´Ik ga weg´, whatsappt de vrouw haar pooier. Na zes jaar van seksuele uitbuiting ontvlucht ze de rosse buurt. ´Aub niet mij zoeken! Ik wil niet meer your slave zijn!!´ Ze heeft zes avonden per week onvrijwillig seks met mannen. Vrij krijgt ze alleen op dagen dat ze na de zoveelste mishandeling zichtbare blauwe plekken heeft.
De jonge vrouw ontvangt de klanten achter één van de honderd ramen in Nieuwstad, de rood verlichte prostitutiestraat van Groningen. Van haar inkomsten koopt haar pooier onder meer een glimmende Audi van 50.000 euro. Voor haarzelf mag ze jaarlijks slechts 150 euro uitgeven. Aán wérkkleding. Ebenezer Scrooge heeft zijn meerdere gevonden.
Zelfs voor een eenvoudig patatje in de pauze tussen twee klanten moet zij eerst zijn toestemming vragen. Om de drie uur komt hij haar geld innen. Als hem iets niet zint, vloekt, tiert en slaat hij erop los. Haar leven is een hel, waarvan ze hem via Whatsapp minutieus financieel verslag moet doen. Tot de dag dat ze besluit: Genoeg is genoeg. ´Ik ga weg.´
Wreedheid
Deze prostitutiezaak die binnenkort in hoger beroep wordt behandeld, is allerminst een incident. Gedwongen prostitutie is een wijdverbreid kwaad, blijkt uit onze analyse van de rechtspraak tussen 2011 en 2021. Van de bijna elfhonderd prostitutiezaken die Nederlandse rechters de afgelopen tien jaar behandelden, behelst driekwart seksuele uitbuiting.
Wekelijks staat minstens één nieuwe dader van deze vorm van mensenhandel voor de rechter. Deze pooier heeft soms één, soms twee, een enkele keer meer vrouwen in zijn macht. Vaak werkt hij met handlangers, zoals een chauffeur die de slachtoffers naar de klanten vervoert. Soms worden de vrouwen tevens gedwongen aan hun klanten cocaïne of xtc te slijten. In 79 van de rechtszaken speelt cocaïne een rol, 36 maal xtc.
De slachtoffers van de 794 veroordeelde pooiers werkten de afgelopen tien jaar 230.000 uur tegen hun wil in de Nederlandse prostitutie, zo blijkt uit onze analyse. Het is een verontrustend beeld: ieder uur van de dag – nu jij dit stuk leest, het uur ervoor, het uur erna – worden in Nederland minstens twee vrouwen gedwongen tot seks in keurige en minder keurige Nederlandse woningen, hotels, peeskamers, auto´s, garages en bungalowparken. Om de 23 minuten heeft een Nederlandse man betaalde seks met een vrouw die daartoe wordt gedwongen door een agressieve, antisociale pooier.
Blauwe plekken
‘Je wordt iedere keer weer verkracht’, zegt Sameena van der Mijden onomwonden. Ze werd vanaf haar achttiende gedurende twee jaar seksueel uitgebuit door een gewelddadige loverboy. Haar klanten maakten naar haar oordeel bewust gebruik van het illegale circuit: ´De klant bezocht één of andere vage plek zoals een garagebox, gaf het geld aan de pooier, zag mijn blauwe plekken en verlangde seks, terwijl ik liet doorschemeren dat niet te willen. Als een klant bewust zoveel signalen negeert, dan is dat in mijn ogen gewoon verkrachting.´
De slachtoffers van seksuele uitbuiting zijn zeer jonge Nederlandse vrouwen met een doorgaans chaotische jeugd en jonge buitenlandse vrouwen die de armoede in Roemenië, Hongarije, Bulgarije en andere Oostbloklanden denken te ontvluchten. Ruim de helft (60 procent) van de slachtoffers is jonger dan 23 jaar.
Opvallend vaak zijn de pooiers van de jongste slachtoffers zelf nauwelijks ouder. ‘Ik kan niet genoeg benadrukken hoe verontrustend ik het vind dat zulke jonge mensen zich schuldig maken aan zulke ernstige misdrijven’, zegt Herman Bolhaar, Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen.
Bedreigd
De vrouwen worden vaak onder valse voorwendselen de prostitutie in gepraat. Sommigen worden verleid met mooie verhalen over goede verdiensten. Anderen worden gechanteerd met seksfoto´s en seksvideo´s die ze in alle vertrouwen hebben gedeeld. Zodra de vrouwen met zoete praatjes of harde chantage zijn binnengestapt, beginnen de stelselmatige kleineringen, de ernstige mishandelingen en de felle bedreigingen, zoals die van een pooier die dreigde dat hij de moeder van één van zijn slachtoffers ´in vier delen´ zou snijden en deze in ´de hoeken van de kamer´ zou ophangen.
Bizar is de traditie onder pooiers om hun namen op de lichamen van de slachtoffers te laten tatoeëren. Een Arnhemse pooier, die tot zeven jaar cel werd veroordeeld, liet zijn voornaam bij één vrouw op haar linkerborst plaatsen en bij een ander slachtoffer zijn voorletter op haar rug tatoeëren. Een derde slachtoffer van wie hij een vergelijkbare tatoeage boven haar vagina verlangde, werd wegens haar weigering meermaals door hem geslagen, vertelde ze de rechter: ´Hij ziet ons, de meisjes, als zijn eigendom.´
Klanten
Wie de rechtszaken analyseert, krijgt het ongemakkelijk gevoel dat achter de brede rug van de pooier een tweede dader over het hoofd wordt gezien: de klant. Hoe normaal is het dat mannen in Nederland zo gemakkelijk seks kunnen kopen van vrouwen die onvrijwillig in de prostitutie werken?
De klant en de nietsontziende pooier blijken elkaar gemakkelijk te kunnen vinden. Het contact wordt steeds vaker online gelegd, zeker sinds de raamprostitutie en de bordelen door de corona-lockdown een tijdlang stil lagen. Terwijl tijdens de lockdown in meer bedekte termen betaalde seks werd aangeboden, gaan sinds de heropening van de seksindustrie online alle remmen los.
Afspraken
De afspraken tussen de klanten en de sekswerkers komen tot stand via apps als Telegram en via tientallen websites, zoals het populaire kinky.nl en sexjobs.nl, waar actuele profielen als ´geile Nederlandse slet wilt sperma op haar gezicht´, oproepen als ´make me ur slut´, aanbiedingen als ‘deap’ pijpen (keel neuken) 20 extra´ en vanuit mannelijk perspectief gemaakte seksfoto´s het ergste doen vermoeden.
Er vonden 350.000 transacties plaats tussen de pooiers en hun klanten – onze broers, vrienden, buurmannen
Alleen al op het bestrafte topje van de ijsberg vonden de afgelopen tien jaar 350.000 transacties plaats tussen de hoofddaders van seksuele uitbuiting en hun klanten – onze echtgenoten, vaders, broers, vrienden, buurmannen. Ze legden in totaal 35 miljoen euro op tafel. Zo bediende de mishandelde vrouw in Groningen naar schatting vierduizend klanten, waarmee de pooier in totaal 295.000 euro verdiende.
Minderjarig
Duizenden klanten van 319 veroordeelde pooiers hadden seks met een meisje van 16 of 17 jaar. Ze zijn zelden veroordeeld voor betaalde seks met een minderjarige, hoewel dat sinds april 2016 volgens artikel 248b van het Wetboek van Strafrecht klip en klaar strafbaar is.
Een zeven jaar zwervend initiatiefwetsvoorstel van Tweede Kamerleden Gert-Jan Segers (ChristenUnie), Marith Volp (PvdA), Nine Kooiman (SP), Attje Kuiken (PvdA) en Michiel van Nispen (SP) maakt na de recente goedkeuring door de Eerste Kamer ook de klanten van meerderjarige slachtoffers van seksuele uitbuiting strafbaar.
Taakstraf
Nadat vlak na de invoering van 248b enkele veroordeelde klanten van minderjarige meisjes wegkwamen met een taakstraf, stelde het Haagse gerechtshof een veel aangehaalde norm: Een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden, gezien de ernst van het zedendelict, de kwetsbaarheid van de slachtoffers en de negatieve, psychische gevolgen in hun leven.
Als de klant echter kan bewijzen dat hij niet bewust uit was op seks met een minderjarige, is de uitgesproken gevangenisstraf zelden hoger dan twee dagen, vaak in combinatie met enkele uren taakstraf. Zo is een 43-jarige klant veroordeeld tot één dag celstraf plus 220 uur taakstraf voor betaalde seks met een 17-jarig slachtoffer van seksuele uitbuiting.
Mild
De officier van justitie eiste in deze zaak veertien maanden gevangenisstraf waarvan acht voorwaardelijk voor meerdere keren seks met de minderjarige. De advocaat van de man betoogde echter dat zijn cliënt niet kon weten dat achter de internet-advertentie van een ´19-jarige vrouw´ een twee jaar jongere vrouw schuilging.
Onzin, vond de rechter. Hoerenlopers weten immers dondersgoed dat geadverteerde leeftijden in de prostitutie zelden correct zijn. De klant had zich krachtens wetsartikel 248b moeten vergewissen hoe oud het meisje werkelijk was. Toch werd hem een milde straf opgelegd, omdat de man de rechter kon overtuigen dat hij op de 18+site nimmer naar een minderjarig meisje had gezocht.
Verbod
Of het moreel in de haak is dat een zeer volwassen man betaalde seks heeft met een naar zijn schatting 19-jarige vrouw, is een zaak voor de huiskamer, niet voor de rechtszaal. Mocht schrijver dezes een duit in het zakje doen, dan betoogde hij dat de voortschrijdende vrouwenemancipatie en de veranderende kijk op seksualiteit deze eeuw onvermijdelijk zullen leiden tot het inzicht dat betaalde seks even verwerpelijk is als slavernij en dat dit inzicht onvermijdelijk zal leiden tot een algeheel verbod op prostitutie.
´Een verbod?´ Ahmed Marcouch, burgemeester van Arnhem, valt even stil. ´Algeheel verbieden van prostitutie?´, verduidelijkt hij de vraag. ´Als dat zou helpen! Maar helaas, daar los je het probleem niet mee op. De uitwassen waarover we het hebben, zijn immers al verboden.´
Criminaliteit
Alles dat je op papier verbiedt, druk je in de praktijk dieper de criminaliteit in, waarschuwen ook de meeste andere geïnterviewden. Het is, vindt Van der Mijden, bovendien niet fair tegenover de zelfstandige prostituees: ´Ik ken vrouwen die het sekswerk vrijwillig doen. Dat moeten ze gewoon kunnen blijven doen.´
Voor één van de zes geïnterviewden is een prostitutieverbod op z´n minst het overwegen waard. ´Persoonlijk vind ik het niet normaal dat mannen seks kunnen kopen´, zegt Simone Schoemaker, teamleider bij THDV (Tot Heil des Volks), een stichting die onder anderen prostituees en slachtoffers van seksuele uitbuiting begeleidt. ´Het is een ongelooflijk ingewikkelde, morele discussie, maar laten we nou niet met z´n allen doen of prostitutie een alledaagse beroepskeuze is voor vrouwen die uit een warm nest komen en niet in armoede zijn opgegroeid.´
Aangifte
Nadat de vrouw in Groningen haar pooier is ontvlucht, stapt ze met twee koffers een politiebureau binnen. Pijnlijk is het moment waarop de politie zich realiseert dat haar seksuele uitbuiting al vijf jaar eerder in zicht was. Al vroeg na haar verhuizing naar Groningen is de politie enkele keren opgeroepen omdat haar pooier met zoveel tumult al haar inkomsten kwam innen dat ook collega-prostituees in de straat zich ernstig zorgen maakten.
De aanpak van gedwongen prostitutie wordt enorm bemoeilijkt doordat de meeste slachtoffers geen aangifte doen tegen zulke geweldsuitbarstingen. De angst voor hun pooier is groter dan het verlangen hem in een gevangeniscel te plaatsen. Sommige slachtoffers hebben na een rotjeugd ook geen adequaat referentiekader op relationeel en seksueel gebied, waardoor zij zich niet altijd als slachtoffer zien.
De politie doet er alles aan de aangifte-bereidheid van de vrouwen te vergroten, zegt Hendrik van der Veen, teamchef Mensenhandel en Migratiecriminaliteit bij de politie-eenheid Noord-Nederland. ´Mensenhandel is bij uitstek een delict waar angst een grote rol speelt. Door bescherming te bieden, de tijd te nemen en te laten zien dat er veilig aangifte kan worden gedaan, proberen we hun vertrouwen te winnen.´
Kabinet
Alle deskundigen zijn het erover eens dat de overheid, zoals de Arnhemse burgemeester Marcouch constateert, zowel preventief als repressief meer werk moet verzetten. Het voornemen van het kabinet Rutte-III de mensenhandel in de prostitutie stevig aan te pakken, heeft de afgelopen 3,5 jaar tot te weinig geleid.
Sinds het aantreden van het kabinet verschenen 292 daders voor de rechter, nagenoeg hetzelfde aantal als de 287 in de vergelijkbare periode ervoor. Ook het aantal zaken met minstens één minderjarig slachtoffer bleef gelijk: 126 om 123.
Stilstand is in dit geval achteruitgang. Het is de afgelopen jaren onvoldoende gelukt de seksuele uitbuiting door verbeterde preventie terug te dringen en het is eveneens onvoldoende gelukt door verscherpte repressie meer daders aan te pakken.
Mussen
De gevangenisstraffen voor de daders variëren van drie maanden jeugddetentie voor een minderjarige loverboy tot elf jaar voor een agressieve pooier die behalve in vrouwen ook in cocaïne handelde. De helft van de veroordeelde pooiers moet bovendien de slachtoffers op last van de rechter een schadevergoeding betalen. Het gaat om gemiddeld 44.000 euro voor geroofde verdiensten en 11.000 euro voor immateriële schade. Een van de hoogste schadevergoedingen, bijna een half miljoen euro, is opgelegd aan een Hongaar, die bovenal tot negen jaar gevangenisstraf werd veroordeeld.
Deze Hongaarse pooier dwong enkele landgenoten in diverse Nederlandse steden tot betaalde seks met ´mussen´, zoals hij de klanten in codetaal noemde. Hij verlangde van elke vrouw ´zes appels´ (600 euro) per dag, mishandelde zijn slachtoffers fysiek alleen van achteren om zichtbare blauwe plekken aan de voorzijde te voorkomen en kleineerde de vrouwen verbaal door ze voortdurend voor ´kuthoer´ of ´kleine pijphoer´ uit te schelden.
De man stak al hun verdiensten in huizen, auto´s, paarden en een bijzonder luxe uitgaansleven. Hij was de politie telkens een stap voor door zijn slachtoffers snel van de ene naar de andere stad te verplaatsen, tot hij na vijf jaar pooierschap kon worden aangehouden.
Traumatisch
De vrouw die de rosse buurt in Groningen ontvluchtte, krabbelt voetje voor voetje op. Ze lijdt volgens haar arts aan een posttraumatische stressstoornis, vertelt haar advocaat, Annet Koopsen. In materiële zin zou haar leven nu beter kunnen zijn. De pooier werd begin vorig jaar veroordeeld tot 3,5 jaar gevangenisstraf plus een fikse materiële en immateriële schadevergoeding. Zij heeft recht op 295.000 euro aan gederfde inkomsten en 25 duizend euro voor het niet in geld uit te drukken leed, oordeelde de rechter.
Deze vergoeding kan echter pas daadwerkelijk worden geïnd als het vonnis onherroepelijk is. Zoals vaker ging de dader in hoger beroep. ´De verdachten in dit soort zaken hebben het nóóit gedaan´, zegt Koopsen cynisch. ´Niet alleen moet de vrouw nu langer op haar geld wachten; ook duurt het langer voordat ze alle ellende achter zich kan laten.´ Het wachten is op een zitting bij het gerechtshof in Leeuwarden. Daarna kan de dader de schadeclaim nog langer negeren door aan te kloppen bij de Hoge Raad.
Foto: Daria Shevtsova / Pexels
HET SLACHTOFFER
Sameena van der Mijden (inmiddels 29) is gaan hardlopen om haar immense woede over haar ervaringen in de prostitutie kwijt te raken. ‘Er is een tijd geweest dat ik zo woedend én wantrouwend was, dat ik er echt aan onderdoor dreigde te gaan.’
Inmiddels studeert ze HBO-verpleegkunde en overweegt ze een politicologie-studie in de hoop dat ze mee kan bouwen aan een beter prostitutiebeleid. Deze maand loopt ze samen met een vriend tijdens een zogenoemde ultrarun duizend kilometer van Middelburg via onder andere Leeuwarden en Den Bosch naar Amsterdam, waar ze eind juni haar boek presenteert: Sameena, Mijn ultrarun uit de gedwongen prostitutie.
Ze wil tijdens haar sponsorloop aandacht vragen voor seksuele uitbuiting. Ze constateert dat de gemiddelde Nederlander beter op de hoogte lijkt van de grillige rafelranden van de Thaise seksindustrie dan de seksuele uitbuiting die plaatsvindt in het ogenschijnlijk zo keurige Nederland.
‘Niet alleen jonge meiden moeten zich bewust zijn van de risico’s´, zegt Van der Mijden. ´Ook alle volwassenen. Deze markt bestaat omdat veel mannen er gebruik van maken. Het is een veel groter probleem dan mensen denken. Het moet gestopt. Het begint ermee dat iedereen zich er bewust van wordt. Het volgende slachtoffer is misschien een buurmeisje, een leerling op school, je zus, je nichtje of jijzelf.’
DE NATIONAAL RAPPORTEUR
Herman Bolhaar, Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, maakt zich ernstig zorgen over de gevolgen van de coronacrisis voor slachtoffers van seksuele uitbuiting: ‘Deze crisis heeft ertoe geleid dat kwetsbare groepen nog meer de kwetsbaarheid zijn ingedrukt.´
Terwijl zelfstandige prostituees tijdens de lockdown deels tijdelijk stopten, werden de slachtoffers van seksuele uitbuiting juist gedwongen te blijven werken. In de schaduw van de dichte prostitutieramen en de eveneens gesloten bordelen draaiden de agressieve pooiers gewoon door. Er is ondanks alle overheidsoproepen tot handen wassen en afstand houden ook tijdens de coronacrisis heel veel buitenechtelijk geneukt.
Problemen die in de prostitutie ontstaan, kunnen uitwaaieren naar elders, waarschuwt Bolhaar. ´Als we het vraagstuk nu niet voortvarend aanpakken, bepaalt dat het beeld van de maatschappij over tien, vijftien, twintig jaar.´ De rechtszaken vormen volgens hem slechts een topje van de ijsberg. Lang niet alle seksuele uitbuiting wordt door de politie gezien en door justitie aangepakt. Jaarlijks worden in Nederland circa 3.000 vrouwen seksueel uitgebuit, schat de Nationaal Rapporteur.
Bolhaar in één volzin: ´Als we niet alles op alles zetten om seksuele uitbuiting te voorkomen, vroegtijdig te detecteren, aan te pakken, te behandelen of op te sporen en te vervolgen om herhaling te voorkomen, dan loop je het risico dat je een jonge generatie jaar over jaar ziet afglijden naar problematiek waar je te laat achter komt, en die zich gaat manifesteren in allerlei varianten van ontregeld, ontregelend, problematisch gedrag.´
DE POLITIEMAN
De politie komt steeds meer gedwongen prostitutie op het spoor doordat pooiers steeds vaker online handelen, vertelt Hendrik van der Veen, sinds een jaar teamchef Mensenhandel en Migratiecriminaliteit bij de politie-eenheid Noord-Nederland. ´De verschuiving van de offline- naar de online-wereld draagt ertoe bij dat je meer zaken gaat zien.´
De veertig leden van het team Mensenhandel brachten afgelopen jaar in Noord-Nederland 25 verdachten bij het openbaar ministerie. Van der Veen ziet het aantal dit jaar en de komende jaren verder groeien. Hij zegt dat hem met enige regelmaat de tranen in de ogen springen als zijn teamleden rapporteren wat ze aan de rafelranden van de prostitutie aantreffen.
´Elke casus die ik zie, vind ik echt verschrikkelijk´, zegt Van der Veen. ´De stappen die een verdachte bereid is te maken voor zijn eigen gewin, maken het zo schokkend. Het gaat om hele schrijnende situaties van geweld tegen kwetsbare, soms nog minderjarige vrouwen door mannen met een compleet gebrek aan moreel besef.´
De politieman wil niet ingaan op de beschreven zes jaar durende uitbuiting in Groningen, omdat de zaak nog in hoger beroep moet worden behandeld en omdat hij er zelf niet bij betrokken was. Van der Veen vertelt dat de politie steeds beter samenwerkt met hulpverleningsorganisaties. Zo mogelijk stappen hulpverleners samen met een slachtoffer naar de politie, en andersom helpt de politie een slachtoffer aan een hulpverlener. ´Als een slachtoffer geen aangifte durft te doen, kunnen we haar in ieder geval beschermen door haar naar een hulpverlenende instantie te verwijzen.´
Het is in principe mogelijk een verdachte ´ambtshalve´ zonder aangifte van het slachtoffer te vervolgen. Van der Veen:´Daar zijn we in het algemeen terughoudend in, mede vanwege de enorme kwetsbaarheid van het slachtoffer. Als je als politie doorgaat op een ingetrokken aangifte terwijl de persoon in kwestie door de pooier nog onder dwang wordt gehouden, kun je brokken maken.´ Een enkele keer moet de politieman zijn verlies nemen: ´Soms kun je wel het slachtofferschap vaststellen, maar krijg je het strafrechtelijke bewijs niet rond.´
DE HULPVERLENER
Wanneer een vrouw gedurende zes lange jaren gedwongen in de rosse buurt moet werken, is er iets grondig mis in het ogenschijnlijk zo keurig aangeharkte Nederland, constateert Simone Schoemaker, teamleider communicatie bij THDV (Tot Heil des Volks), een stichting die onder anderen prostituees en slachtoffers van seksuele uitbuiting begeleidt.
Het verbaast Schoemaker hoe gemakkelijk pooiers kunnen meebuigen met de regels: ´We moeten het gewoon niet normaal vinden dat vrouwen uit Oostblok-landen op zeer jonge leeftijd hierheen komen, zich zonder enige kennis van de Nederlandse taal inschrijven bij de Kamer van Koophandel en hier achter de ramen plaatsnemen.´
Schone prostitutie blijkt tot nu toe een onhaalbaar streven, constateert Schoemaker. ´Hoe je het ook organiseert: er zal altijd mensenhandel en uitbuiting plaatsvinden. Omdat je het niet kan controleren zolang vrouwen onder dwang, met zeer reële angst voor mishandeling en chantage, zeggen het werk vrijwillig te verrichten.´
DE BURGEMEESTER
´Je weet vaak niet wat je hoort´, zegt burgemeester Ahmed Marcouch van Arnhem. ´Het is onvoorstelbaar afgrijselijk wat vrouwen wordt aangedaan.´
De mensenhandel-expert in zijn politiekorps telde al direct op de eerste dag na de laatste lockdown in de regio Arnhem 171 nieuwe online seksadvertenties, deels van pooiers die vrouwen tot betaalde seks dwingen. Marcouch:´We moeten hier zowel in de repressie als preventie bijzonder alert op zijn. We moeten daar als overheid veel meer werk van maken. Seksuele uitbuiting is een grote misdaad tegen de menselijkheid.´
Marcouch wil van Arnhem ´een gemeente vrij van uitbuiting´ maken: ´Het begint ermee dat slachtoffers zich gesteund voelen door de autoriteiten. Ook kunnen we met ons allen veel meer doen door allemaal de ogen te openen voor verdachte situaties. Om die reden zijn wij trouwens ook stevig aan het werk met de uitgaanscentra.´
Het Arnhemse gemeentebestuur ondersteunt scholen onder het motto´Veiligheid In en Om de School´ om problemen snel te signaleren, aan te pakken en vooral te voorkomen. Marcouch: ´Om de meisjes te waarschuwen voor de gevaren van pooiers, loverboys en ook sexting en grooming. En om jongens het inlevingsvermogen te laten ontwikkelen dat zij nodig hebben, willen verboden in de praktijk werken.´
De Arnhemse burgemeester, eerder onder andere tien jaar politieman in Amsterdam, weet als geen ander hoe ingewikkeld het is tot schone prostitutie te komen. Toch ziet hij van de Arnhemse aanpak al de eerste resultaten: ´Meteen al hebben wij een Arnhems meisje uit een benarde seksuele misbruiksituatie weten te halen, die zich afspeelde in een hotel buiten de stad.´
DE ADVOCAAT
De wijze waarop de politie in Groningen na de vlucht van de vrouw de zaak heeft opgepakt, verdient volgens haar advocaat Annet Koopsen alle lof. ´Uiteraard zou ook ik wensen dat er eerder had kunnen worden ingegrepen.´
Zonder aangifte kan de politie echter weinig, weet Koopsen: ´In een andere zaak vroeg de politie een vrouw: ´Wat hadden wij meer kunnen doen zodat jij eerder naar ons toe was gestapt? Toen zei zij: ¨Niks, ik moest eerst zelf zover zijn.¨´
Als het kabinet niet over de toeslagenaffaire was uitgegleden, zouden politici nu stevig debatteren over de nieuwe Wet regulering sekswerk (Wrs). Een vrouw kan na invoering van deze wet alleen in de prostitutie werken nadat ze in een gesprek op het gemeentehuis op haar zelfredzaamheid is getest. Iedere pooier wordt strafbaar, evenals klanten die een prostituee zonder vergunning bezoeken. Bovendien mogen vrouwen pas vanaf hun 21ste in de prostitutie werken. Nu is dat nog 18 jaar.
Advocaat Koopsen, die veel slachtoffers van seksuele uitbuiting bijstaat, acht de kans klein dat in het gemeentehuis gedwongen prostituees van de vrijwillige sekswerkers kunnen worden gescheiden: ´Dat vind ik ook altijd zo lastig als mensen in discussies over prostitutie zeggen: ¨Ah, ja maar die vrouwen zeggen altijd dat ze het vrijwillig doen.¨ Ja, én? Dat betekent niet dat het ook zo ís. Al mijn cliënten hebben dat ook op enig moment onder dwang gezegd.´
Het wetsvoorstel is zoals veel voorstellen van Rutte-III controversieel verklaard en mag daarom pas onder een volgend kabinet verder worden behandeld. De beoogde wet is dan ook zeer omstreden. Gevreesd wordt dat ook de zelfstandig werkende vrouwen de illegale prostitutie verkiezen boven de gemeentelijke bureaucratie.
´Het is zeer aannemelijk dat de illegale prostitutie en daarmee ook de kans op misstanden toeneemt´, waarschuwt de Raad van State in haar advies. Onderzoekers naar het effect van de Duitse Prostituiertenschutzgesetz (afgekort ProstSchG) geven de vooraanstaande juristen gelijk. Van de Duitse prostituees die voorheen legaal werkten, werkten twee jaar na invoering van het vergunningstelsel 83 procent illegaal.
Bovendien komt het met enige regelmaat voor dat vrijwillig begonnen prostituees na enige tijd gedwongen onder de hoede komen van een gewelddadige pooier, signaleert advocaat Koopsen. ´Dat wordt in rechtszaken graag door de verdediging aangehaald. Omdat er geen sprake van schade zou kunnen zijn als een vrouw eerder vrijwillig heeft gewerkt. Dat is net zoiets als zeggen dat iemand die verkracht is daarvan geen schade heeft, omdat ie eerder ook vrijwillig seks heeft gehad. Dat is echt totale kul natuurlijk.´
