In steeds meer huishoudens zijn slimme deurbellen of babyfoons te vinden die een berichtje sturen zodra er iets voor de lens beweegt. Muziek spelen we af via onze wifispeakers die we bedienen met een app op onze telefoon. En wat te denken van de robotstofzuiger die op een vooraf ingesteld moment een rondje maakt door je huis?
Sommige mensen gaan nog een stapje verder. Zij richten hun hele huis zo smart mogelijk in. Want al deze apparaten zijn op zichzelf best handig, écht slim worden ze pas als ze met elkaar kunnen communiceren.
Als kind bouwde Kasper zijn eigen computer. Toen hij zo’n vijf jaar geleden een huis kocht met zijn vrouw Maren, wist hij één ding heel zeker: van dit huis ga ik een slimme woning maken.
‘Als ik de tv aandoe, vraagt de app of ik de verlichting in de modus ‘film kijken’ wil zetten.’
Slimme lampen
Hij begon met zijn verlichting. ‘We hebben een aantal lampen van Philips Hue, maar de verlichting in de plafonds is van Homematic. Dat is een Duits systeem en erg gebruiksvriendelijk. Als we het huis uit gaan, hoeven we geen lichten uit te doen. Zodra het systeem doorheeft dat we weg zijn, schakelt het automatisch alle lampen uit.’ De lampen zijn overigens ook met lichtknoppen te bedienen.
‘Het nadeel van Philips Hue is dat, wanneer je de lamp fysiek uitzet met een knopje, je de stroomtoevoer afsluit. Daardoor kun je ze niet meer bereiken met de app. De overige verlichting is te bedienen met slimme schakelaars. Die ‘praten’ met de app. Je kunt ze dus fysiek aan- of uitzetten, maar ook via de app blijven gebruiken.’
Wanneer het tijd is om naar bed te gaan, hoeft Kasper slechts één knop in te drukken om zijn huis in de nachtmodus te zetten. ‘Dan gaat het licht op de trap aan en de rest uit.’
Inmiddels heeft Kasper ook slimme jaloezieën, smart speakers, een robotstofzuiger en slimme brandalarmen. ‘Ah’, zegt hij opeens. ‘Ik krijg net een berichtje dat ik het koffiezetapparaat hoog nodig moet ontkalken.’
Op zich kun je ieder product bedienen met de app van de fabrikant zelf. Denk bijvoorbeeld aan de app van de slimme speakers van Sonos, of die van de Roomba-robotstofzuiger. Het nadeel is volgens Kasper dat de apparaten dan niet met elkaar communiceren. Ook zijn ze maar ten dele echt slim in te zetten. Daarom maakt hij gebruik van een onafhankelijke app waarin hij al zijn apparaten heeft gekoppeld.
Alles in één app
‘Via die app – ik gebruik Home Assistant – kan ik specifiekere acties instellen en apparaten op elkaar laten reageren.’ Hij pakt zijn telefoon erbij. ‘Kijk, als ik bijvoorbeeld de tv aandoe’ – hij demonstreert het direct – ‘vraagt de app of ik de verlichting in de modus ‘film kijken’ wil zetten.’ Als vanzelf dimmen de lichten op de achtergrond.
De smart speakers zitten in dezelfde app. ‘Daardoor kunnen we met onze telefoon het volume aanpassen of de film pauzeren, zonder dat we op hoeven te staan.’
‘Als ik de was er niet uit haal, blijft hij me berichtjes sturen.’
Stofzuigen als je weg bent
Ook de nieuw aangeschafte jaloezieën zijn smart. Ze gaan automatisch open en dicht op een ingesteld tijdstip.
Een ander voordeel van een overkoepelende app is dat je er vaak slimmere handelingen mee kunt programmeren. ‘Neem onze stofzuiger. Als ik de app van de fabrikant gebruik, kan ik een vast schema instellen. Bijvoorbeeld dat hij elke dag tussen 10.00 en 11.00 uur een rondje door het huis moet maken. Maar soms komt dat niet goed uit. Zit je net in vergadering, gaat je stofzuiger aan.
De Home Assistant-app weet of je thuis bent of niet. Dan zou je bijvoorbeeld kunnen instellen dat de stofzuiger aan moet gaan als je de deur uit bent. En dat hij dan minimaal een half uur moet schoonmaken, maar dat hij daarna minimaal 24 uur níet aan moet gaan.
Zo voorkom je dat hij, telkens als je een rondje met de hond gaat lopen, je huis gaat stofzuigen. Het zijn slimmere en complexere handelingen die je met de app van de fabrikant zelf niet kunt instellen.’
Nooit meer stinkende was
Dat een apparaat slim is, betekent overigens niet dat je er per se iets mee moet. ‘Onze wasmachine staat ook in mijn Home Assistant-app, maar wassen blijft een fysieke handeling. Je moet toch echt zelf het wasgoed in de trommel stoppen en het wasmiddel toevoegen. En wasmachines kunnen al heel lang een uitgesteld programma draaien dat je gewoon op de machine zelf instelt. Alleen als je de was langer dan 24 uur later aan wilt zetten, kan de app handig zijn. Maar wanneer doe je dat nou?’
Het enige waar hij de app voor gebruikt, is om een reminder te krijgen als de wasmachine klaar is. ‘Het gebeurde ons namelijk regelmatig dat we de was vergaten. Dan moesten we alles een halve dag later opnieuw wassen, omdat het was gaan stinken.’ Dankzij de notificatie op zijn telefoon is dat dus verleden tijd. ‘En als ik de was er niet uit haal, blijft hij me berichtjes sturen.’
Auto’s automatisch opladen
Ook de laadpaal en hun twee elektrische auto’s zijn niet per se slim. Kasper vindt het vooral handig dat ze allemaal in dezelfde app staan. ‘Ik kan een paar dingen instellen vanuit Home Assistant. Bijvoorbeeld tot hoeveel procent ik de auto wil opladen, ik kan hem laten voorverwarmen en bij onze Škoda geeft hij ook aan of de deuren op slot zijn. Grappig genoeg werkt de bediening via mijn eigen app vaak beter dan via die van de autofabrikant.’
Het vervelende vindt hij dat niet alle functionaliteiten van de fabrikant toegankelijk zijn in Home Assistant. ‘Zo moet ik toch via de app van de laadpaal zelf instellen op welke tijden het stroomtarief laag is en ik dus de auto wil opladen.’
Ook als je niet zo bevlogen bent met programmeren, kun je je huis tegenwoordig relatief eenvoudig smart inrichten. Via Google Home en Apple Homekit kun je steeds meer slimme apparaten koppelen. Als je nieuwe apparaten koopt, let er dan op dat ze ook met een fysieke knop te bedienen zijn, adviseert Kasper. ‘Zeker als ze werken via de cloud, bestaat het risico dat die dienst een keer uitvalt. Dan zijn je apparaten ook niet meer te bedienen. Bovendien is het ook fijn als gasten het licht aan of uit kunnen zetten en je je telefoon niet de hele tijd voor alles hoeft te pakken.’
‘Als we niet thuis zijn en de app constateert dat er een raam of deur opengaat, gaat het brandalarm af.’
Brandalarm bij inbrekers
Kasper zelf is redelijk tevreden over hoe al zijn apparaten op elkaar inspelen, maar er is natuurlijk altijd ruimte voor verbetering. ‘We hebben bijvoorbeeld slimme brandmelders in de app staan. En ik heb sensors op de ramen en deuren zitten. Als we niet thuis zijn en de app constateert dat er een raam of deur opengaat, gaat het brandalarm af.’
Soms zit er echter een kleine vertraging op de lijn. ‘Daarom knipperen de lampen eerst tien seconden, voordat de brandmelders af gaan. Soms kom ik namelijk thuis, maar heeft de app dat nog net niet opgepikt. Die tien seconden geven mij de gelegenheid om snel het alarm uit te zetten’, zegt hij met een lach.
En zo kun je nog meer functies koppelen binnen een smarthome-app. ‘Boven zijn onze lampen nog niet smart, maar je zou bijvoorbeeld slimme lampen kunnen koppelen aan het brandalarm. Als dat audiosignaal af gaat, zou je de lampen automatisch aan kunnen laten gaan.’ Even later: ‘Hé, dat is eigenlijk best een goed idee. Misschien moet ik dat gaan instellen!’
Zelf je huis slimmer maken? Met deze tips kom je een heel eind
Met Google Home of Apple Homekit kun je als beginner goed uit de voeten. Het enige waar je op moet letten bij de aanschaf van nieuwe producten is dat ze compatibel zijn met respectievelijk Google Assistent of Apple.
Google maakt gebruik van een cloudverbinding om alle apparaten aan elkaar te koppelen. Het nadeel hiervan is dat er soms wat vertraging in de communicatie kan ontstaan.
In plaats van een cloudverbinding maakt Apple gebruik van een zogenoemde hub. Daarmee communiceren de slimme apparaten. Je hoeft daar niets speciaals voor te kopen, je kunt gewoon je iPad of Apple TV gebruiken. Het nadeel van Apple Homekit is dan weer dat je het alleen kunt bedienen met een apparaat van Apple zelf.
Ook Ikea heeft een eigen app: de Ikea Home Smart. Alle slimme apparaten die je bij Ikea koopt, kun je vanuit deze app bedienen en met elkaar laten communiceren door middel van de Dirigera hub. Je kunt de Ikea-producten overigens ook koppelen aan Google Home en Apple Homekit.
Wil je meer doen met automatiseren? Dan zijn smarthomeplatformen als Home Assistant, Homey en Fibaro een betere keuze. Bij deze apps moet je echter wel bereid zijn wat meer tijd en energie te steken in het zelf programmeren van je apparaten. Maar als je dat doet, haal je wel het meeste uit je smart home.
Dit artikel verscheen eerder in het Nederlands Dagblad.