In de afgelopen 100 jaar hebben vrouwen toegang geëist tot domeinen die voorheen aan mannen waren voorbehouden, maar op het gebied van de mannenemancipatie bleef het opvallend stil. Toch worden ook zij door genderongelijkheid in hun vrijheid beperkt. Want ‘echte mannen’ moeten nog altijd stoer zijn, zelfverzekerd, sterk en onafhankelijk. Ze moeten hard werken, mogen niet huilen en geen kwetsbaarheid tonen.
Boze witte man
Het belemmert velen om zichzelf te zijn en heeft ook op maatschappelijk niveau destructieve gevolgen. Dat levert o.a. het fenomeen ‘de boze, witte man’ op, waarover het afgelopen jaar veel is geschreven en gedebatteerd. Een man die de emancipatie van vrouwen van harte onderschrijft is o.a. voormalig Amerikaanse president Jimmy Carter, inmidels 96 jaar. Na zijn presidentscarrière werd Carter algemeen gewaardeerd voor zijn humanitaire werk. In 1982 richtte hij het Carter Center op dat zich inzet voor de mensenrechten, de verbreiding van de democratie, het oplossen van internationale conflicten, en de bestrijding van diverse ziektes. Hij benadrukt in zijn lezingen dat je de beschaving van een land af kunt lezen aan de positie die vrouwen hebben. In 2002 kreeg Carter de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn inzet in het vinden van vreedzame oplossingen voor internationale conflicten en het bevorderen van democratie, mensenrechten en economische en sociale ontwikkeling. Hij speelde een bemiddelende rol in onder andere het Ogaden-geschil tussen Somalië en Ethiopië, in Bosnië en Herzegovina en hield toezicht in vele verkiezingen. Ja, hij kwam nog eens ergens.
Zij maken het verschil
Wat Jimmy Carter en vele ontwikkelingswerkers met hem zagen is dat het overal in de wereld als volgt werkt: educatie van jonge meiden is cruciaal. Meisjes in ontwikkelingslanden zitten vaak gevangen in een vicieuze cirkel van armoede en discriminatie. Altijd in de schaduw van hun broertjes krijgen ze zelden de kans om naar school te gaan, omdat ze mee moeten helpen in het huishouden of op het land. Terwijl zij juist het verschil kunnen maken. Want met een jaar extra onderwijs verdienen zij later 10% tot 20% meer en besteden van hun inkomen 90% aan hun gezin. Daarbij komt dat zij veel leren over hygiëne en het gebruik van voorbehoedsmiddelen. Dat wil zeggen dat hun gezinnen later kleiner zijn en de levensomstandigheden zowel als de gezondheid van de kinderen groter. Investeren in meisjes is investeren in een betere toekomst voor iedereen.
Iedereen de dupe
Waar vrouwen hier in het westen van de wereld veel meer vrijheid en opties hebben dan vroeger, worden jongens nog steeds in het keurslijf van man gedrongen. Het feit dat ‘homo’ de laatste jaren opgang doet als zijnde scheldwoord is daar illustratief voor. Maanen én vrouwen zijn daar het slachtoffer van, aldus Jens van Tricht, die tevens één van de initiators is van Emancipator, een denktank en informatiepunt voor mannen. “De grote problemen op deze wereld worden veroorzaakt door een teveel aan masculiniteit: schooluitval, werkeloosheid, agressie, seksueel overschrijdend gedrag, huiselijk geweld, verkeersonveiligheid, stijgend aantal zelfdodingen, radicalisering en oorlog”, aldus Van Tricht. Het zijn mannelijke fenomenen van eeuwen. Maar weinigen durven dit hardop te zeggen. Er wordt al snel gewezen naar de rol van etniciteit, cultuur, religie, gebrekkige opvoeding en/of onderwijs.
Het F-woord
Mannen hebben dus veel te winnen door de emancipatie van vrouwen te omarmen, terwijl velen van hen het feminisme nog steeds als ‘de vijand van de man(nelijkheid)’ zien. Want vrouwen laten overal ter wereld steeds duidelijker zien dat zij hun mannetje staan, maar het geweld tegen hen is daarmee niet van de baan. Er is zelfs een bepaald type mannen dat agressief wordt van vrouwen als aan hen gelijkwaardige mensen. Vanwege angst voor het afbrokkelen van het patriarchaat en/of kortzichtige en egoïstische religieuze levensvisies.
Geweld tegen vrouwen is pandemie
Marije Cornelissen, oud Europarlementariër en directeur van UN Women Nederland, ziet geweld tegen vrouwen als een epidemie. “In Nederland zegt 45% van de vrouwen dat ze ooit geweld tegen zich hebben meegemaakt. Straatintimidatie is daar nog niet bij opgeteld; daar krijgt 80% van de vrouwelijke bevolking mee te maken. Het is raar dat je als opgroeiend meisje allerlei boodschappen meekrijgt over hoe je kan voorkomen dat je verkracht wordt,” aldus Cornelissen. “Dat is eigenlijk de omgekeerde wereld. We concentreren ons louter op de weerbaarheid van vrouwen, waardoor niet alleen het probleem, maar ook de oplossing bij vrouwen komt te liggen.”
Orange the World
In meer dan 90 landen wereldwijd wordt tussen woensdag 25 november 2020 (de internationale dag tegen geweld tegen vrouwen) en donderdag 10 december 2020 (de internationale mensenrechten dag) 16 dagen lang actiegevoerd tegen geweld tegen vrouwen. Onder het motto: ‘Orange the World’. Mede dankzij de inzet van de Soroptimisten deden vorig jaar 150 Nederlandse gemeenten en 8 provincies mee en waren ruim 250 objecten oranje verlicht. De boodschap voor dit jaar is: geweld tegen vrouwen en meisjes moet stoppen. Iedereen moet geweld kunnen melden, overal en altijd. Het taboe op melden moet verdwijnen en voor iedereen moet duidelijk zijn waar je terecht kunt. Uiteindelijk zou er overal één gemakkelijk te benaderen meldpunt voor alle vormen van geweld moeten komen.
Wat kun jij doen?
Dus zie jij in de komende ‘donkere weken’ de kerktoren in jouw dorp ineens in een oranje licht baden of dat prachtige museum, dan weet je dat dit voor iets waar de hele mensheid beter van wordt. Want zelfs in Nederland schiet de hulpverlening nog tekort. Zo is het bijvoorbeeld heel moeilijk om seksuele intimidatie op het werk te melden, zijn er te weinig externe vertrouwenspersonen die dit in behandeling kunnen nemen en is er tevens een tekort aan opvangplekken voor vrouwen in acuut gevaar. Teken daarom de petitie om de regering op te roepen om met een integraal verbeterplan te komen, zodat iedere vrouw iedere vorm van geweld kan melden en dan passende hulp kan krijgen.
Beeld: Orange the World Brazilië, Flickr