Over twee weken begint FIFA’s generale repetitie voor het WK van volgend jaar – de Confederations Cup – en zo langzamerhand begint dat evenement het Braziliaanse nieuws te overheersen. Verder trokken deze week een gepacificeerde favela en perikelen rond de inheemse bevolking de aandacht.
Vuurgevecht verstoort 'Vredesloop'
De grote favela Alemão, niet zo ver van het internationale vliegveld van Rio de Janeiro, behoort tot de sloppenwijken die met het oog op de naderende mega-evenementen (Confederations Cup, pausbezoek, WK, Olympische Spelen) gepacificeerd werden, maar zo heel vredig was het in Alemão begin deze week niet. Zondagochtend brak vlak voor de aanvang van een wedloop – nota bene ‘Vredesloop’ genaamd – een hevig vuurgevecht uit.
Nadat de politie de omgeving veilig stelde ging de race uiteindelijk toch door, maar maandag bleven scholen en winkels in de wijk gesloten – op bevel van de plaatselijke drugsbendes, wiens rol ondanks de aanwezigheid van een permanente politiemacht blijkbaar nog altijd niet is uitgespeeld.
Scheurtjes in imago stadions
Maandagochtend scheurde het zeildak van het spiksplinternieuwe voetbalstadion van Salvador, waar over een week of twee wedstrijden van de Confederations Cup gespeeld zullen worden. De oorzaak: zware regenval. Het dak was snel gerepareerd, maar het imago van de stad liep weer eens een deuk op: tot in The Washington Post las men over de kinderziekten van het nieuwe stadion, waar Amsterdam ArenA overigens een belangrijke consultancyrol vervult.
Dan was er nog de storm in een glas water rond het Maracanã-stadion in Rio. Donderdagavond wilde justitie de vriendschappelijke wedstrijd tussen Brazilië en Engeland die zondag in het gerenoveerde stadion plaatsvindt laten afgelasten omdat het papierwerk niet in orde was. Enige uren later werd het stadion alsnog vrijgegeven voor het duel. Brazilië op zijn meest bureaucratisch.
‘Braziliaanse vuvuzela’ naar de prullenbak verwezen
Het stadion van Salvador kwam dit jaar al eerder negatief in het nieuws. Een incident eind april leidde er deze week toe dat de caxirola, het instrument dat de Braziliaanse vuvuzela moest worden, naar de prullenbak verwezen werd.
Wat was het geval? Tijdens de eerste wedstrijd in het nieuwe stadion, tussen de plaatselijke voetbalgrootmachten (en aartsrivalen) Vitória en Bahia, bleek het ratelinstrument uitermate geschikt te zijn om slecht presterende spelers mee te bekogelen. Deze week liet het Braziliaanse WK-organisatiecomité weten dat de caxirola tijdens de wedstrijden van de Confederations Cup en het WK van volgend jaar de stadions niet inkomt.
En het leek zo’n leuk idee. De olijke caxirola, ontworpen door een van Salvador’s bekendste musici, Carlinhos Brown, was gebaseerd op een traditioneel Afro-Braziliaans instrument en gemaakt van hergebruikt plastic, en daarmee zowel cultureel als milieutechnisch verantwoord. Carlinhos had er alleen even niet bij stilgestaan dat de groengele caxirola precies op een handgranaat lijkt.
Rapport over volkerenmoord
Veel was er in de Braziliaanse pers niet over te horen, maar The Guardian mat breed uit over een rapport over volkerenmoord op indianen tijdens de Braziliaanse dictatuur. Het rapport, waarvan werd aangenomen dat het bij een brand in 1967 in rook opgegaan was, werd onlangs aangetroffen in een archief en wordt nu onderzocht door de Waarheidscommissie, vorig jaar ingesteld om mensenrechtenschendingen tijdens de dictatuur te onderzoeken.
Dat het weer opduiken van het rapport in de Braziliaanse pers genegeerd werd is nauwelijks verbazingwekkend te noemen, want over het algemeen besteden de grote media alleen aandacht aan de inheemse bevolking als die de economische belangen van het land in de weg staat.
Indianen onder vuur
Dus besteedden de Braziliaanse media deze week wel uitgebreid aandacht aan de gewelddadige ontruiming van een door indianen in bezit genomen sojabonenplantage in de deelstaat Mato Grosso do Sul, waarbij donderdag een van de leiders van de Terena-stam om het leven kwam. Drie agenten van de federale politie raakten bij de operatie gewond. Het land in kwestie werd twee weken geleden door de indianen bezet. Minister van Justitie José Eduardo Cardozo gaat een onderzoek instellen naar de dood van de Terena-leider.
Patstelling bij Belo Montedam
Ook was er aandacht voor het conflict rond de controversiële stuwdam van Belo Monte in het Amazonegebied. Indianen wiens land door de bouw van de dam onder water zal komen te staan bezetten deze week het bouwterrein en dreigden vrachtwagens en bouwketen in lichterlaaie te zetten. De rechter verklaarde de bezetting illegaal, maar de indianen weigerden te vertrekken. Eenheden van het leger zijn aanwezig, maar ingrijpen wordt niet vóór maandag verwacht.
