Een video van een man en een vrouw die seks hebben, ging eind december viral op internet. De beelden werden reeds in 2016 gemaakt buiten medeweten van de vrouw die een nikab draagt. De maker van de beelden komt niet voor in de video. De stiekem gefilmde 29-jarige Hanaa is moeder van twee kinderen en werd voor het eerst zwanger op haar 13e na een verkrachting. Ze werd op 4 januari van dit jaar gearresteerd vanwege het filmpje en zat exact een maand in de gevangenis op de beschuldigingen: ‘onzedelijk gedrag’ en ‘seks buiten het huwelijk’.
#Stop490
Dit op basis van het inmiddels beruchte artikel 490 van het Marokkaanse wetboek van strafrecht. Het islamitische land heeft sinds drie jaar digitaal geweld tegen vrouwen en seksuele intimidatie in de openbare ruimte strafbaar gemaakt. Echter: slechts weinig slachtoffers doen aangifte uit angst voor het averechtse effect, iets dat Hanaa aan den lijve ondervond. Afbeeldingen van ‘wraakporno’ kunnen zich namelijk tegen vrouwen keren als bewijs van schuld bij ‘overspel’. “In Marokko hebben we te maken met een patriarchale politie en een rechterlijke macht die niet gevoelig zijn voor geweld tegen vrouwen”, aldus de raadsvrouw Ghizlane Mamouni in de Franse krant Le Monde. Het feit dat Hanaa traditionele islamitische kleding droeg in de seksvideo verergerde de zaak. En dat terwijl de ‘mannelijke hoofdrolspeler’ (wellicht zelfs verkrachter) buiten schot bleef in de zaak en degene die de beelden maakte en verspreidde eveneens.
Dader zit in Nederland
Die laatste is de ex-vriend van de vrouw in de nikab: een Marokkaan die in Nederland verblijft. Met hulp van haar advocate gaat Hanaa nu alsnog aangifte doen tegen hem. Toen ze op 3 februari de gevangenis mocht verlaten liet raadsvrouw Mamouni weten: “De Marokkaanse justitie heeft een nationaal arrestatiebevel uitgevaardigd tegen hem, maar er is geen justitiële samenwerkingsovereenkomst tussen beide landen. We moeten dus aangifte doen in Nederland.”
Seksisme & Patriarchaat
Mensenrechtenbewegingen in Marokko zorgen ondertussen voor aandacht voor de scheve genderverhoudingen ter plekke. Zo hield Collectif 490 in Tétouan een virtuele sit-in om Hanaa te steunen en te verdedigen en de intrekking te eisen van het bewuste artikel uit het strafwetboek ‘om een einde te maken aan het systematische seksisme van openbare instellingen en de patriarchale mentaliteit in Marokko’. Dit collectief werd in 2019 in het leven geroepen na de veroordeling van de Marokkaanse journaliste Hajar Raissouni tot een gevangenisstraf van een jaar wegens ‘seks buiten het huwelijk’ en ‘een illegale abortus’.
Hoe je als Marokkaanse vrouw de sigaar wordt
De Marokkaanse juriste en mensenrechtenactiviste Jamila Siouri spreekt van een ‘hypocriete rechtsgang’ en herinnerde aan de seksvideo’s van mannelijke parlementariërs op sociale netwerken waarvoor zij nooit zijn berecht. Ook de vrouwenrechtenbeweging Diha F’Rassek (Bemoei je met je eigen zaken) heeft talloze gevallen opgelijst van vrouwen zoals Hanaa. “Slachtoffers denken meestal te maken te hebben met een man met wie ze een langdurige relatie zullen hebben. Zodra die relatie dan eindigt, gebruiken de mannen de bestaande moraliteitswetten om hun exen onder druk te zetten, wat een overtreding is van de Marokkaanse wet uit 2018 die alle vormen van geweld tegen vrouwen verbiedt.”
Gewetenloze ‘familie-eer’
De kinderen van Hanaa zijn nu het mikpunt van verregaande pesterijen en durven niet meer naar school. Haar complete familie, met uitzondering van haar moeder, keerde zich tegen haar. “Hanaa vreest met name ook voor de toekomst van haar kinderen. De samenleving moet in het geweer komen” aldus haar advocate, die tevens staat ingeschreven bij de balie van Parijs.
Beeld: Pixabay
