Er zijn politiek analisten die de stap om het staatsdiner van 23 oktober af te zeggen onverstandig vinden. Brazilië heeft zich een beetje aangesteld, Rousseff heeft het vooral gedaan om haar opnieuw stijgende lijn in de peilingen een boost te geven – met het oog op de presidentsverkiezingen volgend jaar -, Brazilië lijdt er in de handelsrelatie minstens zo hard onder als de Verenigde Staten, die een order van 4 miljard voor vliegtuigbouwer Boeing dreigen mis te lopen. Dat zijn zo de commentaren.
Aan de andere kant is er begrip en lof: Rousseff kon het risico niet nemen van nog een onthulling over NSA-spionage in Brazilië voordat ze het vliegtuig naar Washington zou nemen. De Verenigde Staten zijn met de Braziliaanse eis van een verklaring en verontschuldigingen te lichtvaardig omgesprongen.
VS mochten meer
Volgens jullie eigen correspondente past het Braziliaanse Não in het rijtje van de Latijns Amerikaanse verontwaardiging over het aanhouden van het presidentiële vliegtuig van de Boliviaanse president Evo Morales in Wenen – omdat men dacht dat klokkenluider Edward Snowden erin zat – en de brief van de Russische president Putin in de New York Times op 11 september. Men laat zijn oren steeds minder naar Washington hangen.
Morales is niet het toonbeeld van verdraagzaamheid en democratie en Putin nog veel minder. Beiden kunnen ze van de Verenigde Staten in dat opzicht nog het en ander leren. Maar waar het hier om gaat is dat de leidende rol van de Verenigde Staten in de wereld steeds meer ter discussie wordt gesteld, nu ook in de Latijns Amerikaanse achtertuin. De Verenigde Staten mochten altijd meer dan de rest en hieraan komt een einde.
Hypocriet
Stephen Walt, hoogleraar internationale zaken aan de Harvard Universiteit, zei het op een lezing bij de Getulio Vargas Stichting in Rio de Janeiro zo: "De Verenigde Staten hanteren verschillende standaarden voor het eigen gedrag en dat van anderen. Bijvoorbeeld op het gebied van kernwapens, mensenrechten, marteling en drones. Dat ziet er hypocriet uit." Dat de uitzonderingspositie van de VS steeds minder wordt geaccepteerd, hebben de gebeurtenissen rond de chemische wapens in Syrië maar al te duidelijk gemaakt.
Zo is ook spionage door de VS net zo discutabel als spionage door elk ander land. Walt: "Zelfs bevriende naties zijn ontdaan over de NSA-spionage omdat ze het op een out of control way hebben gedaan."
