Dit soort teksten zijn aan de ene kant een vermakelijke vorm van genderneutraliteit. In plaats van het stereotype ‘Vrouw is hoer, man is stoer’, worden hier Yvon Jaspers en Johan Derksen ‘geëmancipeerd’. Schelden op BN’ers is natuurlijk altijd fijn, maar nog leuker is om het spektakel BN’er scheldt op andere BN’er te volgen.
De 3 J’s
De VI-ster heeft zijn prive-pensioenfonds John de Mol altijd verdedigd en vice versa. Zowel bij de ’transvrouwenrel’ als de ‘racismeblunder’ als bij ‘The Voice-gate’ bleef John achter Johan en Johan achter John staan. En het ‘kaarsincident’ was immers een queeste van Johan om de aanzwellende storm rond Junior wat te doen luwen. Enerzijds begrijpelijk omdat een en ander nog bewezen moet worden, anderzijds kwetsend voor alle mensen die aanranding of erger meemaakten in hun leven en niet werden gehoord en geloofd. Het was kortom behoorlijk stom van de mannen. Nog stommer dat er in de reclamebreak niemand van SBS of Talpa aan de lijn hing om de mannen te manen ’te redden wat er nog te redden viel’. Afijn: heel Nederland, ook de voetmalmijders zoals ondergetekende, kennen het programma inmiddels.
Clau over Johan
Volgens Claudia de Breij, die een column heeft in de (uiteraard) Varagids heeft de TV-miljardair De Snor behoorlijk laten zitten. Waar na eerdere fitties en rellen gezwaaid werd met contracten, konden Johan & consorten dit keer ongehinderd het pand laten verlaten. Weg bij VI, weg van de nationale televisie. Opvallend, vindt de columniste. Zij wijst erop dat de man uit Grollo voor de grote man uit het Gooi zijn geloofwaardigheid zou hebben ingeleverd. De VI-snor was op een gegeven moment een ‘huichelachtige slapjanus’ die alles deed om de baas te helpen sneert ze. “Hij was voor het grote geld een sokpop geworden van de grote John de Mol.”
De kaars gaat diep
Ja dat zijn vette teksten. John zat er dieper in bij Johan ‘dan een kaars ooit kan gaan’, aldus Claudia. Dit is uiteraard een slimme aanvalstechniek. Johan Derksen was plat en lomp en Claudia wil met gelijke tactieken deze man uitschakelen. Ze schrijft: “Weet je nog, die tribunes die zongen ‘Sylvie is de hoer van Amsterdam?’ Lachen was dat hè, moest kunnen toch? Nou, op die melodie kan het hoor. Met zijn allen! ‘Johan is de hoer van John de Mol!’” En hoewel Claudia eerder nog beweerde dat ze hoopte dat Johan weer terugkeert aan de tafel, is ze nu in haar column een stuk meedogenlozer: “Je hebt genoeg gezegd.” Kortom: ‘de ouwe hoer’ mag met echt pensioen.
WIMEM
Een vriend van mij roept over dit soort columns en ook over Twitter altijd ‘Weer Iemand Met Een Mening’. Na afgelopen jaren verzucht ik het ook regelmatig. Ik heb het dus maar het acroniem WIMEM aan gegeven.
Beau over Yvon
Beau van Erven Dorens heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij (net als ik) ‘Boer Zoekt Vrouw’ een stom programma vindt. Niet erg, het is nog steeds een kijkcijferkanon en uiteraard mag je zelfs op TV zeggen dat je het niks vind. Maar deze week zette hij in zijn talkshow een paar tandjes bij. Hij maakte zogezegd van BZV half-om-half-gehakt. “Het is een datingprogramma. Yvon Jaspers is gewoon een pooier. Ze is gewoon de hele dag bezig om boeren te koppelen aan leuke vrouwen. Dat is toch gewoon zo?”, riep de presentator. Tafelgast Marc-Marie Huijbregts, een goede vriend van Von, riep in zijn bekende quasi-geschoktheid (grijpend naar zijn denkbeeldige parelketting): “Nou, nou, nou.” Beau weer: “Het is toch gewoon zo?” MM: “Zij is een matchmaker, dat is geen pooier.” Beau: “Een matchmaker? Nou ja, dat is gewoon zeg maar een hippe pooier. Nee, maar echt.”
Pimpen
Maar kirrende Marc-Marie liet het er niet bij. “Nee, echt niet. Je moet je voorstellen dat je op een boerderij zit waar nooit iemand langskomt en dan komt Yvon en dan vind je de liefde van je leven!” Beau: “Oké, maar mag ik het omdraaien? Je kunt het ook zo uitleggen: er zit dus een best wel moeizaam figuur tussen de koeien en dan komen er drie vrouwen en die worden dus door de pimp Yvonne, gewoon voor die man neergegooid. Zo van: iemand moet met hem het leven verder gaan delen! Ik vind dat best wel ranzig vaak.”
Ranzig
MM is het daar weer niet mee eens en begint nu op de man te spelen. “Ja, zoals jij het zegt is het ranzig, maar alles is ranzig zoals jij het zegt! Het gaat er juist om dat mensen schrijven op een boer (schreef ik toch bijna hoer) of boerin en die voelen een connectie. Die komen dan en dan vinden ze soms de liefde van hun leven. Er zijn allemaal huwelijken en kinderen uitgekomen.” Beau nog: “In het vorige seizoen is het allemaal mislukt.” MM, nu als een soort van moderne coach met een mantra: “Je kunt kijken naar dingen die mislukken, Beau, en wat jou zou helpen in jouw leven is dat je ook gewoon kijkt naar de dingen die werken.”
Alweer een mening
Niet alleen in onze persoonlijke omgeving worden de mensen met ‘ik heb ook een mening’ steeds feller en harder, de trend zet zich door (of werd reeds gezet) door onze nationale talkshows. Begrijpen we elkaar nog? Vaak niet, zegt Sjoerd Beugelsdijk, hoogleraar economie. Naast zijn leerstoel aan de RUG, onderzocht hij voor het Sociaal Cultureel Planbureau de staat van Nederland. In zijn boek ‘De verdeelde Nederlanden’ beschrijft hij hoe een ‘perfecte storm’ momenteel mensen splijt.
Gespleten land
Na de periode van avondklokrellen, bedreigde ministers en vaccinatieruzies die families en vrienden uit elkaar dreven, constateert Beugelsdijk dat de leefwerelden van Nederlanders steeds verder uit elkaar liggen. Die verwijdering stookt het vuurtje tussen mensen met verschillende meningen flink op. Er is volgens hem meer aan de hand dan een beetje socialmediageweld dat vaak als boosdoener wordt aangewezen.
Lompe polderaars
Nederlanders gaan altijd de onderhandeling in. Kleine kinderen doen dat al. Polderen noemen we dat zelfs trots. Wat Beugelsdijk betreft een vorm van valse trots, want het vertaalt zich ook in iets anders: onverschilligheid naar de ander. Buitenlanders bezien dat met een kritisch oog. “De houding dat je het allemaal zelf mag weten, framen wij vaak positief. Van kijk, wij zijn tolerant. Zij zeggen: jullie zijn niet tolerant, jullie geven er gewoon niet om.” En onverschilligheid is gevaarlijk, zo moesten we reeds eerder concluderen. Vraag iemand wat het tegenovergestelde is van liefde is en hij of zij zal hoogstwaarschijnlijk antwoorden met ‘haat’. Dat is wat je ook ziet bij vechtscheidingen. Maar daar zit altijd nog gevoel bij, anders zouden mensen niet zo kwaad(aardig) zijn. Nee, het tegenovergestelde van liefdevol is onverschilligheid. Een onverschilligheid die kan uitmonden in ruzies, oorlogen en volgens filosofe Hannah Arendt zelfs in het ‘ultieme kwaad’.
Tot welke team behoor jij?
Is het dan wel zo fijn om vrij te zijn en/of om op TV vrijuit je mening te kunnen verkondigen? Jazeker, maar het is duidelijk dat er ook grenzen zijn. Iemand voor ‘hoer’ of ‘pooier’ uitmaken, zelfs al gaat het door de genderblender, moet je goed omkleden. Niet schelden vanwege het effect, want dat is inderdaad respectloosheid vanuit onverschilligheid. “Ach, kan mij het schelen.” In die zin kleedt Beau zijn ‘pooier’ beter in een context dan Claudia haar ‘hoerverhaal’. Maar al deze opmerkingen en rellen hebben een zelfde effect, namelijk polarisatie. Dit wordt zelfs nog aangeslingerd door TV-formats. “Ben jij Team Johan of Team Claudia?” Ben jij Team Yvon of Team Beau?” Allebei wordt net als Ajax / Feyenoord steeds minder gepikt.
De perfecte storm
Waakzaamheid is dus geboden. “De rode draad is misschien wel dat we ons beginnen te realiseren dat het extreme idee van vrijheid, blijheid en onverschilligheid toch niet helemaal werkt”, vertelt Beugelsdijk bij LINDA.nl. “We hebben allemaal baat bij meer regels en normen. Tegelijkertijd betekent dat wel dat we moeten inschikken en een stukje van onze vrijheid en onze onverschilligheid moeten inleveren.” In zijn boek ‘De verdeelde Nederlanden’ betoogt Sjoerd Beugelsdijk dat zich vier spanningen aftekenen in de Nederlandse cultuur, die versterkt worden door sociale media. Dit gepolariseerde debat loopt zo uit de hand omdat Nederland maatschappelijk gezien in ‘een perfecte storm’ verkeert: een zeldzame combinatie van dramatische, economische, sociale en politieke ontwikkelingen.
Voorland Amerika?
Wie zijn ‘wij’ nog, vragen veel mensen zich af. Maar deze zoektocht leidt alleen maar tot méér polarisatie. Zo wil de een nationale symbolen en tradities beschermen, terwijl de ander die juist in twijfel trekt. Het resultaat: opkomend extreemrechts, ‘cancel culture’ en een schijnbaar verdwijnend midden. Is het gespleten Amerika ons voorland? Volgens Beugelsdijk hoeft het zover niet te komen. Op basis van de laatste research en met tal van voorbeelden wordt duidelijk dat de problemen niet vanzelf zullen verdwijnen, maar ook hoe de ernstigste gevolgen kunnen worden beperkt en de dialoog weer kan beginnen.
Begrijp TV
Ik heb lang genoeg op allerlei talkshowredacteie gewerkt om te weten dat tegengestelde visies en/of meningen aan een tafel populair zijn bij de makers, de producenten en de uitzendgerechtigden. Echter: veel kijkers zitten daar nu veel minder op te wachten. Die vinden zo’n woordjesruzie over ‘hoeren’ en ‘pooiers’ wel grappig, maar daarna zien ze ook graag dat twee of meer mensen aan een tafel, het liefst als ze ogenschijnlijk weinig met elkaar gemeen hebben, toch nader tot elkaar komen. Geen gepolder, maar begrip. Ik heb inmiddels begrepen dat de club volgende week weer acte de présence geeft. Daarom: Johan Derksen met vrouwen en mannen aan tafel die seksueel misbruik meemaakten en Renee van der Gijp een avondje met drag-queens die ook van voetbal houden. En Wilfred? Die krijgt een VAR!
