Het is nu twee weken geleden dat Venezuela’s socialistische president Nicolás Maduro de verkiezingen won met een verschil van 1,5% ofwel ongeveer 250.000 stemmen ten opzichte van zijn rivaal Henrique Capriles.
Capriles accepteerde Maduro’s zege niet en heeft in talloze persconferenties verklaard dat er een hertelling moet plaatsvinden omdat er fraude is gepleegd. De resultaten van de stemmachines moeten worden vergeleken met de geprinte briefjes die de stemmers in een doos hebben gestopt en de registratielijsten met de handtekeningen en de vingerafdrukken van de kiezers. Zo kan worden gecontroleerd of mensen niet dubbel hebben gestemd en of überhaupt wel alle elektronisch uitgebrachte stemmen zijn geteld. Er zijn tenslotte dozen met briefjes op straat gevonden. Een double check zeg maar.
Dat heeft de Kiesraad vierkant geweigerd. De verkiezingswinst van Maduro werd uitgeroepen na het tellen van 53% van de stemmen. Nu wordt om de oppositie tevreden te stellen de rest nog geteld, maar de uitslag zal niet veranderen. Punto.
Serieuze problemen
Oppositieleider Capriles heeft een miljoen stemmen op Maduro weten te veroveren sinds de vorige verkiezingen in oktober. Toen moest hij het opnemen tegen Maduro’s illustere voorganger, de aan kanker overleden Hugo Chávez.
Duidelijk dat Maduro in serieuze problemen verkeert en hij kampt niet alleen met een dalende populariteit. (Volgens peilingen hangt hij nu nog net boven de 40%). Venezuela is een van de gevaarlijkste landen ter wereld, het land wordt geteisterd door stroomstoringen, de nationale munt de bolívar devalueert in sneltreinvaart en er zijn tekorten in voedsel en medische voorzieningen. Het volk mort.
Toen ik in Caracas was voor de verkiezingen, zeiden zelfs toegewijde Chávez-aanhangers tegen me dat ze Maduro zijn termijn niet zagen volmaken. Één van hen vond het zelfs een goed idee als de volgende president iemand van de oppositie zou worden. Maar die moest dan wel uit het volk komen, het echte volk, de arme mensen. "U moet weten, legde mijn chavista uit, "dat mijn bazen een fles drank ontkurkten toen Chávez overleed. Dat deed heel veel pijn.
Maar hij vond het geen goed idee dat de overleden grote roerganger zijn socialisme van de 21ste eeuw op Cubaanse leest wilde schoeien. Het gematigd linkse Brazilië was een veel beter voorbeeld. Precies wat Capriles voor ogen staat.
Scheiding der machten
Maar Maduro is inmiddels president geworden en heeft alle belangrijke staatsinstellingen aan zijn kant: om te beginnen de Nationale Kiesraad, ook het Openbare Ministerie en tenslotte het Hooggerechtshof. Hugo Chávez heeft in de 14 jaar dat hij regeerde effectief een eind gemaakt aan de scheiding der machten.
Dus Capriles kan nóg iedere avond op een persconferentie roepen dat Maduro en de zijnen fraude hebben gepleegd, het zal hem niets opleveren. Hij heeft gedreigd op internationaal niveau verhaal te halen. In de regio zijn er weinig presidenten die belang hebben bij een verandering van de status quo. Ze krijgen olie of geld van Venezuela en de belangrijkste buur Colombia heeft de socialistische president Maduro nodig voor de vredesonderhandelingen met de guerrillagroep FARC.
Voor Capriles zal er niets anders opzitten dan zijn oude baan weer op te pakken: hij is gouverneur van de deelstaat Miranda. Maar wat gaat het volk doen? Voor het eerst sinds Hugo Chávez aan de macht kwam hebben mensen gevoeld dat het mogelijk was hun land te veranderen en dat voelde goed.
