De corona-pandemie brengt (ook) freelance journalisten in grote problemen, en niet alleen als zij of hun naasten besmet raken. Opdrachten worden massaal gecanceld (journalistenvakbond NVJ heeft daar een meldpunt voor overigens) en de overheid ondersteunt zzp’ers vooralsnog alleen met een uitkering op bijstandsniveau. Media krijgen zware klappen; ook als het ergste corona-leed geleden is, zullen freelancers de gevolgen nog een tijd voelen.
Reporters Online is ooit opgericht om freelance journalisten onafhankelijker te maken van uitgevers, en ze de mogelijkheid te geven om rechtstreeks van lezers geld te ontvangen voor hun werk. Dat doen we op allerlei manieren, maar de laatste tijd vooral door journalisten de techniek te bezorgen waarmee ze lezers om donaties voor hun werk kunnen vragen. Dat doen we voor journalisten als Chris Klomp en wetenschapsjournalist Jop de Vrieze, we doen het voor onafhankelijke media als De Republikein, voor blogs als Duimspijker, voor een Spaans bemiddelingsbureau voor freelancers en voor nog een groot aantal anderen.
Het principe is eenvoudig: we installeren op een bestaande website, of op een website die we voor je maken, een mogelijkheid om donaties voor je artikelen te vragen en/of een aparte pagina aan te maken waarop je om donaties vraagt. Dat laatste kan desgewenst ook op je voorpagina. En bij podcasts, als je die op je site plaatst. Of video’s. Het levert in sommige gevallen een paar euro per maand op, in andere gevallen een paar duizend – en vaak iets daar tussenin. Dat hangt vanzelfsprekend af van hoeveel lezers je hebt, en van hoeveel waardering die lezers voor je stukken hebben.
Dat ziet er dan bijvoorbeeld zo uit:
Het lijkt wel wat op wat een Amerikaanse site als Patreon doet, maar dan op je eigen website. Dat maakt het voor lezers makkelijker: ze hoeven niet eerst naar een Patreon-pagina om te doneren. en je kunt meteen op je eigen site zien hoeveel je verdient (en een klein maar niet onbelangrijk voordeel is: donateurs kunnen anders dan bij Patreon met iDeal betalen, wat in Nederland veruit de belangrijkste methode is om online af te rekenen).
De opbrengst is overigens niet alleen financieel. Donaties zijn ook los van het geld een blijk van waardering: mensen laten ermee zien dat ze het werk dat je doet de moeite waard vinden.
Journalist Igor Wijnker, voor wie we laatst een nieuwe site hebben gemaakt, schreef er een blog over – hij kan beter dan wij uitleggen waarom waardering van lezers zo belangrijk is:
Wat er voor nodig is
We hebben de techniek die voor donaties nodig is het afgelopen jaar op ruim 150 sites geïnstalleerd. Het is niet extreem ingewikkeld, je kunt het ook zelf. Dat laatste vereist wel een beetje technische bagage. En veel journalisten hebben, zeker nu, iets anders aan hun hoofd dan kwesties als: waar vind ik de API-key die ik voor betalingen nodig heb, en waar sla ik die op als ik ‘m gevonden heb? Dus doen wij het voor ze. Op een nieuwe site, voor wie geen site heeft. Of op een bestaande (als dat een WordPress site is), als je daar verder helemaal tevreden over bent.
Wat we daarbij meteen ook doen is: je site repareren als er problemen mee zijn. WordPress sites waar een tijdje niet naar omgekeken is, gaan mankementen vertonen die niet zo maar zonder hulp zijn op te lossen. Doorgaans is die oplossing een half uur werk, maar de meeste hosters (de bedrijven waar je je site plaatst) beschouwen het als je eigen verantwoordelijkheid om dat te doen. Wij vinden zoiets onderdeel van de service, en verhelpen het. Gratis.
Voor de kosten hoef je het sowieso niet te laten: we rekenen voor leden van De Coöperatie, NVJ-leden en deelnemers aan Reporters Online €75 euro per jaar voor een site, inclusief domein. Dat zijn de kosten die we maken voor het hosten. Verhuizing van een bestaande WordPress site kost je niets extra, onderhoud, updates en het maken van back-ups zijn inbegrepen. Als je nog geen website hebt en er een wilt: ook dat is in die €75 inbegrepen. Je kunt daarbij kiezen uit een van de inmiddels negen standaard-sites die we afgelopen jaar hebben ontwikkeld. Voorbeelden kun je, net als meer informatie over onze sites, vinden bij De Coöperatie.
(Waarom staat dat bij De Coöperatie? Omdat we bij dit collectief van freelancers zijn aangesloten..)
Nog iets technisch: we installeren alleen donaties op websites die we zelf hosten. Dit omdat (korte samenvatting van een heel lang verhaal) sommige hosters de communicatie tussen je site en het betaalsysteem blokkeren. Ook dat is op te lossen, maar het kost ons doorgaans uren en soms dagen om met niet altijd even bereidwillige helpdesks te overleggen over wat ze precies moeten doen. Dat is echt te veel werk. Dus als je een site hebt en van onze donaties gebruik wilt maken, kun je die naar onze hosting overzetten. Ook dat doen wij voor je. En omdat in deze tijden alle kleine beetjes helpen: je hoeft de komende tijd de jaarlijkse bijdrage voor hosting bij ons (die €75 per jaar dus) pas te betalen als je huidige abonnement is afgelopen. Zodat je geen dubbele kosten hebt.
Tot slot
Lossen we hiermee de problemen waar freelancers nu mee kampen op? Eerlijkste antwoord: nee. Daarvoor is hulp van de overheid nodig, die er inmiddels ook is. Maar alle kleine beetjes helpen, en soms zijn die beetjes ook behoorlijk groot. En het helpt om minder afhankelijk te worden van opdrachtgevers, die je in deze tijden (de goede niet te na gesproken) nog wat minder goed behandelen dan normaal.
Dus als je interesse hebt, laat het ons weten. Aanmelden kan door een mail naar info@reportersonline.nl of door je via het inschrijfformulier van De Coöperatie aan te melden.
En blijf gezond!
