Crisis een kans
An Experiment of Nature
Nee, zo zeggen onze bewindslieden. Het zijn mensen die het virus verspreiden. Dat weten we natuurlijk ook van uitbraken van Influenza. Die ons trouwens ook jaarlijks plagen. Zie tekst radiobulletin. Maar destijds hadden we nog geen IC’s en beademing. De mensen overleden bij bosjes…. Voor mij begint de huidige crisis precies op 21 februari 2020. Tijdens een bezoek aan een symposium in Amsterdam. Daar een vergezicht van bedreigingen door het nieuwe coronavirus. Op de foto een van de sprekers, virologe Marion Koopmans. Dus zeg niet, dat er geen aandacht was in ons land. Of er voldoende naar is gehandeld is een vraag voor later.
Deutsche Bahn
Dat zorgelijke beeld wordt nog eens versterkt. Wanneer ik ruim een week later in Praag ben. Vlak voor de terugreis lees ik dit bericht in de hotelkamer Het staat de conducteur van de ‘Deutsche Bahn’ vrij om de trein stil te houden, het rijtuig te evacueren en te laten reinigen. En dat als er iemand teveel hoest. Detail: in de hotelkamer links van het televisisescherm een foto van de binnenstad van Praag. De terugreis verandert als het ware in een minder aangename terugtocht.
Zwarte Zwaan
Dit boek ‘De Zwarte Zwaan’ van Nassim Nicholas Taleb ligt minstens een jaar op mijn nachtkastje. Af en toe lees ik fragmenten. Wanneer is er een onvoorziene crisis. Waaraan voldoet deze per definitie. Enkele vragen. Is dat nu aan de orde. Het lijkt er inmiddels wel op. Daarnaast het boek van Edward Snowden. Dat ook gaat over een crisis. Maar dan binnen de hoofdpersoon. Snowden gaat ineens anders kijken naar de maatschappij waar hij deel van uit maakt. Een boek dat ik in alle rust kan lezen. Tot ver na de toegestane datum….Vanwege een ‘lock-down’ van de Gemeentelijke Bibliotheek.
Gedrag
Zoals het er nu uitziet zijn we tot 1 juni 2020 onder de pannen Dat betekent ingrijpende veranderingen voor iedereen. Zoals columnist en huisarts Joost Zaat recent beschrijft in de Volkskrant, ziet zijn praktijk er momenteel totaal anders uit. De vraag komt op wat ‘een blijvertje’ zal blijken te zijn. Een aantal gedragsveranderingen is van tijdelijke aard. Het kan zijn dat na bijvoorbeeld 3 maanden vrijheidsbeperking reacties loskomen. Ter compensatie voor datgene wat mensen is onthouden. Maar maatregelen zullen vast zeer geleidelijk worden versoepeld. Gaan we voortaan spreken over gedrag van ‘voor of na de crisis’?
Effecten
Negatieve effecten zijn dat meer mensen die van trapjes vallen. Naar het ziekenhuis moeten vanwege klussen. Er zijn minder verkeersongevallen en sportblessures. Dat zullen we allemaal in statistieken gaan terugzien. Er wordt heel veel paracetamol gekocht. Betekent hamsteren dat we gezonder gaan eten of juist ongezonder. Het gebrek aan lichamelijke inspanning (wereldwijd al gemeten via FitBit) doet iets met ons gewicht. Wordt er meer of minder alcohol gebruikt. Vragen, vragen.
Innovatie
De enorme aandacht voor de (hand)hygiëne kan leiden tot minder overdracht van MRSA of andere micro organismen (besmettingen). De centrale aansturing van opnames en overplaatsingen door het hele land kan wel weer leiden tot een ander verspreidingspatroon. Samenwerking leidt tot geheel nieuwe combinaties en innovaties. Productie van beademingsapparatuur, sneltesten, maar ook tussen instellingen. Allerlei belemmerende regelgeving wordt ‘even’ terzijde geschoven.
Vasthouden
Ineens is een teleconsult goede zorg. Voor zorgverlener en patient. Iets waar we jaren aan duwen en trekken. Kunnen we dat vasthouden? Of nemen bureaucraten dadelijk weer onmiddellijk de zaak over. Laten we nadenken over hoe we dat goede kunnen vasthouden, kunnen borgen. Ik ben ook benieuwd naar psychische stoornissen en suïcide. In oorlogstijd zijn soms neurotici in het voordeel. Nu verwoorden zij wat veel mensen op dat moment voelen. Angst en bedreiging. Economische consequenties kunnen zwaar gaan wegen voor individuen en gezinnen. Wat doet deze episode met de capaciteit van Intensive Care afdelingen. Wat doen we met de achterstanden die ontstaan in de reguliere zorg. Wachtlijsten! Bereiden we ons beter voor op een volgende pandemie. Vragen, war we allemaal de tijd hebben om over na te denken, toch?
Eric Snijder
Praag Deutsche Bahn
