Als er beroepshalve een paar foto’s worden gemaakt van demonstranten die er uitzien als Hamas-strijders wordt het ingewikkeld. Een vrouw die zich ‘Jane’ noemt en in Nederland zegt te zijn geboren, op de Rijksuniversiteit Groningen te studeren en vraagt waarom er foto’s worden gemaakt, hoort in plaats van ‘journalist’ ‘zionist’ en de rapen zijn gaar.
Ze zet de ‘zionist’ op de foto en loopt naar haar medestanders en roept dat er een ‘zionist’ aanwezig is alsof er een lynchpartij zou moeten volgen. Een conflict lijkt te worden uitgelokt. Een jongedame met een mondmasker voor komt eraan gelopen en vraagt of ze hulp nodig heeft. De persvrijheid komt in gevaar als ze allerlei eisen gaat stellen en daarmee het gevoel van een belaging oproept.
Als wordt verklaard dat dit niet is gezegd, reageert ze stellig met: ‘Je hebt zelf gezegd’. Conclusie: Misverstanden worden wel snel geboren door oren die door ruis worden beïnvloed en gekte veroorzaken. Als er één leugenachtig karakter zich onder de demonstranten bevindt, is de vraag hoeveel er nog meer zijn en het gezonde verstand nog wel prevaleert.
De demonstranten beweren een vreedzaam protest te willen laten horen, maar het kan niet worden ontkend dat de kreten opruiend klinken en een dreigende en intimiderende ondertoon hebben. Ook de politie moet het ontgelden.
Er worden leuzen geuit waarin woorden als ‘genocide’ wat niet bewezen is verklaard, ‘fascisme en racisme’ en ‘bezetting’ vallen in de richting van Israël en Israël moet worden vernietigd verpakt in de kreet ‘From the river to the sea’ en Israël plaats moet maken voor een islamitische staat wat overeenkomt met het doel van de terreurorganisatie Hamas. Vreedzaam wordt twijfelachtig als het terrein van de universiteit met een tentenkamp is bezet en zo lang duurt, totdat de eisen zijn ingewilligd om openheid van zaken te geven over contacten met universiteiten in Israël.
Die contacten moeten volgens het gemêleerde gezelschap worden verbroken, omdat als dat niet gebeurt de universiteit medeplichtig zou zijn aan ‘genocide’ in Gaza, en daarmee het bestuur kennelijk ook wil aanmoedigen zich uit te spreken vóór de vernietiging van Israël.
Het eenzijdig protest waarin iedereen tot Palestijn wordt gemaakt (‘We are all Palestines’) – de Nederlandse taal komt er niet aan te pas – en een Palestijnse vlag om de schouders van het standbeeld van de Joodse Alettta Jacobs – de eerste vrouwelijke arts in Nederland en strijdster voor vrouwenemancipatie – is gewikkeld, lijkt genuanceerd denken ver te zoeken.
De nietsontziende moordpartij van Hamas op Israëlische burgers op 7 oktober vorig jaar wordt niet erkend en voor het verdedigen van de eigen belangen gemakshalve vergeten dat Hamas daarmee een oorlog heeft uitgelokt om Palestina als islamitische staat uit te roepen en een meerderheid van de Palestijnse bevolking op Hamas heeft gestemd en niemand zich tegen Hamas lijkt te keren dat over de ruggen van de Palestijnen oorlog voert met Israël.
De demonstratie valt samen met ‘Jom Hazikaron’ (gedenkdag) voor gevallen soldaten en slachtoffers van terrorisme. Israëlische soldaten die in de Gazastrook zijn gelegerd begonnen zondagavond het Israëlische volkslied ‘Hatikvah’ (Hoop) te zingen. De herdenkingsdag duurt een etmaal. Daarna begint Onafhankelijkheidsdag ‘Yom Ha’atzmaut’ dat dit keer sober wordt gevierd.
In Israël zelf zijn demonstraties gaande tegen het oorlogskabinet van premier Netanyahu en om de gegijzelde landgenoten uit handen van Hamas te krijgen en tot een staakt-het-vuren te komen. Palestijnen en Israëliërs trekken daarin samen op.
In Groningen loopt een man rond die op zijn hesje herkenbaar is als ‘politie liaisson’ van Extinction Rebellion Nederland. Hij steunt de demonstratie en treedt op als er problemen dreigen te komen tussen demonstranten en politie.
Wel vindt hij het raar dat demonstranten met een verschillende achtergrond zijn gemaskerd. Het zijn volgens hem allemaal studenten die mogelijk anoniem willen blijven om in de toekomst niet als demonstrant herkend te worden. Dat zou slecht kunnen uitpakken voor hun carrière. Een verslaggever van RTV-Noord heeft demonstranten herkend als ‘klimaatactivist’.
De kern van de demonstratie lijkt te zijn achterhaald als de verklaring van het College van Bestuur ernaast wordt gelegd die op 10 mei 2024 is uitgegeven en de vraag oproept of het hier inderdaad om vreedzame demonstranten gaat of slechts om oproerkraaiers.
Het College van Bestuur zegt bezorgd te zijn over het geweld in Israël en Gaza. En het verschrikkelijk vindt om te zien hoe mensen in het conflictgebied lijden onder het geweld. Het bestuur ziet dat de oorlog op de universiteiten emoties oproept en heeft er begrip voor dat studenten en medewerkers zich daartegen uitspreken.
Demonstreren wordt als een belangrijk recht gezien, maar ook dat de veiligheid van iedereen kan worden gewaarborgd. Dat veilige gevoel is in het gedrang gekomen, doordat volgens het bestuur de afgelopen maanden aanzienlijke schade is toegebracht aan gebouwen en bij veel studenten en medewerkers een onbehaaglijk gevoel is ontstaan. ‘Onze universiteit moet een veilige plek blijven voor alle studenten en medewerkers; ook voor onze Joodse studenten en medewerkers’, zo wordt verklaard.
Aangevoerd wordt dat de RUG afspraken heeft over een uitwisseling voor studenten met drie Israëlische universiteiten, gefinancierd door de Europe Unie. Formeel is er geen samenwerking met instellingen in Palestijnse gebieden. Wel zijn er onderling contacten tussen wetenschappers die een samenwerking zijn aangegaan en daarover publiceren.
Het bestuur wil de samenwerking met Israël niet afbreken zoals de pro-Palestijnse studenten eisen. Gezegd wordt: ‘In onze internationale activiteiten werken we soms samen met universiteiten in landen waarmee de relatie gecompliceerd of gevoelig is. Als de relaties tussen landen en regio’s verslechteren kan academische samenwerking instrumenteel zijn in het onderhouden van een dialoog over onderzoek en waarden. Daarnaast zijn er ook academici in Israël die kritisch zijn op het politieke regime van Israël.’
Gesteld wordt dat de koepelorganisatie Universiteiten van Nederland (UNL) zich inzet om gezamenlijk met de andere universiteiten te onderzoeken hoe kan worden bijgedragen aan de wederopbouw van de gebombardeerde kennisinstellingen in het conflictgebied. En of er onderwijsmogelijkheden zijn voor gevluchte studenten en onderzoekers op afstand.
‘De RUG staat klaar om studenten en medewerkers te ondersteunen die verdriet ervaren tijdens moeilijke momenten en het wellicht lastig vinden om hiermee om te gaan. Heb je behoefte aan een gesprek over je mentale welzijn en hoe dit van invloed is op je studie of werk? Verschillende ondersteuningsmogelijkheden staan open voor zowel studenten als medewerkers.
Laten we, te midden van wereldwijde uitdagingen en conflicten, onze inzet voor internationale samenwerking en begrip voor elkaar proberen te versterken, zodat de universitaire gemeenschappen over de hele wereld hoop kunnen blijven koesteren op een vreedzame en rechtvaardige toekomst.’ Aldus het College van Bestuur. Het ziet er niet naar uit dat de demonstranten hier genoegen mee zullen nemen, maar willen afdwingen dat de banden met Israël worden verbroken.
In Duitsland hebben pro-Palestijnse demonstaties al eerder geleid tot een tijdelijk verbod. Het bejubelen van Hamas en Israël van de wereldkaart vegen is daar strafbaar gesteld. Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat het uitroeien van de Joden in Israël ook strafbaar wordt gesteld in Nederland.
Ondertussen haalt Israël de stofkam door Gaza om Hamas uit te schakelen en houdt Netanyahu in de eerste plaats rekening met een arrestatiebevel van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag.