Mijn Twitter-timeline spatte gisteravond zo’n beetje uit elkaar van alle alarmerende tweets die oppositieleden en hun aanhangers uit het buitenland stuurden over geweld in het Venozolaanse parlement. Gedeputeerde Julio Borges verscheen met een opgezwollen gezicht in de media. Zijn collega María Corina Machado was op de grond gegooid en afgeranseld. Ze beweert bij hoog en laag dat parlementsvoorzitter Diosdado Cabello, een van de sterkste mannen binnen het chavismo en naar verluidt gevaarlijk rivaal voor president Nicolás Maduro, had zitten lachen. Cabello sneerde op Twitter dat het onmogelijk is dat iemand die geslagen wordt kan zien dat hij zit te lachen.
De dreiging hing al een tijd in de lucht, ondanks alle oproepen van Maduro en oppositieleider Henrique Capriles tot vreedzaam opereren. De grote vraag is of nu definitief de geest uit de fles is en alle Venozolanen slaags met elkaar gaan raken.
Tweede Cuba
De oppositie was hoopvol na de verkiezingsuitslag. Ongeacht of er nu fraude was gepleegd of niet had Capriles een geweldige prestatie geleverd door in een paar weken tijd een miljoen kiezers van Maduro af te snoepen. En als het klopt dat er fraude is gepleegd, is hij de eigenlijke winnaar van de verkiezingen.
We zullen het misschien wel nooit weten. Want de Nationale Kiesraad, op hand van de regering, wil de hertelling niet op de manier uitvoeren die de oppositie eist.
De inzet van de oppositie is vooral een veiliger land en een ander economisch model, geïnspireerd door Brazilië. Onder wijlen Hugo Chávez was Venezuela hard op weg een tweede Cuba te worden. Maduro wil hiermee doorgaan, al heeft hij het nu ook vaak over het belang van privé-initiatieven en het opvoeren van de voedselproductie. Venezuela is voor het overgrote deel afhankelijk van zijn olie-export en importeert vrijwel al zijn voedsel. Veel bedrijven zijn onteigend en hun werknemers zijn werkloos geworden. Velen van hen zijn naar het buitenland gegaan om daar hun heil te zoeken.
Hysterische kalmte
Zijn er in Venezuela nog mensen die het tij kunnen keren en die de chavistas en de oppositie bij elkaar kunnen brengen om een dialoog te beginnen over hoe verder? Het ziet er somber uit.
Voor het verhaal Reuring in de Venozolaanse Kunst sprak ik met Gala Garrido, kunstdocente en dochter van de vooraanstaande schilder-fotograaf Nelson Garrido. Ze had op Capriles gestemd en was hoopvol over de toekomst.
Maar gisteren liet ze me weten in een mail: “De politieke situatie is kwetsbaar. Er heerst een hysterische kalmte in het land die erg gewelddadig uit kan pakken. ‘s Avonds wordt er stilzwijgend een avondklok aangehouden. Niemand gaat de straat op. En ‘s morgens gaan de mensen afgemat naar hun werk. De ‘strijd’ in het land wordt gevoerd door de politici. Ik voel een onmacht aan beide kanten om de impasse te doorbreken en wij, de burgers, zijn het meest de dupe.
“Ik geloof dat er twee heel moeilijke jaren voor dit land komen, maar ik voel een soort van hoop. We staan aan het begin van een ontknoping, die heel zwaar wordt in alle opzichten. Ik maak me zorgen dat deze schijnbare kalmte niet veel langer duurt.
“We voelen een diepe onzekerheid over wat er gaat gebeuren. Niemand weet wat er gaat gebeuren. Maar het gaat gebeuren.
