De Pacifische Alliantie heeft in de media de afgelopen dagen veel aandacht gekregen sinds zijn handelstop op 23 mei in de Zuid-Colombiaanse stad Cali. Velen juichen dit vrije-marktinitiatief in het westen van Latijns Amerika toe, al worden er ook kanttekeningen geplaatst bij de overlevingskansen van bepaalde sectoren in de verschillende landen. Met name in de landbouw en de textiel bestaat er vrees voor concurrentie uit het buitenland.
Het meest recente nieuws is dat Paraguay druk doende is om aan de voorwaarden van lidmaatschap van de Pacifische Alliantie te voldoen. De laatste grote hobbel die moet worden genomen is een vrijhandelsverdrag met Mexico. Met de andere drie leden van de alliantie – Colombia, Peru en Chili – heeft Paraguay al een vrijhandelsverdrag. Het lidmaatschap van Paraguay is pikant. Het is de eerste 'overloper' uit het andere grote handelsblok, Mercosur. Op dit handelsblok komt meer en meer kritiek van de aanhangers van de vrije markt vanwege zijn steeds uitgesprokener linkse signatuur.
In Cali haalden president Laura Chinchilla van Costa Rica en Otto Pérez van Guatemala flink uit naar Mercosur. “Allianties moeten niet door ideologie bepaald worden”, zei Chinchilla tegen een publiek van vierhonderd ondernemers uit vooral Latijns Amerika, Canada en het verre oosten. En Pérez deed er nog een schepje bovenop: “Populisme en cadeautjes laten economieën niet groeien.” Een overduidelijke verwijzing naar het socialistische Venezuela, dat andere linkse landen in de regio te vriend houdt door olie en geld te schenken.
Geen visum
De Pacifische Alliantie – nu nog bestaand uit Mexico, Colombia, Peru en Chili – heeft het tij mee. Alle lidstaten kunnen rekenen op een comfortabele groei, rond de vier procent gemiddeld. Mercosur (Argentinië, Brazilië, Paraguay, Uruguay en Venezuela) , verkeert in crisis, omdat Argentinië steeds meer blokkades tegen import uit andere lidstaten opwerpt. Daarmee ondergraaft het het bestaansrecht van Mercosur, dat werd opgericht om de vrije handel nou net te bevorderen. Behalve Paraguay kijken ook Brazilië en Uruguay om zich heen.
Vrije markt en concurrentie is het credo van de Pacifische Alliantie. Ze neemt met onmiddellijke ingang voor zeker de helft van haar producten alle invoerheffingen weg. De rest volgt op de langere termijn. Ook hebben mensen binnen de alliantie binnenkort geen visum meer nodig om te reizen en kunnen mensen in de toekomst werken in een ander land van de alliantie zonder daar papieren voor nodig te hebben.
Maar dat Argentijnse impulsen ook ondernemers in de Pacifische Alliantie niet vreemd zijn, bewijst de Colombiaanse Rijstfederatie. Die ziet de stortvloed aan rijst al binnenkomen en eist van de regering dat hun product buiten de producten wordt gehouden waarvoor geen importheffing geldt. “Telers in andere landen krijgen subsidie en wij krijgen geen enkele steun van de regering”, klaagde voorzitter Raúl Hernández tegen de krant El Espectador.
Ambassades delen
Omdat de Verenigde Staten en vooral de Europese Unie het economisch moeilijk hebben, is het verre oosten de belangrijkste markt voor de alliantie. Maar ze heeft ook een kantoor geopend in het Turkse Istanbul. Een ander kantoor gaat open in de Marokkaanse kustplaats Casablanca. De alliantie gaat ambassades delen in bijvoorbeeld Ghana, Singapore en Vietnam.
Colombia en Japan onderhandelen op dit moment over een zogeheten Economisch Associatie Verdrag. Daarmee hopen de Colombianen makkelijker toegang te krijgen tot deze markt, die onder andere hoge fytosanitaire eisen stelt. De Peruanen, Mexicanen en Chilenen zijn hen al voorgegaan.
Poort tot de EU
Van buitenaf wordt de Pacifische Alliantie met belangstelling gevolgd. Landen als Canada, Spanje, Japan, Korea, Australië en Nieuw-Zeeland waren al ‘observatoren’. Daar komen nu Ecuador, Paraguay, El Salvador, Honduras, de Dominicaanse Republiek, Frankrijk en Portugal bij. Het laatste nieuws in deze is dat ook grote speler de Verenigde Staten belangstelling heeft getoond.
Premier Mariano Rajoy van het in economisch zwaar weer verkerende Spanje moedigde in Cali de ondernemers aan om te investeren in zijn land, dat hij de poort tot de Europese Unie noemde. De Spaanse export naar Latijns Amerika steeg in 2012 met 56% ten opzichte van 2011, aldus Rajoy.
Overmoed
Ik sprak de Japanse ondernemer Yasunori Hirasako, leverancier van koelsystemen, met vestigingen door heel Latijns Amerika, om eens te toetsen wat hij als Aziaat nu eigenlijk van al dat Pacifische élan vond. Hij waarschuwde voor overmoed: “Ze moeten eerst maar eens goed de Aziatische markt verkennen om te kijken waar behoefte aan is. Dat hebben wij hier ook gedaan. We zitten hier al vijftig jaar.” Hirasako zelf vaart wel bij het opheffen van invoerrechten binnen de alliantie. ”Zo kan ik mijn machines gemakkelijker van het ene land naar het andere verkopen.”
Misschien ook wel interessant voor Nederlandse ondernemers, deze Pacifische Alliantie. Maar zoals meneer Hirasako zegt, eerst marktonderzoek doen. Daarover leest u binnenkort.
