‘Ik zie vijftig jaar aan gemiste kansen’, stelt IT-ondernemer Teddy Warria. Volgens de 35-jarige Keniaan hebben eerdere presidenten de kans gehad om alle stammen van Kenia te verenigen. ‘Maar ze hebben die kans nooit gegrepen.’
‘Hierdoor is Kenia meer verdeeld dan ooit. Daarnaast is veertig procent van onze beroepsbevolking werkloos of heeft een baan ver onder zijn opleidingsniveau en onze president en vicepresident staan terecht voor het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag vanwege misdaden tegen de menselijkheid. Moet ik nu voor hen gaan staan applaudisseren?’
‘Door mediawet staan persvrijheid en democratie onder druk’
Ook maakt Warria zich ernstig zorgen over een onlangs aangenomen mediawet die bepaalt dat media een boete van 20 miljoen Keniaanse shilling (168.621 euro) en individuele journalisten een boete van 1 miljoen shilling (8431 euro) kan worden opgelegd als ze zich niet aan een door de overheid opgestelde Code of Conduct houden. Ook verplicht de nieuwe wet dat 45 procent van de advertenties in Keniaanse media afkomstig moet zijn van nationale bedrijven, wat de inkomsten van media flink beperkt. Warria: ‘De persvrijheid en democratie staan hiermee onder druk.’
Andere Kenianen zijn positiever. ‘Kenia kent economische groei, een stijgende werkgelegenheid, onze gezondheidszorg is sterk verbeterd en de armoede is verminderd’, stelt Stephen Kithuka (37), werkzaam bij een ontwikkelingsorganisatie.
‘We hebben hard voor deze vrijheid moeten vechten’
Ook topondernemer Mary Okelo, die ook directeur is van de befaamde Makini Schools, vindt dat er wel degelijk reden is voor feest. Ze herinnert het zich nog goed hoe Kenia onafhankelijk werd. ‘Het was iets heel groots. Niet langer hoefden we te luisteren naar wat er in Londen werd besloten. En we hebben hard voor die vrijheid moeten vechten.’
De eerste vrouwelijke bankdirecteur van Kenia vindt dat haar land in de afgelopen vijftig jaar veel heeft bereikt. ‘Van eenpartijstaat zijn we een democratie geworden, ons opleidingsniveau is sterk gestegen en qua technologie lopen we in Afrika voorop.‘ Zo roemt de zakenvrouw het in Kenia uitgevonden M-Pesa – een systeem dat ervoor zorgt dat je met je mobiele telefoon kunt betalen.
‘Tegenwoordig hebben we vrouwelijke professoren en ministers’
‘En laten we de enorme vooruitgang voor Keniaanse vrouwen niet vergeten. Toen ik bij de bank ging werken, mochten vrouwen geen bankrekening openen, konden ze niets erven en hadden meisjes amper toegang tot onderwijs. Dat is allemaal tijdens onze onafhankelijkheid verbeterd. En tegenwoordig hebben we vrouwelijke professoren en ministers.’
Okelo geeft echter toe dat er nog grote uitdagingen zijn. ‘Nog lang niet iedereen heeft toegang tot schoon drinkwater en elektriciteit en er zijn nog altijd problemen met etniciteit.’ Ook gruwt de zakenvrouw van de waanzinnige files in Nairobi. ‘Maar de regering investeert flink in infrastructuur. Zo komen er niet alleen meer wegen maar wordt ook het internationale vliegveld uitgebreid en is men begonnen aan een groot spoorwegennet.’
Spanningen tussen de verschillende stammen
Spanningen tussen de verschillende stammen is nog altijd een hot topic in Kenia, zeker tijdens verkiezingen. En helemaal vanwege de ICC-rechtszaken tegen president Kenyatta en vicepresident Ruto, die ervan worden verdacht achter het tribale geweld te zitten tijdens de verkiezingen van 2007.
Maar ook nu bij de viering van 50 jaar Onafhankelijkheid vragen Kenianen zich af in hoeverre ze één volk zijn. Zo twittert de invloedrijke blogger Robert Alai naar de Keniaanse president Kenyatta:
"@UKenyatta you will unite this country the day you recognize the various ethnic players and use them to unite the country. #KenyaAt50"
De populaire hashtag #WeAreOne
#WeAreOne is een andere populaire hashtag, die tijdens de terroristische aanval op winkelcentrum Westgate in september ontstond. Inmiddels is daar echter ook de variant #WeAreNotOne van, die veelvuldig wordt gebruikt door Kenianen die over de incidenten twitteren die laten zien hoe verdeeld Kenia nog is.
Volgens Teddy Warria is de #WeAreOne-campagne misleidend. ‘Als wij één verenigd volk zouden zijn, hoe kan het dan dat er nog altijd zoveel tribaal geweld is?’ Volgens de ondernemer moeten de leiders van Kenia, de religieuze instellingen en de jeugd zich inzetten om Kenia te verenigen. ‘Kenianen moeten trouwen met Kenianen van andere stammen, we moeten bij vrienden van andere stammen langsgaan in hun dorpen en leren over hun tradities en we moeten zaken doen met Kenianen van andere stammen, zowel voor, tijdens als na de verkiezingen. Alleen zo kan Kenia één worden.’
Warria runt zelf verschillende organisaties waaronder Africa 2.0 dat Afrikaanse jeugd met elkaar in contact brengt, ‘Africa's Talking’, dat jongeren de mogelijkheid biedt eigen software te ontwikkelen en hij assisteert talentvolle Kenianen bij het verwerven van een studiebeurs in Amerika.
‘De jongeren houden de toekomst van Kenia in hun handen’
‘De 50 jaar van gemiste kansen kan worden gecorrigeerd door de Keniaanse jeugd, de twaalf miljoen jongeren tussen de 18 en 35 jaar. Zij houden de toekomst van Kenia in hun handen’, gelooft Warria die ook filantroop en schrijver is. Volgens hem moeten deze jongeren niet gaan zitten wachten totdat de regering hen een baan geeft – wat namelijk niet gebeurt – maar moeten ze hun eigen ondernemingen opzetten. ‘Op die manier creëren ze nieuwe welvaart en nieuwe banen. ‘
Tenslotte is het volgens Warria belangrijk dat deze jonge ondernemers allemaal belasting gaan betalen. ‘Zo krijgen we eindelijk een budget om dit land te runnen en kunnen we een middeninkomen land worden, nog voor 2030.’
