Deze club zou ik aanraden om zo snel mogelijk naar New York te verkassen, waar ze hun hart kunnen ophalen bij een van de grootste rattengemeenschappen op Aarde. Ook zouden we mogen denken dat ze bij alle ‘Rat Czars’ geprotesteerd hebben, want deze mensen hebben wel wat meer bloed aan hun handen dan mijn vader, die belang hechtte aan ethiek bij voorstellen voor onderzoek waarvoor proefdieren nodig waren. Om deze reden zat hij ook in de bestuursraad van de universiteit. Ook het proefdieren-centrum in Rijswijk vroeg hem vaak om raad. Uit eigen ervaring weet ik dat hij een echte dierenliefhebber was, en zelf ‘redde’ ik woestijnratten door ze in mijn eigen kamer in een transparante plastic bak te hebben, leuk om naar te kijken. En zolang het er niet te veel zijn, ruikt de omgeving niet naar ratten-uitwerpselen, iets dat bijvoorbeeld krakers altijd als een van de eerste dingen moeten aanpakken om panden bewoonbaar te maken. Tegenwoordig echter zijn het niet enkel meer leegstaande panden waar ratten graag wonen.
Op dit moment heeft New York last van een rattenplaag. Bestrijders zeggen zelfs dat ‘de oorlog is verloren’.
Met de huidige middelen, zelfs met de meest heftige middelen, die ook de bevolking in gevaar brengen vergiftigd te worden, kan niet meer bereikt worden dan de vernietiging van hooguit 60% van de rattenpopulatie.
Met name tijdens de corona uitbraak was duidelijk te zien dat de stad meer ratten telde; voorheen voedden ze zich met etensafval van reizigers en afhaal restaurants. Verlaten metrostations en kantoren veranderden het leven van de rat ook. Nu wagen ze zich en masse op staat, waar ze vuilniszakken doorknagen op zoek naar eten. Voordat plastic gebruikt werd was het vuilnis nog in metalen containers verpakt. De groei van de stad, maar ook van het afval dat elke inwoner produceert, is toegenomen.
RAZENDE VOORTPLANTING
Rattus norvegicus, de bruine rat, is geen inheemse soort in de Verenigde Staten. Ze is waarschijnlijk meegekomen met een van de boten die vanuit Europa naar Amerika voeren, en omdat de meeste boten als eerste haven New York kozen, daar begonnen met de kolonisatie van de Nieuwe Wereld. Als 1 mannetje en 1 vrouwtje aan boord waren, konden ze onder ideale omstandigheden een leger van maar liefst 15 duizend ratten maken in de vier maanden die zo’n reis duurde.
Ratten hebben twintig keer per dag sex, normaliter. Ze hebben zes nesten per jaar, met tussen de 10 en 20 babies, die gemiddeld twee jaar leven.
De fysieke bouw van ratten maakt ze perfect voor stedelijke omgevingen, die veel buizen en openingen hebben waar prima een ratten-woning van gemaakt kan worden. Tezamen met de gewoonte om afval in plastic zakken buiten te zetten, is hier een ratten-paradijs geschapen, waar geen einde meer aan gemaakt lijkt te kunnen worden.
PUBLIEKSVIJAND
Het imago van de rat als een publieksvijand gebeurde in de negentiende eeuw. De eerste aanval van een rat op een mens die in het nieuws kwam betrof een geval uit 1860, toen een baby was opgegeten in het Bellevue ziekenhuis. De baby was ’s nachts geboren zonder tussenkomst van verpleegsters, en het kind was mogelijk al dood. Haar moeder herinnerde zich ‘een kat of een rat op het bed’ maar kon niet vertellen wat het precies was.
De vrouwenvleugel van het ziekenhuis was gebouwd op een voormalig moeras waar ook de stadsriolering uitkwam, en ’s nachts renden de ratten in zwermen rond. Een reporter beschreef veertig ratten gevangen te hebben in zijn badkuip.
Nadat in 1893 de elektrisch aangedreven trolleybussen het vervoer overnamen van de tot dan toe in gebruik zijnde paarden-karren, moesten ratten de paardenstallen verlaten waar ze zich tegoed deden aan graan. Sindsdien kwamen ze meer bij de mensen in de buurt. Uiteindelijk verzamelden ze zich op de plek waar de stad haar afval dumpte, op het Rikers’ Island. Later kwam daar een beruchte gevangenis-boerderij te staan. En natuurlijk genoten de ratten van alle aangeplante groente en de boerderij-dieren. Een miljoen ratten werd geacht op dat eiland te leven. In de Depressie zwommen ze naar andere delen van de stad, inclusief de buitenwijken van Long Island, op welk moment besloten werd tot serieuze pogingen de rattengemeenschap uit te roeien.
De rattenplagen van toen zijn mild te noemen in vergelijking met nu. De angst voor ratten was groter dan de rattenpopulatie. Rond 1950 waren er rond de kwart miljoen overgebleven. Maar in 2014 had dat aantal zich verveelvoudigd tot een geschatte 2 miljoen. Dat is een groei van 800 procent in minder dan 65 jaar. De mythe was dat de verhouding rat – mens éen op éen was. Met 8.5 miljoen inwoners is dit getal niet gehaald. Nog niet. En niet alleen is de populatie gegroeid, ze heeft zich ook meer verspreid. In 1974 bleek uit onderzoek dat ongeveer elf procent van de stad rattenproblemen had. Nu is dat zo’n 80 tot 90 procent van het totale stadsoppervlak.
ZIEKTES
Niet alleen zijn ratten een teken van vervuiling, ze zijn ook gevaarlijk. Via hun urine kan leptospirosis verspreid worden, een bacteriële infectie die tot nier- en lever falen kan leiden. In 2014 werden 14 New Yorkers gediagnosticeerd met de ziekte, waarvan één overleed.
In November werden rioolratten gevonden met diverse Covid varianten. Mensen die in de buurt van ratten wonen zijn eerder depressief en vermoeid, zo blijkt uit studies. Het uitzicht op een vuilnisbelt, wat het resultaat is van een ratten-uitbraak, is niet zo super. https://housingmatters.urban.org/research-summary/mental-health-consequences-rat-exposure
Het beste dat we ervan kunnen zeggen is dat het de gentrificatie misschien een tijdje tegenhoudt. Maar als je hele buurt geen afvalbak heeft zonder rattenfamilie, kun je ervan uitgaan dat ook auto’s (in hun motoren), toiletten (een gat beneden in een hoek), terrassen en restaurants er last van hebben.
Ook helpt de klimaatverandering de ratten om de koude oostkust winters te overleven. Enkele graden verschil maakt al een hoop nieuwe mogelijkheden om eten te vinden. Normaliter vertraagt de voortplantingscyclus gedurende de winter, maar nu hoeft dat niet meer.
OORLOG
In oktober hield burgemeester Eric Adams een persconferentie waarin hij de oorlog tegen de ratten verklaarde. Eén van de maatregelen die hij afgekondigde was een restrictie op de uren waarin afval van de grote appartementsgebouwen op straat gezet mag worden. Dat is nu alleen in de avond voordat de ophaalploegen komen, vanaf acht uur. Hij vergat echter één ding: ratten zijn nachtdieren en passen zich snel aan aan veranderende omstandigheden. Zoals een rattenverdelger verklaarde: zet je je vuilnis om middernacht buiten, dan komen ze vanzelf op dat uur. Het is bijna alsof je de maaltijd aankondigt.
Duidelijk is dat records gebroken worden in de aantallen ratten, die gespot worden. In december opende de burgemeester de vacature voor een ‘highly motivated and somewhat bloodthirsty’ kandidaat die de positie in wil nemen van ‘Rat Czar’. Helaas is drie maanden later de positie nog altijd niet vervuld. En enkele weken geleden moest de burgemeester zelf een boete betalen voor falende rattencontrole in een van de lage-huur woningen die hij verhuurt.
