Niet de invoering van een minimumloon of het NSA-afluisterschandaal is in de Duitse coalitiebesprekingen het voornaamste thema, maar een mogelijke tolheffing op buitenlandse personenwagens. Ook honderdduizenden Nederlandse vakantiegangers, die gebruik maken van Duitse wegen, kunnen hier in de toekomst mee te maken krijgen.
Zonnekoning
De Beierse CSU, de zusterpartij van bondskanselier Angela Merkels CDU, heeft de ‘PKW-Maut’ als heet hangijzer op de agenda gezet. Zonder de invoering van zo’n buitenlanders-tol is er met ons geen zaken te doen, waarschuwde de machtige CSU-leider Horst Seehofer (64). Seehofer is in het dagelijks leven de ongekroonde zonnekoning van Beieren. Hij won dit jaar met grote overmacht de regionale verkiezingen in de belangrijke zuidelijke deelstaat. Wat hij wil, heeft in de coalitiebesprekingen met de sociaal-democratische SPD, die nu plaatshebben, dus gewicht.
'Ik verwelkom het Duitse debat over een tolheffing'
En ook al verzetten de SPD en Angela Merkel (hoewel haar verzet steeds milder wordt) zich tegen de tolheffing – die ondermeer discriminerend zou zijn – de ambtenaren van het Bondsministerie van Verkeer begrijpen hoe machtspolitiek werkt: zij experimenteren alvast met het ontwerp van 100-euro tolvignetten, naar voorbeeld van die in Oostenrijk.
Populist
Seehofer, die een populistische inslag heeft, wist veel van zijn kiezers achter zich te krijgen door te verwijzen naar ‘Hollanders in hun caravans, die in de zomer gratis over onze wegen naar het Zuiden tuffen en enorme files veroorzaken, terwijl Duitsers overal in Europa tol moeten betalen’. Die situatie ervaren Duitse automobilisten inderdaad als onrechtvaardig. Als zij in Oostenrijk, Frankrijk, Zwitserland of Italië rijden moeten ze om de haverklap tol betalen. Dus vinden zij de invoering van een Duits equivalent een goed plan: gelijke monniken, gelijke kappen.
Tol-tegenstanders
Lang werd buiten de CSU gedacht dat Brussel met een tolvignet voor buitenlanders niet akkoord zou gaan. Zo’n systeem zou in strijd zijn met Europese anti-discriminatie-regels. Maar dit bleek, tot verbijstering van de tol-tegenstanders, niet het geval.
Volgens de Estse Eurocommissaris Siim Kallas is een systeem, waarin alle automobilisten tol betalen, maar waarin Duitsers via een lagere wegenbelasting financieel worden gecompenseerd juridisch mogelijk. 'Ik verwelkom het Duitse debat over een tolheffing.' tweette Kallas zelfs.
Die uitspraak wordt door Seehofer en co. gezien als een serieuze steun in de rug.
Traumatisch
Vooralsnog maken Seehofers onderhandelingspartners een voorbehoud. Zij wijzen er ondermeer op dat er een heffings-bureaucratie dreigt te ontstaan, die de inkomsten uit de tol zou opslokken. De Bondsrepubliek heeft traumatische ervaringen met het optuigen van tol-systemen. De invoering van tolpoorten voor vrachtwagens, acht jaar geleden, ging gepaard met ernstige vertragingen door technische en logistieke problemen en kostte uiteindelijk veel meer dan begroot.
Infrastructuur
Achter het tol-debat gaat de noodzaak schuil van de verbetering van Duitslands infrastructuur. Die lijdt namelijk al jaren onder achterstallig onderhoud: snelwegen zitten vol gaten, bruggen moeten wegens instortingsgevaar worden afgesloten. Twintig procent van de snelwegen en veertig procent van de overige wegen voldoet niet langer aan de vereiste normen.
ADAC
Om de wegen weer op niveau te brengen zijn de komende jaren vele miljarden euro’s nodig. Die moeten, vinden de voorstanders van de tol, ook door buitenlandse weggebruikers worden opgehoest. Volgens de ADAC, de Duitse ANWB, kan de Duitse overheid met de invoering van een tol voor buitenlandse personenauto's jaarlijks 262 miljoen euro incasseren.