Dat weten we al decennia en er wordt ook al decennia over gediscussieerd. Het lijkt er nu eindelijk van te komen. Er is een flink budget om veehouders uit te kopen of te helpen verhuizen en om de Nederlandse landbouw te helpen verduurzamen. Als het echt niet anders kan zal een beperkt aantal veehouderijen op onvrijwillige basis moeten verdwijnen.
Dat kan in bepaalde omstandigheden zeer ingrijpend zijn en daar moeten we oog voor hebben. Het is zaak boerenbedrijven (vaak ook familiebedrijven) ruimhartig te vergoeden en te steunen met alternatieven. Helaas heeft een stevige aanpak te lang op zich laten wachten en zijn de gevolgen onnodig groter geworden. Dat komt vooral door het jarenlang pappen en nathouden van CDA-bestuurders en in het bijzonder door het sloopwerk van Henk Bleker tijdens Rutte I.
Je kunt verwachten dat het een hete zomer wordt vol trekkers op het Malieveld en opportunistische populisten die het vuurtje mogen opstoken in de dagelijkse talkshows. Ongetwijfeld met een hoofdrol voor Caroline van der Plas, die tegenwoordig als woordvoerder van Big Agro in de Tweede Kamer zit. Het ziet er niet naar uit dat de intensieve veeteelt op korte termijn bereid is mee te werken aan aan constructieve oplossingen, dus Van der Plas en de agrarische lobby zullen eerst de emoties nog even aanwakkeren.
De vertegenwoordigers van de intensieve veeteelt hebben alleen een probleem. Hun argumenten zijn op. De meeste mensen zien wel in dat het obsceen is dat we in Nederland miljoenen dieren fokken voor de export. Hiervoor importeren we miljarden kilo’s soja uit Brazilië. Ons kikkerlandje is de grootste exporteur van vlees in de EU. De mest en de daarbij behorende stikstofproblematiek mogen we houden.
Landbouwgrond is meestal geen natuur, maar dode grond. Insecten hebben het beter in een Vinex-wijk dan op het platteland. Dus ook de rol van boeren als vermeende hoeders van de natuur gaat niet op als argument. Onze natuurgebieden zijn nog door de enorme neerslag van stikstof kwetsbaarder dan ooit. Zeker als ze grenzen aan grote industriegebieden (want dat zijn het) vol varkens en koeien. Al met al is het moeilijk om nog sympathie op te brengen voor grootschalige intensieve veeteelt in Nederland.
Daar kun je aan toevoegen dat die veeteelt een risico vormt voor de volksgezondheid en dat het niet wenselijk om zo met dieren om te gaan. En dan is er ook nog de nadelige invloed op het klimaat. Doordat we veel te veel stikstof uitstoten zit het land inmiddels op slot, we kunnen niet meer bouwen. Dat komt niet alleen door de landbouw, maar wel voor een heel groot gedeelte. De sector probeert het rekenmodel verdacht te maken, maar ook dat argument gaat niet op. Tom-Jan Meeus schreef in de NRC een goed stuk over de gebruikte methodiek in Nederland.
En, je zou het bijna vergeten, Nederland is een rechtstaat. Door de overdadige uitstoot verbiedt de rechtbank overal in het land woningbouwprojecten. Het komt erop neer dat we al die broodnodige huizen pas kunnen bouwen als we onze stikstofhuishouding op orde hebben. En dat kan eenvoudigweg niet zonder de intensieve veeteelt te saneren. Je kunt nog zoveel snelwegen blokkeren met je trekker (helpt ook niet, trouwens), maar ook de Nederlandse overheid moet zich gewoon aan de wet houden.
Op 10 juni jongstleden twitterde Caroline van der Plas: “Het gaat dus inderdaad niet om natuur. Het gaat om goedkoop landbouwgrond opkopen voor huizen voor die miljoenen mensen die nog in NL gepropt moeten worden.”
Als al je argumenten op zijn kun je altijd nog teruggrijpen naar de oudste truc uit het handboek voor populisten: vreemdelingen de schuld geven. Het is om meerdere redenen een vals argument. Ten eerste legt Van der Plas zo (niet als eerste of enige) een suggestief verband tussen migratie en landbouwbeleid. Er moeten nog ‘miljoenen mensen in Nederland gepropt worden’. Zelfs als het waar zou zijn (dat is het niet, en het suggereert een intentie), is het overduidelijke misleiding om dat te linken aan het stikstofbeleid.
Ruimtelijk gezien past de gemeente Amsterdam (met bijna een miljoen inwoners) ruim twee keer in de Noordoostpolder. Dat is nog geen tweeënhalf procent van alle landbouwgrond in Nederland. Als we alle landbouwgrond in Nederland stedelijk willen bebouwen hebben we ruim 80 miljoen immigranten nodig om al die huizen te vullen. De suggestie dat het zou gaan om goedkope bouwgrond is dus kletspraat. Maar ondertussen kunnen we wel lekker de schuld geven aan migratie, terwijl deze situatie gewoon het gevolg is van decennia aan wanbeleid. Daar komt bij dat de plekken waar mogelijk bedrijven moeten verdwijnen grenzen aan natuurgebieden. Het is onlogisch te denken dat daar gebouwd zou gaan worden, het ligt juist voor de hand om die gronden toe te voegen aan de natuur.
Caroline van der Plas en de veeteeltlobby gebruiken valse argumenten om de hoogstnoodzakelijke oplossing van de stikstofcrisis te traineren. Bij gebrek aan legitieme argumenten wordt het probleem gekoppeld aan migratie, terwijl er feitelijk geen enkel verband bestaat.
Caroline van der Plas wordt altijd een beetje pissig als ze geassocieerd wordt met extreemrechts, maar lokt datzelfde extreemrechts op deze manier doelbewust in haar kamp.
Misleide boeren, wappies en identitair Nederland zullen straks samen optrekken tegen het algemeen belang en de natuur. Op trekkers met een domme omgekeerde vlag. Ongetwijfeld slepen ze ook nog het World Economic Forum, omvolking en ‘The Great Reset’ erbij. Het gevolg is dat het alleen maar langer duurt tot de crisis wordt opgelost en de sfeer in het land verder verhardt. Uiteindelijk heeft helemaal niemand daar belang bij, behalve de lobbyclub (BBB) van Caroline van der Plas. Want dat goedkope populisme doet het wel lekker in de peilingen.
Photo by Mirko Fabian on Unsplash