Het is cynisch om vast te stellen dat zonder deze publicatie van de Volkskrant D66 nooit meer publiekelijk aandacht zou hebben besteed aan deze zaak. Het lag keurig onder het tapijt en daar lag het wel lekker. Want anders zou er gedoe komen met negatieve beeldvorming.
Ik sluit helemaal niet uit dat Sigrid Kaag een uitstekende premier zou zijn. Maar dat gaat dus niet meer gebeuren. Dankzij de blauwe pakken en de alomtegenwoordige angst voor negatieve beeldvorming. Zo werd de angst voor negatieve beeldvorming een self-fulfilling prophecy.
En het was allemaal totaal onnodig. Als D66 meteen de regie had genomen over dit schandaal, open kaart had gespeeld en had ingegrepen waar mogelijk was er niets aan de hand geweest. Integendeel, dat zou leiderschap zijn geweest. En daar had ook Kaag een rol in. De formalisten kunnen nog zo hard wijzen op de verantwoordelijkheid van het bestuur, maar er bestaat ook zoiets als moreel leiderschap. Althans, als ik de laatste campagne van D66 mag geloven.
Natuurlijk zijn er ook verzachtende omstandigheden voor Sigrid Kaag. Formeel valt het inderdaad niet onder haar verantwoordelijkheid. En wat weten we nu precies van de zaak? Han van der Horst stelde daar op Joop terechte vragen over. En ze is natuurlijk ook niet de eerste partijleider die zich laat leiden door de angst voor beeldvorming.
Het ongelukkige optreden van Kaag en D66 doet sterk denken aan de affaires bij het CDA. Zoals bijvoorbeeld rond Omtzigt en de mondkapjesdeal van Sywert en De Jonge. Ook daar zag je semantische discussies om vooral de verantwoordelijkheid af te schuiven. Het is een modus operandi die iedereen heeft afgekeken van de VVD van Mark Rutte. Die belazert al ruim een decennium de boel door iedereen zand in de ogen te strooien en komt er nog steeds mee weg. Kennelijk is het besmettelijk.
Ondertussen vergeet iedereen en z’n spindokter het algemeen belang. Niet alleen het belang van de slachtoffers van machtsmisbruik en (noem eens wat) de toeslagenaffaire maar het belang van iedereen. Terwijl politieke partijen Squid Games spelen met beeldvorming zijn er nogal wat crises gaande in de wereld.
Nieuw leiderschap is opstappen. De enorme zelfoverschatting van Kaag, Hoekstra, Rutte en vele anderen is niet ons probleem. Spindokters weg en opnieuw beginnen. Regeringspartijen vertegenwoordigen leden en kiezers die hun belang niet vertegenwoordigd zien omdat eigenbelang en vermeend partijbelang op de eerste plaats staan. Het algemeen belang staat als laatste in de rij. Gewoon opstappen en de boel overlaten aan een nieuwe lichting zou achteraf nog wel eens heroïsch kunnen blijken, het kabinet hoeft niet eens te vallen.
Ongeacht van wat je denkt over Kaag, De Jonge, Hoekstra en vooral Rutte, ze zijn meer bezig met beeldvorming dan met hun werk als politicus en bestuurder. En dat maakt ze per definitie ongeschikt.
We kunnen ook beeldvorming blijven marketen en hopen dat het goed gaat. Maar dan moeten we ons straks niet afvragen wie toch die mensen zijn die op Wilders en Baudet stemmen. Hun juichaapjes genieten nu al. Het niet-bestaande bestuur van de PVV heeft nog nooit onderzoek gedaan naar het wangedrag van Dion Graus.
Als je alleen maar met beeldvorming bezig bent bijt die beeldvorming je in de kont. Terwijl de huidige lichting partijleiders alleen maar bezig is met kleine belangen staat de wereld in de fik. Nieuw leiderschap is opstappen. Allemaal. Zo kun je nog laten zien waar je voor staat. En neem je spindokters en hun beeldvorming mee.
Fotocredit: Buitenlandse Zaken