Christiaan van Thillo sloop Nederland in 2003 binnen toen hij onverwacht het noodlijdende Parool overnam van PCM, een bedrijf dat nota bene op de grondvesten van Het Parool was gebouwd. Bij de Volkskrant hadden ze Het Parool het liefst willen sluiten om vervolgens de abonnees binnen te hengelen. Dat vonden ze bij PCM toch net te gortig. De mannen van Van Thillo namen de bedrijfsvoering en de inhoud op de schop, switchten naar tabloid en maakten er een renderende onderneming van. Het kon dus wel.
In 2009 was de Volkskrant (en AD, Trouw en NRC) zelf aan de beurt. Van Thillo werd met open armen ontvangen, alles was beter dan de aasgieren van Apax of een andere ‘durfkapitalist’. Maar Van Thillo zorgde wel voor een goede deal: hij kocht 51 procent – de Stichting Democratie & Media die de rest hield, wilde geen dividend en nauwelijks zeggenschap. Toen hij ook NRC en nrc.next verkocht – want twee kranten die dezelfde markt bedienen, horen niet in het zelfde concern – was hij voor betrekkelijk weinig geld in bezit gekomen van één van de parels van de Nederlandse pers: de Volkskrant. Trouw kreeg hij er bijna voor niks bij, en met AD had hij ook wel plannen: die zou gemodelleerd worden naar zijn eigen Belgische populaire titel Het Laatste Nieuws. Het Parool werd van favorite son zo toch een beetje stiefkind.
Buiten geschopt
Met online had Van Thillo niet zoveel: hij concentreerde zich op papier – tot grote vreugde van redactie van de Volkskrant. Experimenten met web-tv en multimediale verslaggeving werden gestopt, uit de lezerblogs werd de stekker getrokken. Dat ging met forse personele ingrepen gepaard: tientallen mensen werden 'buiten geschopt' zoals dat op z’n Belgisch heet. Maar er werd ook rust gecreëerd, journalisten wisten dat ze niet – zoals bij Mecom – binnen een half jaar opnieuw met een ontslagronde zouden worden geconfronteerd.
De methode Van Thillo is anders. De mannetjes van De Persgroep bemoeien zich niet alleen met de bedrijfsvoering; ze bemoeien zich ook met de inhoud en de marketing. Het in-uit-systeem dat vanuit België werd geïmporteerd en de beslissing om de ‘voorkant’ van de krant uit 5 à 7 pagina’s te laten bestaan, beïnvloeden de journalistieke werkwijze. De Persgroep heeft ook een eigen academy met een uitgebreid cursusaanbod voor journalisten.
Marketing
Aanvankelijk keken de journalisten van de PCM-kranten vreemd op toen de nieuwe eigenaar een batterij Belgische krantenmannen in het Amsterdamse Mövenpick stalde om gedurende enkele maanden de krant op de schop te nemen. Maar die reserve maakte snel plaats voor bewondering voor de krantenkennis van de zuiderburen.
Ook met krantenmarketing – een ondergeschoven kindje in de Nederlandse dagbladwereld – bemoeien Van Thillo en co. zich nadrukkelijk. Goedkope kortlopende actie-abonnementen werden verboden en vervangen door doorlopende abonnementen met een goedkope introductieperiode. Cadeaus, fietsen, tv’s, wijn, DVD’s, CD’s, boeken en reizen moesten nieuwe lezers over de streep trekken en voor extra inkomsten zorgen bij bestaande abonnees. De introductie van de Volkskrant-tabloid en het herstel van de AD-oplage zijn onder meer het gevolg van deze strategie.
Afspraken
Treden Tubantia, de Gelderlander, PZC, BN De Stem, Eindhovens Dagblad, de Stentor en Brabants Dagblad aan de hand van Christiaan van Thillo het aardse paradijs binnen?
Niet per se. Niet iedereen houdt voor altijd van Van Thillo. Bij Het Parool heeft De Persgroep een eind gemaakt aan de gewoonte om de oplage op peil te houden door veel gratis kranten weg te geven. Dat heeft die oplage geen goed gedaan. In België is De Morgen. die door Van Thillo van de ondergang werd gered, nu een duiventil waar de ene na de ander hoofdredacteur gedwongen vertrekt; de krant wordt grotendeels elkaar gezet met kopij van andere Persgroep-kranten. Bij de Volkskrant kijken ze met argwaan naar de plannen om NRC Media te kopen. Vijf jaar geleden was cohabitatie onmogelijk, nu is het plots een reële optie. Volgens een insider is het handig om afspraken met Van Thillo zwart op wit te hebben – anders zijn ze weinig waard.
