De discussie of je mensen die het verkeerde pad hebben gekozen wel of niet moet opsluiten, gaan we nu niet voeren. Het gaat om het feit of je iemand ook daadwerkelijk straft door hem in een Nederlandse gevangenis te plaatsen, zoals de Penitentiaire Inrichting (PI) Alphen aan den Rijn. Zorgen luxe en comfort er voor dat een gevangenisstraf draaglijker en humaner wordt? Ja! Zorgt het er ook voor dat de gedetineerden meer berouw krijgen en/of rehabiliteren? Dat is nog maar der vraag. Dan is er zeker ook nog het verschil tussen een gevangenisstraf van tien jaar en eentje van acht dagen.
Gevangenissen of Penitentiaire Inrichting (PI) zijn er voor mensen die een schuld moeten terug betalen aan de samenleving en daardoor worden beperkt in hun vrijheid. Ze worden daarom maar één keer per dag een uurtje gelucht op een buitenplaats.
John* heeft twee weken geleden gedemonstreerd in Baarn. Hij werd hierbij opgepakt en toen bleek dat hij nog acht dagen gevangenisstraf had openstaan vanwege niet volbrachte taakstraf. Hij werd meteen opgesloten op het politiebureau in Baarn en daarna overgebracht naar arrestantencomplex in Houten. De volgende dag weer overgebracht naar PI Alphen aan den Rijn locatie Eikenlaan. De gevangenen werden als haringen in een ton in het arrestanten voertuig vervoerd zonder mondkapjes op.
Bij aankomst werd zijn temperatuur gescand in verband met corona en werd hij op de quarantaineafdeling ondergebracht waar naar eigen zeggen geen mondkapjesplicht is, niemand zich houdt aan de anderhalve meter regel en de gedetineerden de celdeuren open hebben en bij elkaar op visite gaan. Ook kwamen er dagelijks nieuwe gedetineerden bij. Alleen als je vanaf de afdeling naar de luchtplaats liep, moest je in de ca. 70 meter lange gang een mondkapje op en mocht deze buiten weer af.
Trots vertelt John dat hij ‘op vakantie’ was geweest op kosten van de Nederlandse samenleving. Hij had een eigen kamer met douche en toilet. Aan de muur van zijn cel hing een 80 cm brede flatscreen tv en hij had een eigen koelkast, magnetron en ventilator. Hij kom dagelijks bestellen wat hij wilde, zolang hij maar betaald. Biefstuk, zalm, rauwkost, sigaretten, werkelijk alles is te krijgen. Een komkommer kost in de deze bajes bijvoorbeeld iets meer dan een euro. Bij de Aldi kost een komkommer ca. 79 eurocent.
Naar zijn zeggen had een bewaker hem verteld dat het de Nederlandse samenleving ongeveer 500 euro per dag kost om iemand op te sluiten. Volgens het AD ligt dat bedrag lager en kost het 250 euro per dag, volgens RTL nieuws 245 euro per dag. Dagelijks krijgen de gevangenen, volgens John, ook nog eens 2,44 euro zakgeld. En daar hoeft hij helemaal niets voor te doen. Bij sommige gevangenissen hebben de gedetineerden een eigen beveiligde betaaltelefoon op de kamer en een eigen sleutel om hun cel van buitenaf af te sluiten.
In principe moest John tot zondag 18 april vastzitten, maar omdat op zondag niemand wordt vrijgelaten, en het de staat dan 150 euro extra vergoeding zou kosten omdat John dan 1 dag extra vast zou zitten, hebben ze hem maar op zaterdag laten gaan, uiteraard met vergoeding van reiskosten.
Ook al zou John geen enkele cent hebben gehad, zou het leven in de (PI) Alphen aan den Rijn nog niet zo slecht zijn in vergelijking met zijn leven buiten de gevangenispoort. Binnen is hij voorzien van een comfortabel bed, warmte en zijn dagelijkse natje en droogje. Hij kan in de inrichting onder andere fitnessen, werken, socializen en roken. Hij heeft gratis toegang tot een dokter en een tandarts. Al met al kost dit korte verblijf in de gevangenis de Nederlandse belastingbetaler 8 x 250 euro. En John heeft daar helemaal niets voor moeten terugdoen dan alleen een beetje vrijheid inleveren.
Buiten de gevangenispoorten is John al jaren onder bewind gesteld vanwege uitkeringsfraude en moet hij het doen met 50 euro per week.
*De naam John is fictief in dit stuk, foto: Penitentiaire Inrichting (PI) Alphen aan den Rijn – Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)
