Heb je de smaak na Koningsdag te pakken of is het je niet helemaal gelukt een mooi vintage meubelstuk te scoren? Dan zijn dit een aantal plekken waar je de rest van het jaar op schattenjacht kunt gaan.
Benko – Wat: Historische bouwmaterialen en brocante, Waar: Hemelstraat 6, Sint Jansteen
Onlangs verkocht hij nog een complete apotheek. En ook voor oude horeca-inrichtingen, toonbanken en reclame-objecten draait hij zijn hand niet om. Maar zelf houdt hij meer van het kleinere spul. Al meer dan dertig jaar houdt eigenaar Sven van Bennekom zich bezig met oude bouwmaterialen en antiek. Het meeste is afkomstig uit Frankrijk.
Midden in een woonwijk in het Zeeuwse Sint Jansteen kun je zomaar stuiten op een stukje antiek. Achter het oude, ijzeren hek, versierd met barokke krullen, vind je een tuin vol oude beelden, grote tuinvazen en historische ornamenten. In de loods waan je je in de 19e eeuw, met kandelaars uit de tijd van Napoleon, deuren uit Franse kastelen en ontelbaar veel snuisterijen.
In de winkel vind je, behalve oude vloeren en deuren, dus ook veel accessoires voor in huis. ‘We proberen exclusief te zijn. Maar niet alles is duur, hoor. Het moet vooral een goede uitstraling hebben.’ De prijzen variëren van ‘een paar tientjes’ tot ‘duizenden euro’s’.
Een van de meeste bijzondere objecten die hij momenteel te koop heeft, is een ornament van lood uit de 19e eeuw. ‘Napoleon wilde al zijn schatten verzamelen in Lille. Dat is toen een museum geworden. Ik heb nu een ornament van dat dak.’
Voor wie met Koningsdag zelf op zoek wil naar antiek, heeft Van Bennekom nog wel een tip: ‘Kijk of iets gesigneerd is. En als je het nog nooit gezien hebt, of je hebt geen idee wat het is, zit je vaak goed.’
‘Op vrijdag en zaterdag kun je hier ook genieten van vegan broodjes en taart’
De Arm – Wat: Kleding, huisraad en accessoires, Waar: Oude Gracht 247, 255, 266, 274, Utrecht
Aan de Oude Gracht in Utrecht is het heerlijk toeven. Even zitten langs het water, genieten van een drankje of: rondneuzen in de vintage winkeltjes van De Arm. Verdeeld over maar liefst vier grachtenpandjes vind je er de meest bijzondere schatten.
Er is een winkel met kleding en accessoires, een winkel vol huisraad en boeken, en een ‘krenten uit de pap’-winkel. Daar moet je wezen als je op zoek bent naar speciaal servies, een uniek stukje aardewerk of een bijzonder klokje. Kers op de taart is de conceptstore waar je op vrijdag en zaterdag ook kunt genieten van vegan broodjes en taart.
De Arm is in 1981 ontstaan vanuit de hulpverlening, vertelt Nannette Schenk, directeur van De Arm. ‘In die tijd waren er veel dak- en thuisloze jongeren. Zij werden opgevangen door een belangenverenging die gevestigd zat in de kelder aan de Oude Kracht 247.’ Omdat de jongeren weinig te doen hadden, zijn ze meubels gaan opknappen en verkopen.
Waar een jaar of tien geleden vooral mensen met een kleine portemonnee op zoek gingen naar betaalbare spullen, komt tegenwoordig iedereen in de kringloop rondneuzen. ‘Juist ook mensen die meer te besteden hebben’, zegt Schenk. ‘Maar zij komen vooral uit overtuiging, niet omdat het goedkoop is. Ze vinden bijvoorbeeld dat ze niet per se iets nieuws hoeven te kopen, of ze willen ons te steunen.’
Een tip voor de schatzoeker op de kleedjesmarkt heeft Schenk niet. ‘Het is misschien goedkoper dan in een kringloopwinkel, maar bij ons is alles geselecteerd, schoongemaakt en mooi in de winkel gezet.’ Kortom: vergeet de kleedjesmarkt, en sla je slag in de winkel.
‘De grote wand met minstens duizend lp’s is ook erg populair onder jongeren’
Vintage Friends – Wat: Vintage design, lp’s en kleding, Waar: Textielweg 10, Amersfoort
Vijf jaar geleden begonnen Maurice van der Bent (Eigenaar 8) en Willem Vos (Cool Vintage) samen een vintage loods. Al snel kwamen ze er achter dat het veel te groot was, en dus besloten ze ‘vintage friends’ uit te nodigen. ‘Inmiddels vormen we met diverse winkeleigenaren een verzamelloods vol kleding, meubels en veel, heel veel vintage’.
Als je er binnenstapt ga je terug naar de jaren zestig en zeventig. ‘Wij zetten in op hergebruik van mooi design’, vertelt Van der Bent trots. Af en toe knapt hij zelf wat meubels op, maar in de loods vind je ook puntgave designmeubels en kastjes met gebruikssporen. Je kunt er met gemak een uurtje rondlopen, ‘en dan nog heb je niet alles gezien.’
Jongeren weten de weg naar Vintage Friends ook te vinden. ‘Zij zijn zich meer bewust van hergebruik en zien de waarde van mooi design in. Ze kunnen een kastje kopen bij een bekend warenhuis, maar liever lijken ze te kiezen voor een designkastje dat zijn waarde behoudt.’
De grote wand met minimaal duizend lp’s is ook erg populair onder jongeren. ‘Die kopen weer een pick-up en willen vinyl draaien en komen dan bij ons platen uitzoeken.’
Voor alle doelgroepen valt er iets te scoren in de loods. ‘Als je twintig bent moet je bij ons leuke meubels kunnen kopen, maar we hebben ook producten in het hogere segment. Het loopt uiteen van vijf euro tot duizend euro.’
Kom je op de rommelmarkt een mooi vaasje van aardewerk tegen uit West-Duitsland, dan moet je die zeker kopen, zegt Van der Bent enthousiast. ‘Maar zorg er wel voor dat er geen flinters af zijn of scheurtjes in zitten.’ Dan zijn ze namelijk meteen minder waard.
‘Ik dacht: ik moet die beelden redden’
Relimarkt – Wat: religieuze beelden en kloosterkunst, Waar: Akerstraat Noord 232, Hoensbroek
Zoals elke verzameling begon het ooit met één exemplaar. ‘Op een rommelmarkt in Goirle zag ik in 1980 vijftien kerkbeelden te koop staan. De kleinste was het kindje Jezus, met zijn handjes omhoog. Hij was ongeveer een meter. Ik vond het ongepast om die beelden zo te zien en dacht: ik moet dat beeld redden.’
In katholieke kerken kom je ze nog tegen, maar in de meeste kerken in Nederland zie je ze maar weinig. Des te indrukwekkender is het om oog in oog te staan met zoveel religieuze beelden.
Een paar jaar later stonden er zo’n driehonderd beelden in zijn huis. Hij besloot een museum op te richten: Museum Vaals. Het depot was een tijdlang gevestigd in een leegstaand kerkgebouw. Toen de beelden daar uit moesten, verplaatste hij ze naar een winkelpand van 800 vierkante meter. Behalve de grote beelden vind je er ook vijf- à zesduizend kleine beeldjes.
Zijn klantenkring bestaat voornamelijk uit verzamelaars. Maar ook mensen uit kloosters en kerken weten hem te vinden. Soms uit Nederland, maar vooral uit Duitsland. Ook religieuzen uit Frankrijk, Zwitserland, Paraguay en zelfs Vietnam kopen beelden bij Van de Weerd.
Een klein beeldje koop je al voor een euro of vijf, maar er staan ook beelden tussen van tienduizend euro. ‘Dan praat je over een heilige familie met drie houten beelden gemaakt door beeldhouwer Kuijpers. Dat zijn kwaliteitsbeelden.’
Kom je op Koningsdag een religieus beeldje tegen? Twijfel dan niet, maar koop het, zegt Van de Weerd. ‘En koester het. Het is cultureel erfgoed en het heeft veel voor mensen betekend.’
Dit artikel verscheen eerder in het Nederlands Dagblad.