“Montjoie, Saint-Denis, à bas la macronie!”
Het tweede gedeelte van de slogan is niet lastig te interpreteren. “A bas la Macronie” betekent natuurlijk letterlijk “weg met de Macronie”, en verwijst daarmee rechtstreeks naar de politieke beweging die door de huidige president van de Franse republiek is geïnitieerd. Over de oorsprong van “Montjoie Saint-Denis” wordt momenteel op Franstalig twitter flink gedebatteerd. Deze strijdkreet verschijnt echter zeer duidelijk op het oude wapen van Frankrijk.
De albekende Franse encyclopedie Larousse omschrijft de betekenis van Montjoie als volgt: “de verzamelkreet van de troepen van de koning van Frankrijk, die verscheen in de 12e eeuw”. De strijdkreet zou daarmee ‘een kreet voor de bescherming van het koninkrijk’ inhouden.
‘Montjoie’ als slogan van Action Française
De Franse wetgever Éric Coquerel beweerde dat de daders van een taartaanval op hem in 2018 dezelfde slogan hadden gezongen. Coquerel’s aanvallers behoorden aan Action Française toe, een extreem-rechtse monarchistische groep met een geschat ledenaantal van 3000. Action Française bestond reeds in 1899, en staat tegenwoordig voor een traditionele, erfbare, antiparlementaire en gedecentraliseerde monarchie, en is sterk anti-Europese Unie.
Het langetermijnsdoel van de beweging is het herstel van “een soevereine staat die zijn koninklijke functies volledig uitoefent” in Frankrijk door de oprichting van een gedecentraliseerde en representatieve monarchie die de “rechtvaardige uitoefening van blijvende macht” garandeert. De groep verwerpt dan ook het “partijenstelsel” (in feite gewoon de democratie), pleit voor een ‘Frexit’, en verwerpt het homohuwelijk, adoptie van kinderen door homoseksuelen, draagmoederschap en medisch begeleide voortplanting. Je kunt wel inzien dat de groep nogal omstreden is.
Dader Damien T. blijkt duidelijk extreem-rechts
De social media accounts die Damien T. dagelijks gebruikt, presenteren op het eerste oog een profiel van een jonge man die niet direct een politiek activist lijkt te zijn.
Hij plaatst met name foto’s van zijn twee – nogal exotische – passies: Kendo (een moderne Japanse krijgskunst, welke van het zwaardvechten afstamt) en HEMA (een heropleving van middeleeuwse vechtsporten, die de praktijk van vechtsystemen in middeleeuws Europa bestudeert). De herkomst van Damien’s ‘strijdkreet’ valt daar wel uit af te leiden. De nieuwsaccounts die hij volgt zijn wederom erg opvallend, de ideologie lijkt hiervan ‘rechts van rechts’ gemarkeerd.
Ook volgt hij Franstalige nieuwsportalen die het reguliere nieuws als ‘fake’ aanmerken, en gebeurtenissen in het land actief in het kader van extreem-rechtse ideologiebeelden interpreteren.
Extreem-rechtse influencers
Damien T. volgts eveneens een reeks van extreem-rechtse influencers op Instagram en YouTube.
Hij is geabonneerd op La Cocarde (een rechtse, eveneens monarchistische Franse studentenvakbond, bekend van het aansporen van gevechten tegen linkse studentenbewegingen), en volgt hij ook radicaal extreem-rechtse influencers zoals Papacito, een YouTuber die onlangs een video plaatste waarin hij met een jachtgeweer op een dummy die voor een “linkse” symbool staat schiet. Tevens geeft Papacito aan zijn volgers advies over hoe je legaal aan wapens kunt komen.
Damien T. is ook geabonneerd op de extreemrechtse rapper Kroc Blanc en op de groep “Equipe communautaire Paris”, die vervolgens weer is aangesloten bij het “Braves”-netwerk van ‘white supremacist’ Daniel Conversano.
Geen frisse boel dus, en deze influencers zijn maar enkele voorbeelden van tallozen die via het wereldwijde web hun extreem-rechts gedachtengoed aan de man brengen.
Rechts op opmars met Marine Le Pen als boegbeeld
De Franse extreemrechtse leider Marine Le Pen surft ondertussen op ‘de golf van verrechtsing in Frankrijk’. Haar kansen om de eerste ronde van de presidentsverkiezingen van volgend jaar te winnen zijn erg groots volgens een Ifop-Fiducial-peiling gepubliceerd door Le Journal du Dimanche in eind April.
De partijleider van Front National zou volgens deze peilingen in zes van de tien scenario’s in de eerste ronde als eerste eindigen als de stemmen deze zondag zouden worden uitgebracht, zo bleek uit de peiling.
Inmiddels zou Le Pen nog sterker gegroeid zijn in populariteit, door twee open brieven van Franse oud-generaals en militairen, gepubliceerd in Mei. Deze waarschuwden voor “de ondergang van Frankrijk, hordes uit de banlieues en islamisering”.
Met de controversiële brief betogen de militairen dat het leger moet kunnen ingrijpen in de wijken waar het geweld uit de hand loopt. De mogelijkheid tot een ware burgeroorlog gonst sinds Le Pen ondersteunde gretig het initiatief.
Rim-Sarah Alouane, rechtsvergelijkend onderzoeker aan de Universiteit van Toulouse, zei: “Het geeft Marine Le Pen nog meer legitimiteit om gekozen te worden… daarna zijn haar kansen met 200% toegenomen.”
Woede aan alle kanten
Vier decennia na de overweldigende overwinning van François Mitterrand, stond traditioneel links Frankrijk er nog nooit zo slecht voor. Zelfs Macron, die er vaak van beschuldigd werd om teveel concessies naar rechts te maken, wordt er inmiddels van beschuldigd te soft te zijn.
“Het zou nooit verrassend zijn als er tenminste grote demonstraties zouden plaatsvinden tegen Macrons vermeende zwakte in de islamistische kwestie. Frankrijk was de eerste moderne republiek. We zouden Frankrijk moeten verzoeken om Zwitserland te volgen en belangrijke beslissingen aan referenda te onderwerpen,” verklaard mijn Franse ex-buurman.
“Zo verbood het Zwitserse parlement een paar jaar geleden, na een referendum, de bouw van minaretten op moskeeën. Referenda zijn meestal bindend, en politici zouden dan gevoeliger moeten zijn voor de gevoelens van hun kiezers.”
Polarisatie
Dat polarisatie een issue is in Frankrijk, is al decennialang duidelijk. De buitenwijken van veel Franse steden veranderden langzaam maar zeker in broeiplaatsen van armoede, criminaliteit en radicalisering. En naar mijn idee, werkt de verrechtsing van de Franse bevolking deze polarisatie alleen maar verder in de hand. Het aantal bruggenbouwers neemt ook in de Franse politiek sterk af.
Ook zouden er in Frankrijk ondertussen 200 districten zijn waar de wet meer in handen zou zijn van de drugshandelaren, dan de politie. De drugshandel wordt er tevens niet langer gecontroleerd door grootschalige criminelen, zoals we in andere Europese landen terugzien, maar door een veelheid aan groepen die elkaar bevechten. Ook linkse politici staan inmiddels te springen om een hardere aanpak.
Het is wel duidelijk dat Frankrijk aan de rand van de afgrond staat. Maar is verrechtsing nu echt de oplossing? Dat denk ik niet.