa te verenigen, zoals de bedoeling was, drijft de euro een wig tussen Europese landen. Aan de zuidelijke rand van het continent verwijten de burgers bondskanselier Merkel (CDU) en haar minister van Financiën, Wolfgang Schäuble (CDU), vast te houden aan hun eis dat euro-landen moeten bezuinigen en structurele hervormingen moeten doorvoeren. Toen Schäuble de Grieken tot enige spoed maande, kwam hem dat op een berisping te staan. ‘Wie is die meneer Schäuble, die de Grieken beledigt?’ schimpte de Griekse president Karolos Papoulias. 'Wie zijn de Nederlanders?', voegde hij eraan toe. 'Wie zijn de Finnen?'
Het geduld van veel Duitsers met die hordes boze Spanjaarden, Italianen, Grieken en nu de Cyprioten raakt zolangzamerhand op. Bild-commentator Hugo Müller-Vogg kon zich niet langer inhouden. ‘Als het niet om de toekomst van Europa zou gaan, zou ik zeggen: ruim dan lekker je eigen rotzooi op.’
Het is een bekend fenomeen, schreef de conservatieve columnist Jan Fleischhauer op Spiegel Online. ‘Duitsland is te succesvol, dat leidt tot scheve gezichten’. Duitsland staat er economisch veel beter voor dan de andere euro-landen. ‘En dat roept weerzin op.’
Amerikanen
Er bestaan overeenkomsten met het imago van de Verenigde Staten. Van de Amerikanen wordt verwacht dat zij internationaal als politieagent optreden. Maar zodra zij dit doen, valt de hele wereld over hen heen. Net zo wordt Duitsland nu geacht de euro te redden. En de haat van miljoenen Europese burgers op de koop toe te nemen. ‘Wij zijn de Amerikanen van Europa geworden,’ concludeert Fleischhauer.
Maar niet iedereen in Duitsland past die nieuwe rol. Gelet op de Duitse geschiedenis en op de sentimenten die de herinnering aan de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog in veel buurlanden nog altijd oproepen, zou het beter zijn als Berlijn vaker zou luisteren naar de wensen van de crisislanden, menen critici. ‘Ook al heeft Merkel het bij het rechte eind, dan nog zou het beter zijn voor Duitsland om samen met haar partners het foute te doen, in plaats van zo eigenzinnig op te treden,’ adviseerde Jakob Augstein in een commentaar met de (Engelstalige) kop: The return of the ugly German. Duitsland loopt het risico haar vrienden te verliezen nu Merkel en co. het beeld van de ‘lelijke Duitser’ nieuw leven inblazen, waarschuwt hij. Door de acties van de ‘gevaarlijke’ Merkel dreigt het werk van generaties Duitse politici en diplomaten, die sinds de oorlog behoedzaam werkten aan het herstel van Duitslands positie in de wereld, verloren te gaan.
'Ook al heeft Merkel het bij het rechte eind, dan nog zou het beter zijn voor Duitsland om samen met haar partners het foute te doen' (commentator Jakob Augstein, Spiegel Online)
Hoe snel die tegenstellingen kunnen escaleren, wordt dezer dagen duidelijk. Op Cyprus schreeuwen de betogers ‘Merkel, rot op uit ons land!’. En in Bild worden de demonstrerende Cyprioten voor ‘Cypr-idioten’ uitgemaakt. In Zuid-Europa, constateren Duitse media, bestaat een term voor politici, die net als Angela Merkel vasthouden aan een hard bezuinigingsbeleid. ‘Merkelisten’, worden ze genoemd. Het is een ander woord voor Duitsers. En gehaat zijn ze, bij steeds meer Europese burgers.
Eerder verschenen in: Leeuwarder Courant / NDC
