Dat kan anders, dacht hij, toen hij op zijn 36e een erfenis kreeg. ‘Mijn oma overleed in 2018 en ik kreeg zo’n 7000 euro. Dat vond ik ontzettend veel geld. Ik dacht: ik kan dit nu weer gaan uitgeven, maar volgens mij kan dit ook het begin zijn van een serieuze spaarbuffer en een pensioen.’
Kouters had geen pensioenvoorziening. ‘Een arbeidsongeschiktheidsverzekering had ik ook niet, want die vond ik te duur.’ Hij besloot het roer om te gooien en uit te zoeken hoe hij vermogen kon opbouwen. Inmiddels heeft hij ruim een ton bij elkaar gespaard en belegd.
Besparen
‘Het plan was nooit om tonnair te worden. Die term kwam ik tegen tijdens mijn zoektocht en ik vond het een mooie uitdaging. Maar mijn eerste doel was mijn geldzaken op orde krijgen.’
Dat deed hij door zijn uitgaven kritisch onder de loep te nemen. ‘Je kunt jezelf helemaal uitputten door meer te werken, maar uiteindelijk zit je aan de limiet van je gezondheid. Dat is niet mijn manier. In plaats daarvan wilde ik mijn uitgaven zo laag mogelijk houden. Ik ben mijn bankafschriften gaan controleren, iets wat ik voorheen nooit deed. Zo ontdekte ik dat ik veel geld weggooide.
‘Ik dacht: als ik alles nog iets strakker zet, moet het mogelijk zijn die 100.000 euro bij elkaar te sparen’
Ik gaf geld aan een stichting terwijl ik dacht dat ik het allang had opgezegd. Ik gaf geld aan Amazon voor een snelle betaalservice – was ik blijkbaar lid van geworden zonder het te weten. Een proefabonnement op een luisterboekendienst was automatisch omgezet in een betaald abonnement, terwijl ik het nooit meer gebruikte. Ik had lidmaatschappen op tijdschriften en kocht veel boeken. Ik had ook een vrij uitgebreide zorgverzekering met een zo laag mogelijk eigen risico. Het is natuurlijk niet voor iedereen weggelegd, maar in mijn geval kon ik dat eigen risico prima hoger zetten.’
Verder bezuinigde Kouters op – in zijn ogen – overbodige verzekeringen voor huisdieren, fietsen en computers. Ook kocht hij een jaar lang geen nieuwe kleding. In totaal bespaarde hij honderden euro’s per maand. ‘Toen dacht ik: als ik alles nog iets strakker zet, en het als een uitdaging ga zien – want daar ben ik gevoelig voor – en ik wat spullen ga verkopen via Marktplaats, moet het mogelijk zijn om die 100.000 euro bij elkaar te sparen.’
Over geld praat je niet
In het begin schaamde Kouters zich voor zijn doel om tonnair te worden. Over geld praat je namelijk niet, was hem altijd geleerd. Maar toen het op een gegeven moment lukte een klein vermogen op te bouwen, ging hij erover schrijven. ‘Dat motiveerde mij om er nog meer mee bezig te zijn. En ik wilde dat andere mensen zouden weten dat er veel meer mogelijk is dan ze denken.’
Hij begon met een blog, die uitgegroeide tot de podcast Over Geld Praat Je Niet, die hij samen met Aaf Brandt Corstius maakt. Inmiddels is er ook een boek verschenen. Niet iedereen begreep meteen waarom hij openlijk over geld praatte. ‘Mijn vader, bijvoorbeeld, zei op een gegeven moment tegen mij: ‘Wat ben je nou allemaal aan het doen? Iedereen weet nu wat je verdient en wat je vermogen is.’ Hij vond dat vreemd en een soort van tegen de regels. Maar ik denk dat die transparantie juist goed is. Mij heeft het ook geholpen om destijds blogs te lezen van mensen die hiermee bezig waren.’
FIRE
Tijdens zijn zoektocht stuitte Kouters al snel op de FIRE-beweging. FIRE staat voor Financial Independence, Retire Early. Met andere woorden: financieel onafhankelijk zijn, zodat je vroeg met pensioen kunt gaan. De beweging is ontstaan in Amerika, maar heeft zich verspreid over de hele wereld.
‘Ik ben echt gelukkiger geworden door het geld’
‘Het overdreven clichébeeld van FIRE is dat mensen op hun dertigste met pensioen gaan. Dat was niet mijn bedoeling. Ik hoef nog niet met pensioen. Maar ik werd er wel door geïnspireerd. Lange tijd dacht ik: ik verdien net genoeg, en dat is het. Ik word nooit rijk en dat is prima. Maar die mensen hadden binnen tien of twintig jaar een enorm vermogen bij elkaar gespaard. Er was veel meer mogelijk dan ik dacht!’ Voor zichzelf had hij geen tijdspanne in gedachten wanneer hij zijn 100.000 euro bij elkaar gespaard wilde hebben, ’maar toen ik op de helft was, dacht ik dat het binnen vijf paar jaar moest kunnen lukken’. In het voorjaar van 2023 tikte Kouters de ton aan.
Sparen en beleggen
Een klein startkapitaal en maandelijkse bezuinigingen waren dus stap één, maar hoe zorg je ervoor dat dat vermogen uitgroeit naar een ton? Kouters aarzelt, want ‘hier loopt een beetje uit elkaar wat ik zou adviseren en wat ik zelf heb gedaan’. Zijn advies: eerst een redelijke spaarbuffer aanleggen op een gewone spaarrekening, zodat je er altijd bij kunt, maar waar je in principe niet meer aankomt.
In het begin spaarde hij ongeveer 300 euro per maand. ‘Dat bedrag ging gestaag omhoog naar 500 en uiteindelijk zelfs 800 euro per maand.’ Dat geld verdeelde hij over een spaar- en een beleggingsrekening. ‘Ik spaarde voorheen ook wel, maar gaf het toch weer uit aan een reisje, of zo. Het kan helpen jezelf een doel te geven. Daarom gaf ik mezelf het doel om die ton bij elkaar te sparen. Dat maakte het voor mij tastbaarder en ik had een motivatie om het spaargeld echt te laten staan. Zelf begon hij overigens direct met beleggen. ‘Ik vond het heel fascinerend. Ik begon voorzichtig, met duizend euro, om te zien hoe het gaat met de schommelingen op de beurs. Ik heb er in het begin wel geld mee verloren, omdat ik eigenlijk niet goed wist wat ik deed.’
Verlies
Waar je geld op een spaarrekening relatief veilig staat, kan het bedrag op een beleggingsrekening per dag verschillen. In 2022 legde Kouters maandelijks zo’n duizend euro in, maar verloor hetzelfde bedrag door slechte koersen. ‘Gelukkig gebeurde dit toen ik al een paar jaar bezig was en ik enigszins het klappen van de zweep kende. Ik had inmiddels al zo’n 80.000 euro gespaard, waardoor ik het verlies kon lijden.’ Bij beleggen is het belangrijk je blik op een ver einddoel gericht te houden, zegt Kouters. ‘De schommelingen op de beurs zijn dagkoersen. Een klein jaar ging alles omlaag, maar je moet ervan uitgaan dat het weer goed komt. Een positieve mindset helpt daarin enorm!’
Gelukkiger geworden
Nu hij tonnair is, voelt Kouters wat voor invloed geld op zijn leven heeft. ‘Ik heb geen geldzorgen meer. Vroeger stopte ik die weg, maar ze kwamen wel af en toe bovendrijven. Daar werd ik niet vrolijk van. Het idee dat ik geen pensioen had en eigenlijk tot mijn dood moest blijven werken … En als ik ziek zou worden, zou ik financieel afhankelijk worden van mijn vrouw of van de overheid. Ook daar werd ik niet blij van. Ik voel me nu onafhankelijk. Als ik mijn werk niet meer leuk zou vinden, of minder zou willen werken, kan ik daarvoor kiezen. Die vrijheid en onafhankelijkheid geven op de achtergrond een prettig gevoel. Ik ben echt gelukkiger geworden door het geld.’
‘Er moet meer balans gaan komen, maar dat is heel moeilijk’
Kouters vindt het wel belangrijk een deel van zijn geld weg te geven. ‘Niet alleen aan vrienden als we uit eten gaan, maar ook aan goede doelen. Voorheen deed ik dat niet, omdat ik dacht dat het financieel niet kon. Maar het gevaar dat op de loer ligt als je veel geld hebt, is dat je hebzuchtig wordt. Dat is het gekke effect van geld: je wilt er altijd meer van hebben. Daarom heb ik al vrij snel besloten dat ik een percentage van mijn vermogen weggeef. Om mezelf niet alleen te trainen in besparen, maar ook in weggeven.’
Balans vinden
Een tweede ton opsparen is geen nieuw doel voor Kouters. ‘Maar ik wil die eerste sowieso laten staan, vanwege het gevoel van vrijheid en onafhankelijkheid. Ik ga niet opeens mijn gedrag veranderen, want het was nou juist mijn bedoeling anders om te gaan met mijn geld.’
Hij spaart dus nog steeds iedere maand zo’n duizend euro. Maar een béétje losser is hij wel geworden, nu hij zijn ton bij elkaar heeft. ‘Het is een kwestie van balans vinden. Ik heb de teugels erg strak aangehaald door op alle mogelijke dingen te besparen. Tegen zeventien jaar lang uitgeven heb ik vijf jaar het andere uiterste gezet. Nu moet er meer balans gaan komen. Maar dat is heel moeilijk.’
Minder consumeren
‘Dat is wel gek. Geld uitgeven is best lastig. Ik heb mezelf er zo van overtuigd dat geld meer waard is als je het op een spaarrekening zet, voor de toekomst. Ik moet mezelf er soms van overtuigen dat het ook goed is om in het nu te leven.
Tegelijkertijd is het ook goed zo. Het is voor mijn gevoel namelijk ook fout als je alleen maar in het nu leeft. Je wordt steeds verleid om dat te doen, door alle reclames en de consumptiemaatschappij. Dus misschien lijk ik een beetje gek met mijn spaarzame gedrag, maar ik denk dat het wel een goede tegenkracht is. Niet alleen voor mezelf, maar voor de hele maatschappij. Het gaat ook over minder consumeren en daarmee duurzamer leven. Het is goed voor de wereld als je minder spullen koopt.’
Zo bouw je als zzp’er een eigen vermogen op
Ben je zzp’er en wil je een eigen vermogen opbouwen? Dan is het volgens Kouters slim eerst naar je uitgaven te kijken. ‘Ik kan alleen maar spreken vanuit mijn eigen ervaring, maar als freelancer heb je een flinke geldbuffer nodig om allerlei risico’s op te vangen die je niet hebt als je in loondienst bent. Meer verdienen is volgens mij niet de oplossing. Ga kijken naar je mentaliteit met betrekking tot geld uitgeven. Hoe kun je dat effectiever doen, zodat je meer overhoudt?’ Daarnaast adviseert hij een aparte spaarrekening te openen.
‘Maak verschillende spaarpotjes: eentje voor de btw, eentje voor de belasting, een voor vakanties, voor je huis, je auto, enzovoorts. En probeer minimaal tien procent van je inkomen weg te zetten voor je pensioen. Als dat niet lukt, moet je kijken waar dat geld nu naartoe gaat en hoe je dat kunt veranderen.’
Daarna zou je voorzichtig kunnen gaan beleggen. ‘Door geld voor een langere termijn vast te zetten bij bijvoorbeeld een aandelenfonds kun je er bovendien minder makkelijk bij.’
Je kunt beleggen in losse aandelen, maar dat is niet wat Kouters adviseert. ‘Ik kocht losse aandelen van bedrijven die ik kende. Op zich is dat niet slecht, maar als je geen benul hebt van beleggen, is dat eigenlijk geen handige manier. Koersen fluctueren nogal en je kunt snel angstig worden als het slecht gaat, of hebzuchtig als het goed gaat. Dat zijn allebei slechte emoties om op te reageren als je met beleggen bezig bent.’
Daarom adviseert hij te beleggen via fondsen. ‘Het kan via een fondsbeheerder, of gewoon via je bank. Daar leg je geld in en dan wordt het verspreid over heel veel aandelen binnen dat fonds. De koersen op de beurs fluctueren nog steeds, maar doordat het bij het ene bedrijf heel goed gaat en bij het andere slecht, merk je daar niet zoveel van en heb je een relatief stabiel rendement.’
Een alternatief kan een depositorekening zijn. Daarbij zet je je geld voor een aantal jaar vast tegen een vaak iets betere rente dan op een gewone spaarrekening. Kouters is er echter geen voorstander van. ‘Ik heb er een hekel aan als mijn geld vaststaat voor een bepaalde tijd, maar het is wel een mooie tussenvorm als je beleggen niet ziet zitten.’
Mocht je een koophuis hebben, dan kan het versneld afbetalen van je hypotheek ook rendabel zijn, omdat je maandbedrag direct omlaaggaat.
Kouters heeft dit zelf niet gedaan. ‘We hebben een heel lage hypotheekrente, dus voor ons is het rendement niet groot. En ik wil juist een ton hebben in vrij opneembaar vermogen. Dat kan niet als mijn geld in stenen zit.’
Dit artikel verscheen eerder in het Nederlands Dagblad.
