‘Doe elke dag iets waar je geen zin in hebt’, zegt rapper Donnie in de eerste aflevering van de podcastserie Wie redt Wilbert (en de rest van de mensheid)?!. Dat klinkt als een slecht advies als je iemand probeert op te beuren. Maar door een rottig klusje te doen voel je je na afloop voldaan en misschien zelfs een beetje trots op jezelf, is de achterliggende gedachte.
Wilbert van de Kamp (35) heeft een aanleg voor neerslachtigheid en depressie. Ondanks vele therapiesessies ervaart hij het leven geregeld als een last. Vriendin Mette te Velde (44), zelf een ‘vrolijke optimist’, besloot op een dag dat het tijd werd om hem ‘te redden’.
Elke week praten ze met uiteenlopende gasten die één ding gemeen hebben; ze bekijken de wereld door een positieve bril. Ze leggen aan Van de Kamp uit hoe het hen lukt zo vrolijk door het leven te gaan. Ze geven tips én huiswerkopdrachten mee. Alles om te proberen het pessimistische deel van de mensheid vrolijker te stemmen.
‘Het maken van deze podcast heeft me doen beseffen hoe belangrijk het is over dit onderwerp te praten’, legt Van de Kamp uit. ‘Ik twijfelde altijd of mijn verhaal het wel waard was om verteld te worden, maar door de reacties realiseer ik me dat mensen door de podcast het gevoel kunnen krijgen dat ze niet alleen zijn met hun problemen.’
‘Door de podcast had ze eindelijk werk gemaakt van haar berg administratie.’
Er rust nog altijd een taboe op praten over mentale gezondheid. Het is aan de buitenkant vaak niet te zien en, net als Van de Kamp, willen of durven veel mensen er niet over te praten. Mede daarom is er naast de podcast ook een afgeschermde chatgroep op Telegram. Daarin kunnen luisteraars hun ervaringen delen en elkaar aanmoedigen.
‘Mensen delen bijzondere dingen’, vertelt Te Velde. Bijvoorbeeld na de de aflevering waarin rapper Donnie zijn opdracht gaf. ‘Iemand deelde een foto van een berg administratie waar ze zich doorheen aan het worstelen was. Door de podcast had ze daar eindelijk werk van gemaakt.’
Huiswerk
Elke aflevering wordt afgesloten met een huiswerkopdracht waarmee Van de Kamp (en de rest van de mensheid) een week aan de slag moet. Zo kreeg hij van de Vlaamse Angelo Dorny, een bekende tuinfluencer, bloemenzaadjes mee. ‘Ga maar opkweken’, zei hij, ‘en zie hoe het groen naar boven komt.’
Enthousiast toont Van de Kamp zijn vensterbank, die vol staat met prille plantjes. Maar dan komt de pessimistische kant toch even bovendrijven. ‘Ik moet daar nu dus ook voor zorgen’, verzucht hij. ‘Op zich niet erg, maar het is ook stressvol, want ik wil niet na een week opkweken stoppen en alles dood laten gaan. Maar hoe moet dit nou als ik straks met vakantie ga?’
Met sommige opdrachten heeft hij duidelijk meer dan met andere. Van de Kamp zoekt tussen wat spullen op zijn bureau en houdt vervolgens trots een volgeschreven A4’tje omhoog. Van schrijver Adriaan van Dis kreeg hij namelijk de opdracht elke dag een A4’tje vol te schrijven met gedachten. ‘Deze is van vanmorgen!’ roept hij. ‘Wat goed!’ reageert Te Velde.
‘Er zijn voldoende podcasts waarin uitgelegd wordt hoe een depressie werkt. Wij wilden dat anders doen.’
De opdrachten an sich zijn dan misschien niet ‘mindblowing’, aldus Van de Kamp, maar de veelheid maakt het interessant. ‘We zijn gewoontedieren. We hebben ritme nodig. Door elke dag bezig te zijn met kleine opdrachten, blijf je in beweging.’ Iets wat voor hemzelf cruciaal is op momenten dat hij niet zo goed in zijn vel zit.
Geen psycholoog
‘We praten in onze podcast bewust niet met psychologen’, zegt Te Velde. ‘We willen juist mensen uit een onverwachte hoek aan het woord laten. Actrice Beppie Melissen, bijvoorbeeld, die zegt: ‘Ik lach me elke dag rot’. Wij willen van haar weten: hoe doet ze dat dan?
Maar ook minder bekende mensen, zoals Fabian Sapthu die ons vertelde hoe fijn het is je telefoon regelmatig uit te zetten. De joy of missing out was voor mij echt een eyeopener. Vaak heb ik helemaal geen zin om ergens heen te gaan, maar dan voel ik me toch verplicht. Door het gesprek met hem dacht ik: eigenlijk is het heel goed om minder vaak ergens naartoe te gaan.’
Van de Kamp: ‘Bovendien zijn er voldoende podcasts waarin uitgelegd wordt hoe een depressie werkt en wat er in je hoofd gebeurt. Vaak worden dan individualistische oplossingen gegeven voor een collectief probleem. Wij wilden dat anders doen.’
Van de Kamp benadrukt dat het zoeken van professionele hulp altijd aan te raden is wanneer je last hebt van depressieve gevoelens. ‘Maar soms kan die stap nog te groot zijn. Dan is elke week een opdrachtje uitvoeren misschien makkelijker.’
Collectieve oplossingen
Veel mensen ervaren in meer of mindere maten eenzaamheid in hun leven. Daarom worden in Wie redt Wilbert (en de rest van de mensheid)?! ‘collectieve oplossingen voor een individueel probleem’ gezocht, aldus Van de Kamp. ‘Het onderwerp bespreekbaar maken helpt een beetje, maar daadwerkelijk gaan handelen en met elkaar stappen zetten en het gevoel hebben dat je niet alleen bent, is veel belangrijker.’
Of Wilbert gered is na tien afleveringen, daarover zijn de meningen verdeeld. Van de Kamp: ‘Ik voel me niet per se anders. Ik kan wel zeggen dat ik nu vaker naar merels kijk – wat ik overigens ook echt doe – of dat de kans groot is dat ik volgend jaar weer zaadjes in de grond ga stoppen, maar ik denk dat dat niet zoveel uitmaakt. Vooral het besef dat het belangrijk is om dit verhaal te delen heeft mij goed gedaan.’
Te Velde merkt wel degelijk subtiele verschillen op. ‘Ik betrapte Wilbert erop dat hij soms best vrolijk was! Heel even dacht ik: we kunnen wel stoppen’, zegt ze lachend. ‘Ik denk dat de ontmoetingen met mensen die zo veel levenswijsheid hebben al helpend kunnen zijn. Sommigen hebben zelf ook ervaring met depressie. Misschien gaat Wilberts gevoel op en neer, maar ik denk wel dat er iets in gang is gezet.’
Alle afleveringen van de podcast Wie redt Wilbert zijn de vinden in je favoriete podcast-app.
Dit artikel verscheen eerder in het Nederlands Dagblad.
