Het is een feestelijke doch onregelmatige tijd. Koninginnedag, Dag van de Arbeid, Dag van de Vlag, Dag van de Grondwet, Dodenherdenking, Bevrijdingsdag, Orthodox Pasen, Dag van de Overwinning, de Dag van Europa, Onafhankelijkheidsdag, Bloemendag, Hemelvaart en wat al niet meer… Kortom, wanneer je zowel in het Wilde Westen als Wilde Oosten bivakkeert, zijn je dagen in deze periode alleen maar gevuld met herdenkingen, feestelijkheden en de straat opgaan.
Zo werd gisteren Den’ Pobedy gevierd, de Dag van de Overwinning. In bijvoorbeeld Rusland celebreert men dat de Duitse agressor op 9 mei 1945 de deur kon worden gewezen. Daarbij gaat het overigens niet over de Tweede Wereldoorlog, maar over de Grote Vaderlandse Oorlog (1941-1945). De toevoeging ‘Groot’ moet het verschil weergeven met de Vaderlandse Oorlog, omdat deze slaat op de Russische overwinning op (de veldtocht van) Napoleon Bonaparte in 1812.
Ook in andere voormalige Sovjet-staten werd de Dag van de Overwinning gevierd en ondersteund door vuurwerk, parades, toespraken en eervolle vermeldingen voor veteranen. Ruim 28 miljoen gesneuvelden die ten tijde van de oorlog in de Sovjet-Unie leefden of voor hun rijk vochten werden herdacht. Op de Oekraïense Krim werd dat dit jaar overigens voor het eerst gedaan middels een samenwerking tussen Oekraïense mariniers en hun tevens aan de Zwarte Zee gestationeerde Russische collega’s.
In Letland, één van de drie Baltische Staten dat al gauw weinig meer met het Russische verleden van doen wilde hebben, was deze viering extra beladen. Vorige maand werd een voorzet gegeven op een nieuwe wet die zowel nazistische als Sovjet-symbolen op openbare plekken moet doen verbieden. De wet moest met spoed worden doorgevoerd om ook deze viering onder voornamelijk Russische Letten te beïnvloeden, maar kwam uiteindelijk überhaupt niet door het parlement.
In dit kader moeten we nog opmerken dat de Roemenen gisteren zelfs drie vieringen op één dag hadden, maar toch geen vrije dag kregen. De capitulatie van Nazi-Duitsland, de onafhankelijkheidsverklaring tegen het Ottomaanse Rijk in 1877 en het sinds 2007 ook op Roemenië van toepassing zijnde Europa Dag, het was allemaal van kracht.
Dag van de Bloemen
In Azerbeidzjan viert men vooral vandaag feest vanwege de Dag van de Bloemen. Een bloemenfestival in de hoofdstad Bakoe moet de negentigste verjaardag van Hejdar Aliev illustreren. Aliev was de vader van de huidige president Ilham Aliev. Hij stierf bijna tien jaar geleden, enkele maanden nadat hij zelf was teruggetreden als president. Dat ambt vervulde hij vanaf de onafhankelijkheid in 1993 tot en met 2003.
Overigens was Hejdar Aliev ook zeer invloedrijk tussen 1969 en 1982, toen hij Azerbeidzjan als Sovjet-republiek leidde. Hij was hiervoor aangewezen vanuit Moskou. Toen Hejdar Aliev in 1982 werd gevraagd om lid te worden van het Politbureau in Moskou, werd hij daarmee het hoogstgeplaatste lid van de Sovjet-Unie dat afkomstig is uit een moslimstaat.
Mede dankzij het bloemenfestival groeit zijn persoonsverheerlijking nog steeds, zo meldt ook de Russischtalige BBC. Meer over de familie Aliev is overigens nu ook in een Engelstalig boek te lezen.
'Soevereine democratie'
Maar er is meer nieuws uit het Wilde Oosten dat u al dan niet al heeft opgevangen. Zo heeft Vladislav Soerkov zijn ontslag als vice-premier ingediend. Hij wordt ook wel gezien als een sleutelfiguur in de controle van het Kremlin en de totstandkoming van de soevereine democratie. De vraag is nu of hij wel echt uit eigen beweging zijn ontslag heeft ingediend of dat dit toch op instigatie van president Vladimir Poetin heeft plaatsgehad. De vervolgvraag is dan of na Soerkov ook de positie van Medvedev ernstig ter discussie staat in het zwaar gepoetiniseerde Rusland. Een goed artikel hierover vindt u in Der Spiegel.
Medisch blokje
Polen staat op haar achterste benen omdat na een operatie lichaamsdelen zijn gedumpt. Vandaag heeft in Chorzow een man bekend dat hij lichaamsdelen maar ook allerlei medische middelen als spuiten en verband op zijn eigen land heeft begraven. Zijn bedrijf zou een contract hebben met liefst driehonderd ziekenhuis en privéklinieken om ‘medisch afval’ professioneel te vernietigen, maar om op kosten voor verbranding te bezuinigen heeft hij samen met zijn twee broers besloten de spullen te begraven.
Ook in Tsjechië is er een probleem met een lichaamsdeel, maar dan van heel andere aard. In de voetbalcompetitie is de gruwelijkste tackle van het jaar uitgevoerd, waarbij het been van een speler op afschuwelijke wijze werd gebroken. Mensen met een zwakke maag kunnen de herhaling beter maar niet bekijken.
Chicago in Praag
In de Tsjechische hoofdstad Praag wordt overigens een school genoemd naar een voormalig burgemeester van Chicago. Het gaat om Anton Cermak, die afkomstig was uit wat nu Tsjechië is en in 1931 burgemeester van de Amerikaanse stad werd. In 1933 kwam hij echter om het leven bij een aanslag in Miami, welke de bedoeling had om de latere president Frank Roosevelt om het leven te brengen. Om zijn 140ste geboortedag luister bij te zetten krijgt een Praagse school nu dus zijn naam.
Schoonmaak op de Balkan
Tot slot nog nieuws van de Balkan. In Servië strijdt men tegen corruptie – deels om de Europese Unie een plezier te doen – en is de rijkste man van het land gisteren officieel aangeklaagd voor verduistering en belastingontduiking van honderden miljoenen euro’s. Naast deze miljardair, Miroslav Miskovic, zijn ook zijn zoon Marko en acht andere personen in staat van beschuldiging gesteld. Miskovic kon zijn rijkdom vooral bijeenscharen in de tijd van oud-president Slobodan Milosevic. Ook bij de buren in Kosovo maakt men overigens schoon schip: daar werd één van de grootste drugscriminelen van Eropa opgepakt. Naser Kelmendi smokkelt graag heroïne en haalde met die passie de Amerikaanse lijst van honderd zwaarste drugscriminelen. Zijn netwerk wordt nu echter ontrafeld, dat hij samen met zijn zoons en een broer zou leiden.
Patriottisch kassabonnetje
En om het af leren nog een nieuwtje uit Macedonië. Daar heeft de regering besloten om weer het patriottische kassabonnetje in ere te stellen. Oftewel, de klant krijgt bij de supermarkt vanaf januari twee bonnetjes. Eén met de producten die van buitenlandse makelij zijn, en één die aangeeft wat uit Macedonië zelf komt. Een dergelijke constructie was vijf jaar geleden nog door de rechter ongedaan gemaakt, omdat het de vrije markt zou ondermijnen. De huidige regering zegt echter dat de restoratieve kassabon geen invloed zal hebben op het importeren van producten, maar wel de Macedonische markt wil stimuleren.
