Johanneke ter Stege uit Deventer, singer-songwriter, dichter, theatermaker
“Soms is er iets groots nodig om de liefde aan te durven. Ik ben midden in de lockdown heel erg verliefd geworden. We waren al lang bevriend; hij heeft me notabene geholpen om liefdesliedjes te vertalen die aan anderen waren gericht. Blijkbaar kwam er een wereldwijde epidemie aan te pas om ons te laten voelen dat wij samen willen zijn.
Bang ben ik vooral in het begin van de crisis wel geweest. Ik belde elke dag met mijn familie. In zo’n tijd word je je er ineens heel erg van bewust dat je alleen woont en van je dierbaren gescheiden bent. Nachtmerries had ik ook. Dat je badend in het zweet wakker wordt en dan denkt dat het corona is.
Ik heb m’n huis beter leren kennen
Het voordeel van die periode was dat ik mijn huis van binnen beter heb leren kennen. Ik ben veel meer gaan nadenken over ruimte en wat dat betekent. Zo diende zich ook een soort nesteldrang aan. Mijn huis heeft een grappig keldertje, dat heb ik omgebouwd tot een soort womancave. Ik kan er lekker lezen.
De tournee van mijn nieuwe theaterprogramma ‘Muntjes duiken tussen haaien’ werd afgebroken. Gelukkig dienden zich al vrij snel alternatieve optredens aan dankzij de Balkon Beweging in Deventer, die met muziek en verhalen langs zorginstellingen trok. Daar heb ik best vaak aan meegedaan. De ene keer sta je te spelen onder een woest wolkendek, dan zit je in het gras. Je ziet mensen vanachter het raam naar je zwaaien. Het was mooi op een heel eigen manier.
Het concert dat ik met André Manuel heb gedaan voor de livestream van poppodium Metropool had ook wel een speciaal soort intimiteit. Je weet dat er mensen kijken maar je kunt ze niet zien. Het blijft een live optreden, met alle spanning die daar bij hoort. Tegelijk voelde ik me toch veilig omdat het een zekere vrijheid bood. Het was allemaal nieuw en dat maakt het ook i:teressant.”
Een wereldje bouwen in de zaal
Nu verheug ik me heel erg op de sfeer in Theater Concordia in Enschede, waar ik vrijdag voor het eerst in vier maanden weer voor publiek mag optreden. De geborgenheid van een theater is met niets te vergelijken. En Concordia is sowieso een toffe plek. Ik heb daar in januari nog mijn theaterprogramma gedaan. Dat was een van de leukste voorstellingen. Alles kwam samen, ook doordat het voor mij als Enschedese een soort thuiswedstrijd is. Vrijdag wordt alles ten behoeve van de livestream ook nog eens vastgelegd door een compleet opnameteam. Zo kun je nog meer dan anders heel zorgvuldig een wereldje bouwen in zo’n zaal.
Dat optreden is onderdeel van de zomerreeks ‘Never waste a good crisis’ van Concordia, waarin jonge artiesten onderzoeken hoe we sterker uit de crisis kunnen komen. Zelf heb ik de tijd ook gebruikt om me te bezinnen. Al is het ook weer niet zo dat ik precies weet wat de volgende stap zou moeten zijn, zeker nu alles weer een beetje open is. Ga ik nog een master doen aan de kunstacademie, een plaat opnemen, of wordt het een nieuwe voorstelling? Het buitelt behoorlijk over elkaar heen.
Ik moet oppassen dat het me niet allemaal overkomt. Juist ook om beter te kunnen begrijpen van waaruit je kiest. Bij die diepere laag, het waarom van keuzes, wil ik proberen te komen. Ondertussen is het me al wel gelukt om in praktische zin meer structuur aan te brengen. Daar was ik al langer naar op zoek. Als ondernemer moet je je eigen tijd indelen, maar ik kan me makkelijk in dingen verliezen. Door corona ben ik meer gedisciplineerd gaan leven. Fietsen, yoga; ik heb ritme in mijn dagen gekregen. Dat geeft me rust en daardoor krijg je meer gedaan. Ik hoop dat dat bij me blijft.
Het theater is wel een richting die bij me past, denk ik nu. Ik kan er muziek met poëzie en videoprojecties combineren, en van heel klein naar heel groot gaan. Beter dan op een groot festival, waar het snel wegwaait in de drukte. Al is het podium ook maar een vorm. Uiteindelijk gaat het erom wat je wilt brengen. Al ben ik wel blij dat ik ‘Muntjes duiken tussen haaien’ in september nog kan doen in Schouwburg Hengelo en begin volgend jaar in Steenwijk.
Belang van liefde is belangrijkste les
Het grappige is dat veel dingen uit die voorstelling achteraf heel mooi aansluiten bij deze tijd. Een paar van die elementen neem ik ook mee in mijn optreden in Concordia. Neem deze tekstregel: ‘Ik schuif van alles voor me uit, verkies de droom boven de daad, maar als ik nog wat langer wacht is het vanzelf een keer te laat’. Dat gevoel van tegelijk doelloos en rusteloos zijn past voor mij heel erg bij de lockdown. Ik zing ook liedjes die ik in de coronatijd heb ontdekt. Zoals ‘In the winter’ van Janis Ian: The days are okay/ I watch the TV in the afternoon/ If I get lonely/ The sound of other voices, other rooms/ Are near to me, I’m not afraid.
En ‘The Kiss’ van Judee Sill, over het belang van de liefde. Misschien is dat wel de belangrijkste les uit deze crisis. Als het erop aankomt is de liefde net zo goed onafwendbaar als ziekte en dood. Wat ons te doen staat is voorzichtig zijn met onszelf en degenen die we liefhebben. In het gedicht ‘Licht’ waarmee ik eindig heb ik het zo verwoord: ‘Geef jezelf de ruimte om opgeladen terug te keren.’
