Plantaardig eten wordt gekoppeld aan de latere generaties Y (Millennials), Z en Alpha volgens de Agrifoodmonitor 2023 die is uitgevoerd door WUR, Wageningen Economic Research in opdracht van de Topsector Agri & Food. Oudere generaties verwijzen graag naar het menselijk gedrag in de prehistorie om te (blijven) jagen op dierlijke eiwitten als dagelijks ‘brood’. In de tijd van Pythagoras 550 v.Chr. was plantaardig eten heel gewoon. Zijn studenten moesten eerst vasten en daarna plantaardig eten voordat ze zijn school binnen mochten gaan. Deze eis is vervlogen als de Stelling van Pythagoras wordt gedoceerd op middelbare scholen. In dit tijdperk 21e eeuw is het dierlijke consumptiepatroon een maatstaf op praktisch elke hoek van de straat en met all you can eat concepten. Tegen beter weten in gaat men collectief door op grote schaal, zelfs politici die een voorbeeldfunctie dragen. Meten is weten blijkt een vlieger te zijn die niet opgaat.
The Vegan Grandpa
Doch, impulsen met initiatieven voor een plantaardig consumptiepatroon zijn broodnodig om meerdere duurzaamheidsdoelen te halen, als rapporten het voor het zeggen hebben. Zo’n initiatief komt van Peter Langela, 62 jaar, die een boek schreef met titel ‘The Vegan Grandpa’. In het dagelijks leven begeleidt hij studenten aan de Universiteit van Twente. “Veel van mijn generatiegenoten vinden het maar raar dat ik plantaardig eet. Ik krijg vaak lollig bedoelde reacties. Ik zie in mijn werk op de universiteit dat een hele nieuwe generatie heel bewust bezig is met voeding, leefstijl en milieu. Mijn boodschap: Je hoeft geen hipster te zijn om plantaardig te koken en vegan te zijn. Een opa kan dat ook.”
Achtergronden voedsel
Peter Langela is tot dit initiatief gekomen, omdat hij altijd een passie voor koken heeft gehad en zich heeft verdiept in de herkomst van voedsel en ingrediënten. “Ik kwam steeds meer te weten over het dierenleed en de milieuschade dat vlees, zuivel en eieren met zich mee brengen.” In zijn boek haalt hij de achtergronden aan die horen bij de productie van vlees, zuivel, eieren en soja. Dit maakt het boek bijzonder, omdat meteen inzichtelijk wordt gemaakt hoe de dagelijkse realiteit in elkaar steekt bij een voedselpatroon. Hetgeen dat wordt genoemd, is gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeken, feiten en conclusies.
Gezondheid, lichaam en planeet
Hans Kröder, 69 jaar, werkt reeds jarenlang aan internationale duurzaamheidsprojecten. Zelf is hij zo’n 25 jaar vegetariër. “We moeten heel duurzaam omgaan met de voedselketen. Het is dramatisch gesteld op dit moment. Alles valt nog te winnen. Denk aan gezondheid, water, bodem, dieren, ecosystemen, alles heeft ermee te maken.” Stoppen met zijn duurzaamheidswerk is nicht im frage bij Hans Kröder. In de maand december 2024, reist hij naar China om acht Aziatische landen wegwijs te maken in circulaire economie met ISO normen waar hij voortdurend aan werkt. Of er een omslag komt, blijft een twijfel. Hans Kröder: “Er ontstaat wel meer bewustzijn, maar het is maar een kleine groep die zich er druk over maakt. We hebben nog geen omslag bereikt. Dat is ook moeilijk in deze tijd met zoveel chaos op aarde, maar je dient altijd op je hoede te zijn voor je eigen gezondheid en lichaam. Dit dien je ook te zijn voor de planeet. Duurzaam omgaan met de voedselketen is het devies.”
Verschil maken met inclusieve gerechten
De samenhang van 17 Global Goals uit de Agenda 2030 van de VN is in de afgelopen jaren meerdere keren benadrukt door voormalig nationale SDG coördinatoren Hugo von Meijenfeldt en Sandra Pellegrom. “Het één gaat niet zonder het ander”, klonk het vaak tijdens bijeenkomsten en events. Het (drink)waterverbruik SDG 6 staat niet los van klimaatactie SDG 13. Verantwoorde consumptie en productie SDG 12 kan wereldwijde honger SDG 2 niet negeren, te meer als verspilling van voedsel in het Westen ernaast wordt geplaatst, enzovoort. Welke Sustainable Development Goal er ook wordt genoemd, er is een relatie met een ander segment. Om een negatieve impact te verkleinen is het door verschillende wetenschappers, mondiaal gezien, in herhaling aangetoond dat een plantaardig consumptiepatroon het verschil kan maken. Een boek als dat van Peter Langela zet ertoe aan om het verschil te maken en is inclusief te noemen met 90 internationale gerechten. Hij zegt erover: “Ik hoop dat ik anderen kan inspireren om vaker plantaardig te koken. Ik wil ook laten zien dat plantaardige gerechten heel lekker kunnen zijn.”=
Bronnen
Rapport Agrifoodmonitor 2023, WUR, Wageningen Economic Research, Topsector Agri & Food
Natuur & Milieu
Milieu Centraal, impact meest milieubelastend en CO2 besparend
Het Voedingscentrum, impact watervoetafdruk
Boek The Vegan Grandpa, ISBN 9789464916898, Peter Langela
ISO/TC 323 Circular Economy, Hans Kröder – Learn2improve.nl
