Druppelinfectie

Wetenschap overwint de microben
Door deze zogenaamde druppelinfectie, waarbij de reikwijdte bij hoesten tenminste één, bij niezen tot 3,5 meter bedraagt, blijkt reeds een doelmatige weg voor de bescherming en voorbereiding tegen de besmetting met griep; zorgvuldige verzorging van de mond, dikwijls de handen wassen in tijden van griepepidemie, vooral wanneer men deurknoppen van trams, treinen, musea, restaurants, theaters enz. heeft aangeraakt, vermijden van al te nauw contact met mensen, vermijden van volksverzamelingen en huizen, waar griep voorkomt (pagina 173)

Goed en Fout
Hier komen heden en verleden samen. Een boekje dat goed verkocht in de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de bezettingsjaren. Zelfs is uitverkocht op een zeker moment en meerdere herdrukken kent. De heldendaden in de Geneeskunde. Zeker. Maar ook een hoogdravende titel. Vooral een uiterst dubieuze uitgever. Roskam’s Boekenverkoopkantoor en Uitgeverij Roskam. De auteur, medicus Gerhard Venzmer heeft een indrukwekkende loopbaan in Duitsland. Vooral in de nazitijd loopt zijn productie flink op, zo blijkt wel. Met uiterst dubieuze titels zoals: Venzmer, Hoofd en karakter (Dein Kopf – dein Charakter). Wat schedel en gelaat ons over het karakter van den mensch kunnen vertellen, Nederl. vertaling H.C.W. Gokkel. Uitgeverij Roskam bediende zich veelal van vertalers als Gokkel en Frits.  Wetenschap overwint de microben (Wissenschaft besiegt Mikroben) is er in de Nederlandse  vertaling van K. Frits

Voorwoord
In de laatste jaren neemt de zorg voor de gezondheid van het volk een steeds grotere plaats in, aldus de auteur. De geweldige betekenis van een doelbewuste gezondheidszorg voor de opkomst, ja zelfs voor de wedergeboorte van een staat is duidelijk ingezien; en dus zijn grote werken ter hand genomen om het behoud van de gezondheid en steeds beter hygiënische toestanden voor het volk te waarborgen. Hygiëne en bestrijding van besmettelijke ziekten zijn de beide hoekpijlers van dit grote werk, en het is verheugend te kunnen vaststellen met welke snelheid bijvoorbeeld de rassenhygiëne en de zorg voor de gezonde nakomelingschap gemeengoed geworden zijn in brede lagen der bevolking. Niet even populair is de strijd tegen de besmettelijke ziekten; hij zou het echt heel spoedig worden, wanneer iedere volksgenoot er zich rekenschap van gaf, dat bij ziekte, die ons aan goed en bloed, aan volksgezondheid en volksvermogen zulke onmetelijke nadelen toebrengen, een niet gering deel van de onheilen vermeden had kunnen worden!

Inhoud
Het boekje heb ik ooit antiquarisch gekocht. Juist tijdens de Corona pandemie is het aardig het om er eens bij te pakken. Mijn exemplaar uit 1943 telt in totaal 346 pagina’s. Formaat wat groot uitgevallen pocketboek. De 31 hoofdstukken voeren de lezer door de geschiedenis van de strijd tegen microorganismen. Daarbij veel aandacht voor Duitse wetenschappers. Dat lijkt niet helemaal toevallig, maar het is natuurlijk ook waar dat Koch, Pettenkofer en Von Behring belangrijk zijn geweest. Er zijn ook flink wat foto’s. Fransman Pasteur komt gelukkig ook in beeld en ter sprake.

Kwaadaardige epidemie
Hoofdstuk 16 schenkt aandacht aan de griep. Daarin dus aandacht voor de druppelinfectie. Maar ook wordt er stil gestaan voor de enorme ramp die de wereld aan het eind en in de nadagen van de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) trof. Quote (pagina 170): En de kwaadaardige epidemie die in de winter 1918/19 in Spanje uitbrak, waardoor deze onberekenbare ziekte de naam ‘ Spaanse griep’ kreeg en die dan met onderbrekingen tot 1923 in Europa woedde, ligt nog vers in onze herinnering. Alleen in Duitsland heeft deze moordende epidemie in de winter 1918/19 ruim 180.000, meestal in de kracht van hun leven verkerende mensen weggerukt.

Pleidooi
Dit is niet echt een recensie. Maar wel een pleidooi voor voldoende aandacht voor de medische geschiedenis. Ik denk geregeld terug aan het congres een jaar geleden dat in Ieper is gehouden. Daarin is juist stil gestaan bij datgene wat we kunnen leren van de pandemie van 1918 en de daarop volgende jaren. Ik beschouwde dat toen als een wake-up call. De rest is -inderdaad recente en nog zich ontrollende- geschiedenis. De COVID-SARS(2) pandemie

Websites
https://www.dbnl.org/tekst/vene001schr05_01/vene001schr05_01_0027.php
https://www.amazon.de/Wissenschaft-besiegt-Mikroben-Gerhard-Venzmer/dp/B00H1BUT8E
https://www.iberlibro.com/servlet/BookDetailsPL?bi=22854599680&cm_sp=det-_-bsk-_-bdp