Om te beginnen: laat u niet afschrikken door de negatieve berichtgeving. U komt terecht in een land met vriendelijke mensen die in het algemeen het beste met u voorhebben. Wees zelf ook vriendelijk, en het wordt alleen maar leuker. Zelf heb ik, radeloos in een bus waarvan ik geen idee had waar hij heen ging, ik zat duidelijk in de verkeerde, met een wildvreemde vrouw gebogen over haar iPhone gezeten om weer op het juiste spoor te komen. In een ander verdwaald-met-de-bus-geval zorgde de halve bus dat alles weer op zijn pootjes terecht kwam en toen ik een keer een halte had gemist en daar veel te laat achterkwam, haalde een oude heer spontaan de buschauffeur over om me weer gratis terug te laten reizen vanuit het eindpunt.
U zult tot de conclusie komen dat de Nederlandse Spoorwegen aan een positieve herwaardering toe zijn
Laat uw Nederlandse stiptheid thuis. Alles duurt langer, is minder efficiënt of ronduit omslachtig. Ga niet vergelijken met hoe wij dat regelen, beschouw het als een gegeven en lach erom. U zult tot de conclusie komen dat de Nederlandse Spoorwegen aan een positieve herwaardering toe zijn. Dat is toch ook best aardig.
Schrik niet als u op het vliegveld Galeão in Rio aankomt. Griebes is het. En omdat alle werkzaamheden te laat begonnen zijn, is men aan het moderniseren van de vliegvelden al helemaal niet toegekomen. Houd er ook rekening mee dat de WiFi in de sportcomplexen niet of nauwelijks werkt. Sms’en is vaak de beste manier om te communiceren.
Grote fles bier delen
Wanneer u in Rio eenmaal in de taxi het vliegveld verlaten hebt, komt u langs de enorm stinkende Guanabara-baai waar ook de grote sloppenwijk Maré ligt. Neem het goed in u op, want een paar miljoen mensen in deze metropool leven in armoede, maar laat u niet ontmoedigen. Bereid u voor op een groot verschil tussen arm en rijk. De linkse regeringen van de afgelopen jaren hebben er hard aan gewerkt om dat op te lossen en hebben resultaat geboekt, maar het is nog lang niet zoals het wezen moet. Maar Rio is fantastisch, geniet ervan. De cariocas (inwoners van Rio) hebben de levenslust uitgevonden.
Zo drinken ze in Brazilië bier, je deelt de fles
Ga vooral ook lekker biertjes drinken in een van de vele botequins, die aan de straat liggen en waar mensen luidkeels het nieuws van de dag zitten te bediscussiëren. Bestel een grote fles bier in een koelhouder met het aantal glaasjes dat u nodig hebt. Zo drinken ze in Brazilië bier, je deelt de fles. Sommige bars hebben tapbier, chopp (spreek uit sjoppie). Drink niet te veel caipirinha, Brazilië’s bekende cocktail, bestaande uit een suikerrietlikeur genaamd cachaça (spreek uit kasjasa), limoen en suiker. Er zijn overigens ook varianten met wodka en met andere vruchten, zoals aardbeien. Je wordt snel dronken van caipirinha. Twee is genoeg.
In augustus is het winter in Rio. De temperatuur varieert van een graad of 25 tot 12, in de vroege ochtend als het regent of bewolkt is en de wind uit het zuiden komt. Neem zomer- en herfstkleren mee. Neem bij uitbundige zonneschijn een extra trui of jack mee voor als het afkoelt. Trek laagjes aan want als de zon doorbreekt, is het zo ook weer warmer dan 20 graden. En omgekeerd natuurlijk. Wees niet te bang voor muggen, in de winter zijn die er nauwelijks.
Bereid u voor op verkeersopstoppingen als het regent. De straten komen onder water te staan en niks kan meer voor- of achteruit. Geduld, luidt het devies. Niet boos worden en ruim op tijd vertrekken op de dag van de wedstrijden.
Vreedzaam
Er kan worden gedemonstreerd en gestaakt tijdens de Spelen. De aanhangers van president Dilma Rousseff zijn boos omdat ze geschorst is en zijn tegen de interim-regering van president Michel Temer. Daar komt nog bij dat de deelstaat Rio de Janeiro en de stad in Rio in diepe financiële problemen zitten. Veel mensen krijgen hun salaris niet of te laat uitgekeerd. Die demonstraties leveren geen gevaar op, alleen ongemak, onder andere in het verkeer. Ze zijn niet tegen u gericht, maar tegen de regering in Brasília en hier in Rio. De mensen zijn boos omdat er miljoenen worden uitgegeven aan de Spelen, terwijl de gezondheidszorg en het onderwijs abominabel zijn. Ze hebben gelijk. Ze appreciëren het zeer als u begrip daarvoor hebt. Tot nu toe zijn de demonstraties in Rio vreedzaam verlopen en is het niet tot botsingen met de politie gekomen.
De demonstraties zijn niet tegen u gericht, maar tegen de regering
Ik zei het al, wees niet bang. Ja zeker, u kunt beroofd worden op straat en u kunt daarbij bedreigd worden met een wapen, zoals in alle grote steden. Geef uw spullen af. Het is mij overigens nog niet overkomen en ik woon in een wijk die ‘s avonds als gevaarlijk te boek staat. Wel was ik er twee jaar geleden getuige van dat een gedrogeerde puber de tas van de schouder van mijn vriendin trok. We waren zo onverstandig geweest ‘s avonds een stille straat in te lopen. Ze bood geen weerstand omdat ze bang was dat hij een mes had. Waarschijnlijk een wijze beslissing. Eerst had de jongen zich tot mij gericht maar waarschijnlijk was hij tot de conclusie gekomen dat het te moeilijk was. Ik droeg mijn – kleine ! – tasje diagonaal onder mijn vestje.
Een paar praktische tips:
Neem niet uw mooiste portemonnee van krokodillenleer mee, maar een ouwetje. Stop daar niet te veel geld in. Als u onverhoopt toch veel mee moet nemen, stop dan het grootste deel in uw sok, binnenzak, bh of een andere verborgen plek. Bij overval portemonnee afgeven en klaar. Een oude telefoon mee is ook beter dan die blitse iPhone. Doe niet uw pinpas in uw portemonnee en laat al helemaal niet al uw pasjes erin zitten. Als u gerold wordt, bent u alles kwijt. Niet nodig. Pinpas los in de binnenzak. Overigens je kunt in Brazilië heel veel pinnen, ook met je gewone pinpas. U hoeft echt niet met een paar duizend euro op zak het vliegtuig te nemen op Schiphol. Wat wel handig kan zijn is een paar honderd euro cash meenemen en die wisselen op het vliegveld bij aankomst. Galeão in Rio staat erom bekend dat er veel geskimd wordt.
Cameratas
Indien de ober in een restaurant met uw pinpas of creditcard wegloopt om de betaling te doen, meelopen. Mijn creditcard is in Rio een keer gekloneerd in een restaurant. Maar meestal hebben de obers een datafoon, dus is er sowieso niks aan de hand.
Als het kan, niet alleen gaan pinnen. Pinnen in een shoppingmall geeft ook een veiliger gevoel dan op straat.
Geen dure sieraden op of om en geen dure horloges dragen. Dan verhoogt u de kans op een beroving. Doe uw camera ook niet in die mooie cameratas die u laatst hebt gekocht, laat die thuis en stop de camera in een simpel rugzakje of plastic tasje.
Dit soort maatregelen zorgt ervoor dat u ontspannener rond kunt lopen en daarmee uw verblijf in Brazilië veraangenaamt. Vergeet absoluut nooit dat dit een ideaal land is om lol te maken.
Seksuele exploitatie
Als u een simcard gaat kopen, neem dan uw paspoort mee. Dit soort dingen is wat omslachtiger dan u gewend bent. U wordt geregistreerd in het systeem, etc. Geduld. De mobiele telefoniewinkels zijn Vivo, Tim en Claro. Net als in Nederland zitten ze door de hele stad. Overigens voor de rest paspoort in het hotel laten en kopie meenemen. U zult hem nauwelijks nodig hebben. Wél vragen grote uitgaansgelegenheden vaak legitimatie.
Indien de ober in een restaurant met uw pinpas of creditcard wegloopt om de betaling te doen, meelopen
Weinig Brazilianen spreken Engels, alleen hoger opgeleide jongere mensen beheersen die taal (tot op zekere hoogte). Als dat het geval is, vinden ze het heel leuk om met u te oefenen.
Ook aan de Nederlandse kant zijn er minder goed bedoelende personen. Let op: Brazilië heeft verhoogde waakzaamheid tegen de seksuele exploitatie van minderjarigen afgekondigd voor de periode van de Olympische Spelen. Ook al lacht dat jonge ding nog zo verleidelijk, bedenk dat u bijdraagt aan een ellendig leven door op haar of zijn avances in te gaan. Afgezien van het feit dat u een misdrijf pleegt en dus het risico loopt gearresteerd te worden. Niet zelden worden deze personen gedwongen tot prostitutie. Het verdiende geld moeten ze afgeven.
Een klein woordenlijstje:
Bom dia (bow dzjiea) – Goede morgen
Boa tarde (bowa tardzje) – Goede middag
Boa noite (bowa noitje) – Goede avond of goede nacht
Tudo bem/bom (todo bej/bow) – Alles goed? (Gebruikt als standaard toevoeging bij begroeting)
Telefone (telefoonie) – telefoon
Cerveja (serveizja) – bier
Uma cerveja (oema serveizja)– een bier
Duas cervejas (doewas serveizjas – twee bier)
Agua (aagwa) – water
Copo (kopoe) – glas
Obrigado (obriegado) – dank je wel (zeggen mannen)
Obrigada (obriegada) – dank je wel (zeggen vrouwen)
Mala (mala) – koffer
Bolsa (bolsa) – tas
Olimpíadas (Olimpiejadas) – Olympische Spelen
