In Juiz de Fora, op vier uur rijden ten westen van Rio de Janeiro in een lieflijk berglandschap, ligt het onderzoeksinstituut voor melkveehouderij van Embrapa, Brazilië grote landbouwinstituut, qua status in Brazilië vergelijkbaar met Wageningen in Nederland. Embrapa heeft regionale vestigingen door het hele land en ook vestigingen die gespecialiseerd zijn in een bepaald thema, zoals soja, graan of katoen.
Deze in Juiz de Fora is uitsluitend gericht op de melkveehouderij, een beetje een achtergebleven terrein in de Braziliaanse landbouw. Embrapa Melkvee richt zich in zijn onderzoek op het optimale voer en het optimale fokken om de beste melkkoeien in Brazilië te krijgen.
India de grootste
"Op dit moment produceren we 33,7 miljard liter per jaar”, vertelt onderzoeker biotechnologie en vegetale fysiologie Leônidas Passos, "Maar we willen binnen 10 jaar op 46 miljard liter, liefst zelfs 50 miljard, uitkomen. We denken dat daarmee 70.000 nieuwe banen worden gecreëerd.” De Brazilianen willen stijgen op de wereldranglijst. India is nu nog de grootste melkproducent, daarna komen de Verenigde Staten, vervolgens China en dan Brazilië.
'De Braziliaan heeft ontdekt dat melk goed voor hem is'
Het enorme land, ruim 200 keer Nederland, heeft de ambitie om met zijn hele landbouwsector een van de belangrijkste voeders van de wereld te zijn. Passos: "We hebben de hoeveelheid land, water, gewassen en vee om dat te realiseren.”
De hele melkproductie in Brazilië is op dit moment bedoeld voor de grote binnenlandse markt van ongeveer 200 miljoen mensen. Er moet zelfs nog een beetje – zo’n drie procent – worden geïmporteerd om aan de vraag te voldoen. Passos’ collega Luiz Gustavo Ribeiro, deskundige in voeding: "De consumptie neemt toe. De Braziliaan heeft ontdekt dat het goed voor hem is, maar we kunnen nog een hoop meer voorlichting geven over de voordelen van melk. Het maakt niet dik, in tegenstelling tot wat veel mensen denken. Onderzoek heeft uitgewezen dat het onder andere goed is tegen Alzheimer en het heeft andere weldadige effecten.”
Methaan
Maar tot op heden hebben de Braziliaanse boeren zich veel meer toegelegd op vleesvee. Volgens het vakblad voor melkveehouders Balde Branco (Witte Emmer) wordt de helft van het melkvee gehouden op boerderijen die als hoofdinkomstenbron het vetmesten van jonge stieren hebben. Bovendien waren de rendementen voor melkveehouders in 2012 en 2013 slecht. Geen stimulans dus om die richting op te gaan. De sector hoopt dat 2014 betere resultaten gaat opleveren.
Een van de voorwaarden is volgens Balde Branco dat veehouders zich toeleggen op technologische vernieuwing en beter voer voor hun koeien. De sector bestaat voor een groot deel nog uit kleine boeren die vaak nog met de hand melken. Schaalvergroting en mechanisering zijn de sleutelwoorden voor de toekomst.
"Wij willen onder andere door betere voeding de productie omhoogbrengen van 1800 liter naar 3000 of 3500 liter per koe”, verklaart Luiz Gustavo Ribeiro. Maar daar blijft het niet bij. Embrapa kijkt op zijn onderzoeksstation ook naar de effecten op de uitstoot van onder andere methaan van het voer. Methaan wordt naast onder andere CO2 beschouwd als een van de hoofdverantwoordelijken voor het broeikaseffect.
5/8 Holstein
Marcos Vinícius Barbosa is de man bij Embrapa Melkvee die alles van het fokken van het beste melkvee weet. Hij is op zoek naar de beste genen om een steentje bij te dragen aan een hogere melkproductie. "We hebben onder andere een publiek-privaat samenwerkingsverband met CRV Lagoa.” CRV Lagoa is een Nederlands bedrijf in Sertãozinho in de deelstaat São Paulo met moedervestiging in Arnhem, dat is gespecialiseerd in hoogwaardig stierensperma.
"Door middel van selectie van genen willen we een ras genereren dat meer produceert, tegen minder kosten en in minder tijd”, zegt Barbosa. "We komen vooralsnog uit op een mix van de Nederlandse Holstein, vanwege de hoge productie, en de Indiase Gir, vanwege de resistentie tegen ziektes. Het is ook zo dat de Holstein niet zo goed tegen de warmte kan, dus daarom is het goed er een ras in te brengen dat gewend is aan een tropisch klimaat. In het laboratorium volgen we individuele dieren om te kijken welk DNA een hogere productie oplevert en een hogere resistentie.”
Er wordt gekeken naar de verhouding Holstein-Gir, bijvoorbeeld 5/8 Holstein en 3/8 Gir of andersom, en ook naar de mix Holstein-stier en Gir-koe óf andersom. Sinds de jaren veertig werden in Brazilië Holstein-koeien met Gir-stieren gebruikt vanwege de hoge melkproductie van de Holstein-koeien, maar de onderzoekers denken dat het resultaat Holstein-vader en Gir-moeder weleens beter zou kunnen zijn.
De praktijk
Door de jaren heen is Embrapa steeds professioneler geworden en niet zonder trots vertellen de onderzoekers dat zij nu niet meer alleen naar het buitenland gaan om hun kennis te vergroten, maar dat er ook veel onderzoekers uit allerlei landen naar Juiz de Fora komen, zoals China, Frankrijk en Canada.
"Een punt van zorg is dat het hoogwaardige onderzoek dat wij hier doen nog niet voldoende in de praktijk bij de boeren komt”, vertelt Leônidas Passos. Dat moeten we in Brazilië beter organiseren. "Hoe gaan we met het bedrijfsleven om.”
