De dag na het tv-debat tussen bondskanselier Angela Merkel (CDU) en uitdager Peer Steinbrück (SPD) ging het vooral over iemand anders. Entertainer, componist, waaghals en zakenman Stefan Raab (46) had, als een van de vier ondervragers, de show gestolen, vonden veel Duitse commentatoren. Zij noemden Raab, de machtigste man in het Duitse tv-entertainment, ‘brutaal’ en ‘scherp’. Hij toonde emoties, waar alle andere aanwezigen stijfjes en gereserveerd overkwamen. Inclusief Merkel en Steinbrück.
Mediacratie
Die conclusie geeft aan waar het zondagavond aan ontbrak: aan opwinding, spanning en vooral aan een duidelijke winnaar. Merkel en Steinbrück, die beiden de Bondsdagverkiezingen van 22 september hopen te winnen, speelden gelijk. Dat is in een mediacratie de slechtst denkbare uitkomst.
Het debat verliep zoals de hele campagne: de negentig minuten kabbelden voort. Dat was vooral de schuld van Angela Merkel. De Oostduitse domineesdochter slaagt er telkens weer in met veel omhaal van woorden nagenoeg niets te zeggen. Tegelijkertijd wiegt zij haar publiek in slaap. Dit ‘einlullen’ van Merkel, zoals de bokkige Peer Steinbrück het noemt, is berucht. Maar behalve Stefan Raab, die Merkel af en toe wist te prikkelen, slaagde er nog niemand in zelfs maar een gaatje te schieten in de verbale muur die de kanselier optrekt.
Achterstand
Aan de andere kant stelde Peer Steinbrück niet teleur, wat gezien zijn geschiedenis van flaters in deze campagne een verdienste is. Hij oogde zelfs energieker dan de vermoeide Merkel. En weliswaar blijft Steinbrücks SPD op grote achterstand in de peilingen, er zijn nog drie weken te gaan en dertig procent van de kiezers weet nog niet op welke partij te stemmen. Reden voor de SPD om nog alles op alles te zetten.
Inmiddels wordt steeds nadrukkelijker rekening gehouden met een ‘grote coalitie’ van CDU en SPD. Merkel en Steinbrück zeggen er beiden niet aan te willen – vooral Steinbrück niet onder kanselier Merkel. Maar zo groot zijn hun onderlinge verschillen helemaal niet, wat ook bleek tijdens het door de media vooraf zeer opgeklopte ‘TV-Duell’. En als Merkels kleine coalitiepartner, de liberale FDP, waarmee zij de afgelopen jaren veel te stellen had, de kiesdrempel van vijf procent niet haalt – wat niet is uit te sluiten – zit er voor haar weinig anders op dan met de SPD te gaan praten.
Communisten
Steinbrück wees zondagavond op zijn beurt een rood-rood-groene coalitie van SPD en Groenen met Die Linke opnieuw af. De voormalige communisten uit de DDR ontbreekt het in zijn ogen aan democratische geloofwaardigheid.
Zo worden de contouren van een zwart-rode coalitie in de Bondsrepubliek langzaam zichtbaar. Een kleurencombinatie, overigens, waar veel burgers geen enkel probleem mee hebben.
