In het voorjaar 2020 is er veel gedoe over de TOZO 1 regeling. Sociale diensten bij gemeenten staan op de kop. Er zijn veel onbeantwoorde vragen voor een splinternieuwe regeling die in een handomdraai opgezet moet worden. Ondernemers krijgen een eerste ondersteuning aangeboden van de Rijksoverheid vanwege de coronacrisis die de economie drastisch aantast. Het is een subliem gebaar om de eerste tegenslagen op te vangen, financieel gezien, en het bestaansrecht van de onderneming kan worden beschermd. De voorwaarden bij TOZO 1 zijn onder meer dat het inkomen van de partner niet meegeteld wordt, evenmin diens vermogen. De TOZO 1 is een gift die niet terugbetaald hoeft te worden. Daarentegen moet het inkomen en de identiteit van de partner wel worden vermeld en aangetoond in de aanvraag.
Aanslag extra loonbelasting IB 2020 via partner
Als het eerste coronajaar is gepasseerd en 2021 aanbreekt, vallen de eerste jaaropgaven van sociale diensten op de deurmatten van ondernemers die in aanmerking kwamen voor TOZO 1. Het is niet één jaaropgave, maar het zijn er twee. Twee? De partner komt alsnog om de hoek kijken, zo stelt de Participatiewet. De TOZO 1 regeling werd namelijk uitgevoerd onder deze wet. De Rijksoverheid meldt over deze wet: ‘Woont u samen met uw echtgenoot of voert u een gezamenlijke huishouding met iemand? Dan telt het inkomen en het eigen vermogen van deze persoon mee.’ Het inkomen van de partner wordt alsnog meegeteld en dat wordt gemerkt bij de IB 2020, de aangifte inkomenstenbelasting over het coronajaar 2020. Sommige partners krijgen zelfs de hoogste jaaropgave TOZO 1, omdat heffingskortingen in het loon dat zij of hij heeft ontvangen reeds is verbruikt. Het gevolg is een aanslag extra loonbelasting. De ondersteuning als gift uit 2020 wordt op deze manier een deel sigaar uit eigen doos.
Honderden meldingen bij sociale diensten
De sociale diensten bij gemeenten worden inmiddels overstelpt met vragen van ondernemers die zich een hoedje zijn geschrokken vanwege de twee jaaropgaven waarbij de partner aangeslagen zal worden om extra loonbelasting te gaan betalen. Een medewerker van een sociale dienst die niet bij naam genoemd wil worden, zegt: “Wij vinden het zelf ook onvoorstelbaar. Vorig jaar moesten we alles snel verwerken om deze nieuwe regeling uit te voeren. Nu hebben we al honderden meldingen binnen van ondernemers. Misschien wordt het nog bijgesteld door de Belastingdienst. Als dat zo is en we hebben nieuwe informatie, dan gaan we zo snel mogelijk alle ondernemers informeren.”
Nieuw Belastingdossier
Direct na TOZO 1 werd TOZO 2 geboren. Bij deze tweede uitvoering van de regeling werd het inkomen van de partner wel meegewogen. Of de Belastingdienst alle extra loonbelasting gaat innen via partners van TOZO 1 ondernemers, is vooralsnog een feit wettelijk gezien vanuit de Participatiewet. Tenzij hier een nieuw Belastingdossier is gevormd waarbij ondernemers voor een fait accompli zijn gesteld in het voorjaar van 2020 met voorwaarden die achteraf niet fair blijken te zijn. Wellicht had niet mogen worden gemeld dat het inkomen van de partner niet meetelde en ook niet dat het om een gift ging die niet terugbetaald hoeft te worden. Dat gebeurt nu wel via de extra aanslag loonbelasting die van honderden euro’s tot ruim duizend euro kan oplopen, terwijl een partner geen cent heeft ontvangen. Ondernemers hebben nog wat uit te leggen binnen hun huwelijk of samenlevingsvorm waar normaliter zaak en privé gescheiden zijn.