Makkelijk om achter in de auto te leggen en vanaf de parkeerplaats voor de laatste kilometer naar het werk te gaan. Of als toerist met een snelheid van zo’n vijfentwintig kilometer per uur de omgeving op een milieuvriendelijke manier te verkennen.
Hoewel de markt er klaar voor, blijkt Nederland achter de feiten aan te lopen. De overheid weigert de e-step onder de fietswetgeving te rangschikken, waardoor het op gelijke hoogte zou staan met een elektrische fiets. De elektrische step wordt gezien als een bijzondere bromfiets waar een ‘gashendel’ aan zit en mag de openbare weg niet op.
Wie dat wel doet, loopt het risico dat de politie de step in beslag neemt en er een boete volgt. Inventieve geesten hebben er een foefje op bedacht, want een step die elektrisch wordt aangedreven en om de tien seconden wordt aangedreven met het afzetten van de voet, is wel toegestaan.
Voorlopig is de e-step alleen toegestaan op bedrijfs – en privéterreinen en daar is niet iedereen het mee eens. Het liefst wordt de e-step legaal verklaard en gelijk aan het buitenland in het straatbeeld teruggezien, zoals met de elektrische scooter het geval is, die in de verhuur is gegooid. Gemeenten beginnen zich echter te ergeren aan de parkeeroverlast die de elektrisch scooter oplevert, doordat ze in het wilde weg worden geparkeerd.
De elektrische step valt onder de verzamelnaam, Lichte Elektrische voertuigen (LEV). De minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft op het ogenblik zestien van die voertuigen aangewezen die als ‘bijzondere bromfiets’ de openbare weg op mogen. De elektrische step valt daar niet onder.
De vraag die dit oplevert, is hoe het kan dat andere Europese landen de e-step niet als een bijzondere bromfiets beschouwen en Nederland wel. Het gaat immers om voertuigen, die op geen enkele wijze brommen.
Projectleider Pieter Dekker van het LEV Kenniscentrum in Arnhem weet dat Europa normen heeft opgesteld met betrekking tot de veiligheid en toelaatbaarheid voor de openbare weg. Nederland blijkt er echter andere opvattingen op na te houden en is begonnen aan een vierjarig onderzoek om beleid te ontwikkelen. Het resultaat daarvan wordt in 2023 verwacht. Dekker gaat ervan uit dat in de nieuwe regelgeving een registratieplicht zal worden opgenomen.
Waarom doet Nederland zo moeilijk?
‘Omdat de overheid zich zorgen maakt over de veiligheid. Het is eigenlijk een beetje begonnen met het ongeluk met de Stint in Oss, waarbij vier jaar geleden vier kinderen om het leven zijn gekomen. De minister is daar toen zo van geschrokken, dat de hele regelgeving rond de bijzondere bromfiets, waar de Stint onder viel, stil is komen te staan. De minister heeft de Tweede Kamer toen beloofd een nieuw kader te maken. De ontwikkeling van die nieuwe regelgeving voor bijzondere bromfietsen is niet zo eenvoudig. Dat zijn inmiddels de elektrische stepjes, bakfietsen en driewielers geworden. Het gaat over de veiligheidseisen, helmplicht, verkeersregels, invoeren van een kenteken, wel of geen rijbewijs en de leeftijd om er mee om te kunnen gaan. Aan dit rechtskader wordt nu bijna vier jaar aan gewerkt. Sindsdien ligt de ontwikkeling op de Nederlandse markt eigenlijk stil. De Rijksdienst Wegverkeer (RDW) is nu belast met de keuring van de elektrische vervoersmiddelen. Het is voor een fabrikant geen eenvoudig traject om aan de eisen te voldoen, voordat zijn product wordt toegelaten tot de openbare weg. Dat het voertuig verschrikkelijk veilig moet zijn, staat niet ter discussie. Niemand pleit in Nederland voor slappe veiligheidseisen. Helemaal niet als er containers met troep uit Azië in Rotterdam aankomen. De Nederlandse markt heeft ook een belangrijke kwaliteit. Elke ondernemer wil uiteindelijk dat je vertrouwen in zijn product hebt. Ik zou het mooi hebben gevonden hebben als de markt wat meer ruimte had gekregen. De teugels wordt nu een beetje te strak aangetrokken.’
Is het niet zo dat we dan te veel regels gaan ophangen aan zo’n vervoersmiddel? Waarom valt het niet gewoon onder de fietswetgeving?
‘Ik heb die vraag ook wel gehad. Waarom zien ze de e-step niet gewoon als een fiets? Het antwoord zit verstopt in dat vierjarige traject. De fietsen in Nederland hebben en houden een aparte positie. Qua gebruik is het eigenlijk hetzelfde als een elektrisch systeem.’
Het valt mij op dat de knop om elektriciteit op te wekken ‘gashendel’ wordt genoemd.
‘Het is vreemd, want dan ga je natuurlijk in de richting van een bromfiets denken, terwijl dat helemaal niet het geval is. Eerlijk gezegd vind ik het ook rare term, Iedereen begrijpt wel wat je bedoelt. Daar heeft nog nooit iemand een goede andere term bedacht die de rest van de wereld ook weer over gaat nemen.’
Is het niet zo dat men eigenlijk bezig is zich in een vrij ingewikkelde positie te manoeuvreren?
‘Dat denk ik wel. De eisen worden dusdanig streng gemaakt dat het voor fabrikanten heel moeilijk is om toegang tot de markt te krijgen. De andere kant is dat we ook nog een keer in Europa zitten en voor dit soort voertuigen is als categorie bij uitstek dat je Europese regelgeving deelt. Ik ben zelf jarenlang betrokken voor juist deze voertuigen geweest bij de ontwikkeling van een Europese norm. En Nederland heeft in haar wijsheid besloten om die norm niet over te nemen.’
Wat is dan de Europese norm?
‘Dat is norm 1728. Dat wil zeggen dat de lidstaten vrijwillig en zelf mogen kiezen of ze die norm overnemen.’
Wat houdt die norm precies in?
‘Het is een norm met alle veiligheidseisen die gesteld zouden moeten worden aan Persoonlijke Lichte Elektrische Voertuigen (PLEV), dus alles wat geen fiets is. Ook volgens het Europese comité voor standaardisatie. Die zijn gewoon geschikt voor de openbare weg. Maar in Nederland is een andere keuze gemaakt.’
Er is nog veel weerstand?’
Er is veel weerstand maar ook uit onwetendheid en koudwatervrees. Ik vind het verbazingwekkend omdat, zoals in omringende landen het geval is, dat ding gewoon gebruikt kan worden. Het is ook duurzaam voor toerisme om van A naar B te gaan. De auto moet de stad uit. Daar zijn we het allemaal over eens. En daar worden ook maatregelen voor genomen. Als de auto uit de stad is, wat dan? Waar moeten we ons dan mee gaan verplaatsen? Dat antwoord zit echt besloten in die categorie van lichte elektrische voertuigen. Het is onvermijdelijk bijna.’
Soms zie je wel iemand op een e-step rondrijden, ook al is het verboden
‘Wat er nu gebeurt, is dat steeds meer mensen er gewoon een kopen bij de Mediamarkt of weet ik veel waar. Die gaan er gewoon mee rijden. Je zou kunnen zeggen; de overheid heeft het een beetje over zichzelf afgeroepen. Heel Nederland gaat niet zitten, totdat ze in Den Haag na vier jaar klaar zijn.’
