Een vlot pratende Jaime de Bourbon Parme, speciaal gezant natuurlijke hulpbronnen voor Nederland, legde het in De Wereld Draait Door nog eens simpel uit: in Bolivia ligt een grote zoutvlakte bij het plaatsje Uyuni in het zuiden in de buurt van de mijnstad Potosí.
Onder die zoutvlakte ligt waarschijnlijk een derde tot een helft van de wereldvoorraad aan lithium. Wie haalt dat eruit? De Bolivianen doen dat zo veel mogelijk zelf omdat ze een traumatische geschiedenis hebben van multinationals die hun bodemschatten kwamen plunderen en de Bolivianen in armoede achterlieten. De technologie is ook niet heel moeilijk. De Bourbon Parme tegen DWDD-presentator Matthijs van Nieuwkerk: "Met een rietje haal je het lithium onder het zout vandaan en daarna stop je het in water in hele grote badkuipen. Het water moet verdampen en dan houd je lithium-carbonaat over."
Elektrisch vervoer
Maar dan komt de volgende vraag: wat doe je dan met dat lithium? Het wordt gebruikt voor onder andere batterijen in mobiele telefoons en voor anti-depressiva. Maar in die behoefte voorzien andere landen met lithium al, zoals met name Chili. En voordat Bolivia echt hoogwaardige batterijen kan vervaardigen, is die markt al lang verzadigd.
Het is daarom beter om in te zetten op elektrisch vervoer, aldus Erik Kelder, die namens de Technische Universiteit Delft met de Boliviaanse mijnbouworganisatie Comibol Evaporíticos een masterplan schreef om de verwerking van het gewonnen lithium in goede banen te leiden. Voor elektrische auto's en bussen zijn ook lithium-ion-batterijen nodig. Er zijn nog niet zoveel van deze voertuigen in omloop, maar bijvoorbeeld de ANWB verwacht dat het aantal de komende jaren flink omhoog gaat.
Onderzoekscentrum
De Technische Universiteit Delft maakt deel uit van het Alistore ERI-instituut, een Europees onderzoeksinstituut dat zich met subsidie uit Brussel onder andere op het onderzoek naar de ontwikkeling van lithium-ion-batterijen heeft gericht en daar een grote expertise in heeft opgebouwd. Erik Kelder is mede-oprichter van Alistore-ERI en coördinator van een van zijn onderzoeksprojecten.
Het masterplan dat hij met de Bolivianen heeft geschreven bestaat uit drie delen. Kelder: "Er moet een fabriek worden gebouwd en er moet personeel hiervoor worden geworven en geïnstrueerd. Dat doet BTI" (Battery Technology International uit Sprundel, WU). Aan de Technische Universiteit Delft worden veertig Bolivianen opgeleid in de technologie van de lithium-ion-batterijen. Zij gaan vervolgens werken in een onderzoekscentrum, dat het derde onderdeel van het masterplan vormt. Het onderzoekscentrum is bedoeld voor kwaliteitscontrole van de te produceren batterijen en is verder bedoeld om nieuwe typen batterijen te ontwikkelen voor het lithium dat uit de zoutvlakte wordt gewonnen. Met de bouw hiervan gaat het bedrijf De Vinci Laboratory Solutions uit Rotterdam aan de slag, zo is de bedoeling.
Fabriek waar batterij uitrolt
Maar eerst moeten de Bolivianen het besluit nemen om de plannen uit te voeren. Zij moeten het immers ook betalen. Kelder: "President Evo Morales wil zich volgend jaar herkiesbaar stellen en wil dat er aan het eind van zijn volgende ambtstermijn een fabriek staat waar een batterij uit rolt."
Zie daar, een deadline. Dat kan betekenen dat er ook daadwerkelijk actie wordt ondernomen.