Oksana was een dorpsmeisje uit het zuiden van Oekraïne. Af en toe trok ze naar de grote stad, naar Mykolajiv. Daar ging ze dan stappen. Zoals alle jonge mensen dat doen.
Zo ook op 8 maart 2012. Die avond liep Oksana binnen in Rybka, bar 'De Vis'. En daar ging het mis.
Oksana ontmoette in de bar enkele jongens. Drie rijkeluiskindjes, om precies te zijn. Ze vroegen haar om met hen mee te gaan. Op indringende toon.
Een paar dagen later was Oksana wereldnieuws. De jongens hadden haar afschuwelijk toegetakeld. Verkracht. Gewurgd. Verbrand. In een kuil op een bouwplaats, gewikkeld in een laken en twee kussenslopen, voor dood achtergelaten.
Toen Oksana werd gevonden, bleek ze nog te leven. Al was er niet veel meer van haar over. Haar lichaam was voor vijfenvijftig procent verbrand, waarvan grotendeels tot op het bot. Haar benen en één arm moesten geamputeerd worden en haar organen vielen een voor een uit. “Haar lichaam was uitgeput‘’, vertelde het hoofd van het brandwondencentrum in Donetsk mij een jaar geleden. Beelden van Oksana werden door haar radeloze moeder op internet gezet.
Elitezonen
De afschuwelijke misdaad kreeg nog meer aandacht toen twee van de drie daders vrijuit leken te gaan. Invloedrijke familieleden hadden hiervoor gezorgd. De zaak rond de Oekraïense elitezonen bereikte zelfs de president, die om de gemoederen te bedaren het duo op persoonlijke titel weer in voorarrest liet plaatsen.
Even daarvoor stond conservatief Oekraïne nog op zijn achterste benen om Oksana zelf. Want hoe had zij het in haar hoofd gehaald om zich, naar hun zeggen, losbandig te gedragen in een kroeg? Op internet en in talkshows werd ze een slet genoemd die naar bars en nachtclubs ging om mannen op te pikken. Ze kreeg dus wat ze verdiende, ze had erom gevraagd. En o ja, haar alcoholverslaafde moeder die om geld voor haar dochters herstel bedelde, zou de donaties wegdrinken.
Sympathie
Uiteindelijk won de sympathie en het medelijden het zelfs in orthodox Oekraïne van de bevooroordeelde, behoudende publieke opinie. Misschien ook omdat er steeds meer voorbeelden van gruwelijke mishandelingen naar buiten sijpelen. Ook in het openbaar. Een vrouw die intimiderende avances van een man met wie ze uit eten was weigerde, werd aan haar haren door een vol restaurant getrokken. Hij, getrouwd en zoon van een bekende rechter, kreeg slechts een voorwaardelijke celstraf.
Dat de criminelen die Oksana mishandelden uiteindelijk gevangenisstraffen van respectievelijk veertien jaar, vijftien jaar en levenslang hebben gekregen, geeft aan dat het rad soms – onder grote publieke druk – de andere kant kan opdraaien.
Al heeft zij, net als Marianne Vaatstra, niet meegekregen dat de veroordelingen hebben plaatsgevonden. Vandaag is het precies een jaar geleden dat Oksana Makar, na twintig dagen van bijna ondragelijk menselijk lijden, stierf. Ze werd achttien jaar.
Meer lezen over deze zaak? Neem een abonnement op Geert Jan Hahn en vind elders in dit kanaal de eerder verschenen verhalen.
