Wie als hoofdredacteur aan de slag wil, kan de komende weken sollicitatiebrieven schrijven. Bij De Telegraaf zoeken ze er niet één maar wel zes. Niet alleen voor de krant, maar ook voor Telesport, Vrouw, DFT, Autovisie en Privé. Die plannen, het opsplitsen van de krant in zes 'merken', zijn nog niet openbaar, maar door het vertrek van de flamboyante hoofdredacteur is het wel zeker geworden dat die plannen er zijn.
Dit ondanks dat CEO Geert-Jan van der Snoek eind april tegen Adformatie zei 'niets te weten van het opknippen van De Telegraaf'. Ondertussen zocht de hoofdredactie zelf de publiciteit (in de Volkskrant nota bene) en riep de redacteuren op massaal lid van de NVJ te worden – ook al zo'n draai van 180 graden.
Redactiestatuut
De directie schakelde advocatenkantoor Allen & Overy in om te onderzoeken wat het redactiestatuut van de krant zegt over de 'ondeelbaarheid' van krant en hoofdredactie. De conclusie was dat de directie het voor het zeggen heeft en kan doen met de titel en de hoofdredactie wat ze wil.
Daarmee was het conflict in volle hevigheid losgebarsten. Over de plannen, over de afsplitsing van de submerken, en over wie daar de baasjes zouden worden. Met Paul Jansen is al gesproken over de opvolging van Paradijs, ook chef-sport Jaap de Groot is benaderd. Bij Privé (Evert Santegoeds) en DFT (Ronald Veerman), Vrouw en Autovisie zouden de chefs ook een nieuwe rol kunnen gaan spelen. De verdeel- en heerstactiek van Directeur TMG Landelijke Media Harry De Wit lijkt succes te hebben. Paradijs voelde zich gesteund door de overgrote meerderheid van de redactie, maar ruimde desalniettemin het veld. Eén alternatief zou zijn geweest de confrontatie aan te gaan, maar kennelijk was de steun van de redactie niet genoeg.
Dankbaarheid
'Met grote dankbaarheid kijk ik terug op 29 jaar dat ik in dienst van de lezers mijn journalistieke werk heb kunnen doen en de belangen van De Telegraaf kon dienen. Alle Telegraafmedewerkers wens ik succes toe met hun werk om het concern en de Telegraafmedia nog sterker te maken dan ze nu al zijn' zegt Paradijs in een officiële verklaring, maar van dankbaarheid is geen sprake, en of het merk sterker wordt is nog maar de vraag.
Directeur TMG Landelijke Media Harry De Wit zegt over het vertrek van Paradijs: 'Sjuul en ik waren met elkaar in gesprek over de toekomst. Vandaag zijn we overeengekomen dat hij onze organisatie gaat verlaten. Ik ben Sjuul dankbaar voor zijn bijdragen aan onze organisatie al die jaren. Hij heeft al die jaren hard geknokt voor dagblad De Telegraaf.' Het amicale 'Sjuul-gebruik' suggereert een vriendelijkheid die in werkelijkheid ver te zoeken is op de Basisweg.
In de nieuwe situatie zou boven de hoofdredacteuren een directeur komen die alles bestiert. In de huidige situatie is Paradijs niet alleen hoofdredacteur van alles, maar ook lid van de directie. Het zou voor Nederland een unieke constructie zijn, een directeur aan het hoofd van een krant met daaronder hoofdredacteuren die slechts over een deel van de titel iets mogen zeggen. Dat maakt de positie van die directeur sterker dan waar dan ook.
Botman
Die directeur zou rechtstreeks onder CEO Van der Snoek vallen. Maar de vraag is: wat zijn eigenlijk de plannen van Van der Snoek? Of beter gezegd: wat zijn de plannen van Frank Botman van grootaandeelhouder Dasym, de man achter Van der Snoek?
Waarom zou een gedeelde Telegraaf het beter doen dan een gebundelde? De problemen bij De Telegraaf betreffen vooral de oplage. Dankzij de tabloidintroductie had De Telegraaf het afgelopen jaar 'slechts' een oplageverlies van 4 procent. Dat is beter dan gemiddeld en ook beter dan de voorgaande jaren toen de krant van wakker Nederland onder het gemiddelde presteerde. Maar het is allerminst zeker dat die extra tabloid-abonnees blijven, die cijfers zijn nog niet bekend. Met de oplage is dus iets aan de hand, maar waarom een krant met zes hoofdredacteuren beter zou verkopen dan een krant met één, is onduidelijk.
Video
Online is het een ander verhaal. Daar is het plan om de sub-merken (in de nieuwe situatie: de nevenmerken) agressiever en commerciëler in te zetten. Online video is één van de nieuwe speerpunten. Mensen kijken graag naar geinige online-clips, en met pre-roll ads is nog wel wat geld binnen te halen. In het geval van Telesport wordt er ook gedacht aan online gokken. Dat is juridisch lastig in Nederland, maar TMG wil graag de grenzen verkennen.
Inkomsten is waar het om gaat. Met het online bereik van de krant is niks mis. Telegraaf.nl behoort al jaren tot de meest bekeken online sites. Maar bezoekers leveren bijna geen geld op. Of zulke initiateven miljoenen op gaan leveren is de vraag. Advertentietarieven zijn laag, de concurrentie is groot. Maar er komt ook nog een 'reorganisatie' aan waarbij 30 tot 40 arbeidsplaatsen zullen verdwijnen. Dat levert natuurlijk ook weer geld op.
De Telegraaf is nooit vies geweest van een commerciële koers, dus een enorme koerswijziging is het plan niet, eerder een spong zijwaarts dan een sprong voorwaarts. En zonder de huidige hoofdredactie zelf ideeën over de koers van de krant heeft.
Botman wil zelf aan de knoppen zitten via Van der Snoek die zich op zijn beurt weer omringd heeft met een kringetje vertrouwelingen (Oeldrik, Valstar, Epskamp, Van Kampen) die hij meegenomen heeft uit zijn NDC-periode.
Rapportcijfer 8
Toen de TMG-topman over die NDC-tijd (2013-2014) door Quote werd ondervraagd, gaf hij zichzelf een '8' als rapportcijfer. Als hij dat verdient, is hij inderdaad een media-wonderboy en kan De Telegraaf rustig afwachten.
Zo zei hij bijvoorbeeld tegen Quote dat hij 'de oplageneergang gehalveerd had' bij NDC'. Is dat zo? De kranten van NDC (Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden) verliezen de laatste vier jaar (dus voor, tijdens en na Van der Snoek) tussen de 10.000 en 11.000 aan oplage per jaar. Niks gehalveerd.
De kans dat hij wonderen aan de Basisweg gaat verrichten lijkt dan ook niet zo groot. De onrust bij het bedrijf is nog nooit zo groot geweest, de stuurloosheid idem. Het wachten is op het Masterplan dat een einde aan deze onzekerheid gaat maken.