'Er is een hele grote groep Nederlanders die politiek geïnteresseerd zijn, een waardevolle mening hebben en goede ideeën hebben, maar niet mee willen doen aan het politieke spelletje. Volgens mij is dit één van de grootste problemen in onze democratie op dit moment: het politieke spelletje hindert de inhoudelijke dialoog. Het is een extra barrière om goede ideeën om te zetten naar beleid', legt Joep Meindertsma, ceo en co-founder van Argu, uit.
Daarom begon hij met Thom van Kalkeren en Michiel van den Ingh het platform Argu. 'Het idee werd 3,5 jaar geleden geboren’, vertelt Meindertsma over het begin van het platform. ‘Ik was me aan het inlezen over kernenergie en ik merkte dat het ontzettend moeilijk is om ergens een goede mening over te vormen. Je leest Wikipedia-artikelen en opiniestukken, en je moet je soms echt verdiepen in de wetenschap achter een bepaald gegeven van een probleem, voor je een mening kunt vormen. Hetgeen wat ik toen zocht was een simpel overzicht van de voor- en tegenargumenten. Daarnaast hield ik me veel bezig met online discussies op de website Reddit. Daar zijn de discussies behoorlijk goed, maar de standaard online discussiestructuur met een stemmechanisme zoals op Reddit zorgt voor populisme. Je krijgt maar één kant van het verhaal te zien: hetgeen dat naar boven wordt gestemd. De controversiële punten worden naar beneden gestemd.'
Meindertsma wilde een platform waar je goede, inhoudelijke discussies kunt voeren, een gemakkelijk overzicht hebt van de voor- en tegenargumenten en waar je een goed onderbouwde mening kunt vormen. Dat is Argu nu. Hier heb je als burger, politieke partij en als bestuursorgaan de mogelijkheid om een vraagstuk of ideeën voor te leggen aan de andere gebruikers, hen met ideeën te laten komen en deze vervolgens te beargumenteren. Alle argumenten voor verschijnen aan de linkerkant, de argumenten tegen zie je rechts. Vervolgens kun je op argumenten stemmen, waardoor er een duidelijk overzicht ontstaat van de discussie.
Ik denk dat er in gemeenteland er op dit gebied een omslag gaande is.
Verschuiving
'Wat wij willen doen is dat mensen een beter onderbouwde mening krijgen over complexe en lastige vraagstukken’, legt Meindertsma uit. ‘We merken dat het heel lastig is om politieke partijen inhoudelijk te kunnen vergelijken. Het is niet te doen om alle programma's van elke politieke partij door te lezen en zelfs als je dat doet, dan is het soms maar net een kwestie van geluk hebben om concrete standpunten te vinden. Politieke partijen begrijpen ook heel goed dat het vaak tactischer is om je wens wat vager te verwoorden, zodat je nog wat spelingsruimte hebt. Een ander probleem is dat systemen als Stemwijzer oppervlakkig kiesgedrag stimuleren, omdat je slechts een enkele oneliner krijgt waarop je je mening moet baseren. Dit doe je zonder achtergrondinformatie en zonder voor- of tegenargumenten. Wij willen dat voor kiezers een stuk gemakkelijker maken om politieke partijen te vergelijken op basis van een inhoudelijke mening. Dat doen we met Argu door discussies overzichtelijker te maken, waarbij de focus niet ligt op wie iets zegt, wie er een leuk gezicht heeft of een mooie, retorische oneliner kan maken, maar op welke argumenten er zijn en hoe die argumenten worden onderbouwd.'
Politici en bestuursorganen moeten hier dan natuurlijk wel aan meewerken. Een gemeente is immers niet verplicht om een platform als Argu te gebruiken. 'Ik denk dat er in gemeenteland op dit gebied een omslag gaande is. Steeds meer gemeenten experimenteren met nieuwe manieren om burgers te betrekken. Zo worden er in diverse gemeenten G1000-bijeenkomsten gehouden, waar burgers direct inspraak hebben op wat de plannen zijn van de gemeente. In de Gemeente Utrecht zijn een tijdje terug diverse stadsgesprekken geweest en dat wordt verder voortgezet. Ik denk dat gemeenten niet bang zijn voor input van de burgers, maar daar juist naar op zoek zijn. Volgens mij is het momenteel vooral de vraag hoe je die input zo effectief mogelijk naar het bestuur kunt krijgen.'
Volgens Meindertsma zijn er dan ook voor iedere soort gebruiker voordelen te vinden in het platform. 'We proberen voornamelijk voor elke actor – dus het bestuur, de burger en politiek – een meerwaarde te bieden op Argu. Voor de burger is dat een directe manier van lobbyen en het krijgen van een beter onderbouwde mening door een heldere structuur van discussie. Voor een politieke partij is het weten wat er speelt onder je kiezers en het profileren van je partij naar potentiële kiezers. Voor het bestuur is het een manier om de kwaliteit van beleid te verbeteren en fouten te herkennen voor het beleid wordt ingevoerd.'
Hierbij rijst echter wel de vraag of een bestuursorgaan als een gemeente nog wel nodig is als platformen als Argu groot worden. 'Ik vermoed dat onze democratie verschuift naar een systeem waarbij overheden minder groot hoeven te zijn. Dat het besluitende orgaan voor een deel wordt uitbesteed aan de kiezer. Ik denk dat het internet dit zeker mogelijk heeft gemaakt, maar dat het niet op korte termijn gaat gebeuren.'
Over een jaar hopen we met meerdere gemeenten in Nederland een online platform te hebben gefaciliteerd.
Starten en verder
Argu is anderhalve maand geleden gelanceerd en er is al een gemeente die gebruik maakt van Argu: de Gemeente Utrecht. ‘We zijn met de gemeente in gesprek om een eerste pilot binnen Utrecht te vinden. Ze hebben ons al wel toestemming gegeven om alvast discussies over diverse onderwerpen aan te pakken. Officieel lanceren we binnen de Gemeente Utrecht over enkele weken.'
Op het forum van de Gemeente Utrecht vind je nu vraagstukken als ‘Hoe kan de gemeente huisjesmelkers aanpakken?’ en ‘De Gemeente Utrecht moet wietteelt reguleren’. Ook de eerste ideeën en argumenten zijn hier te vinden, er zijn al een aantal mensen die gebruik maken van het platform. ‘We zitten nu op meer dan honderd actieve gebruikers.’
Toekomstdromen hebben de mannen van Argu echter ook, zo vertelt Meindertsma. 'Over een jaar hopen we met meerdere gemeenten in Nederland een online platform te hebben gefaciliteerd. Ook zijn we aan het kijken naar internationale uitbreiding, dus vertalen we op dit moment ons platform en kijken of we ook discussies op Europees niveau kunnen faciliteren. Daarnaast willen we onze functionaliteit verder uitbreiden om het mogelijk te maken om politieke partijen gemakkelijk inhoudelijk te kunnen vergelijken en verkennen we of onze discussiestructuur te gebruiken is in andere sectoren. Wat we ontwikkelen is een manier om oplossingsgericht en inhoudelijk na te denken over specifieke problemen. Dat geldt niet alleen voor maatschappelijke problemen, maar ook voor problemen die binnen bedrijven en verenigingen kunnen plaatsvinden.'