Zeker, het is afhankelijk van persoonlijke smaak. Maar wat te denken van de Oudemanhuispoort? De schemerige gang waar de boekverkopers hun waren hebben uitgestald en waar met een beetje geluk een straaltje zonnelicht binnenvalt. Boeken. Van alles. Nederlandse literatuur, stripboeken, Engelstalig. Teveel op op te noemen. Er hangt altijd toch een beetje een gewijde sfeer, zeker als je ook de entree naar de universiteit nog even meeneemt. Die immense boom die op het plein staat van de binnenplaats en waarvan ik wel eens zou willen weten hoe oud ie is. Boeken en wetenschap, het is en blijft wat anders dan wasmachines of spinazie.
Een ander pareltje? De Stadsbank van Lening waar je met een beetje fantasie de geur van peper en nootmuskaat dat ooit opgeslagen lag op de zolders nog kunt ontwaren. Een oud gebouw, en zoals zoveel wat hier te vinden is uit het begin van de zeventiende eeuw, toen Nederland even een machtig land was en Amsterdams de machtigste stad ter wereld.
En ja, dan kun je er toch niet omheen: het binnenplaatsje van wat tegenwoordig onderdeel is van de Universiteit van Amsterdam, maar dat jarenlang in diezelfde zeventiende eeuw, het hoofdkantoor is geweest van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Ik zal niet direct de lof zingen van al hun daden. Integendeel, maar als je eenmaal het logo van de VOC hebt gezien dat hier boven de deur zit en dat je ook kunt vinden in bijvoorbeeld India of Indonesië dan doet dat toch wel iets met je. In elk geval met mij.
Sleutels
Of hou eens halt op de Lommertbrug en kijk uit over het water van de Oudezijds Voorburgwal. Achter je ligt het Sint Pieters Gasthuis dat na de Alteratie in 1578 toen de protestanten de macht overnamen in de stad, werd gevestigd aan de Grimburgwal. Wie naar de noordzijde kijkt ziet aan het eind van de gracht de machtige koepel opduiken van de Sint Nicolaaskerk, gebouwd aan het eind van de negentiende eeuw aan het havenfront en de zoete wraak van de rooms-katholieken.
Vanaf de brug overzie je een groot deel van de oude binnenstad, niet alleen het elegante deel, maar ook het smoezelige deel.
Wat te denken van Het Wapen van Riga aan de Oudezijds Voorburgwal nummer 14, ooit eigendom van een rijke koopman uit Letland. De twee sleutels in de trapgevel verwijzen naar het stadswapen van de Baltische stad. Het werd gebouwd in 1605 en is een min of meer versteend houten huis en wordt ook wel de Leeuwenburg genoemd vanwege de leeuwenkoppen in de friezen. Het pand wordt tegenwoordig gebruikt door het Leger des Heils en was jarenlang de uitvalsbasis van de legendarische majoor Bosshardt.
Eén van de mooiste punten in de buurt tenslotte – want ik zou nog wel even door kunnen gaan – is de brug op de Zeedijk over de kolk. Er is hier zoveel te zien. Maar kijk nog eens de Oudezijds Voorburgwal af, nu in zuidelijke richting. Zie de machtige huizen! Zie de machtige toren van de Oude Kerk!
Willem Oosterbeek, Wallenbewoner, doet in vijfhonderd woorden regelmatig verslag van het dagelijks leven vanuit de beroemdste buurt van Nederland.
