Keith Richards zegt in de documentaire: ‘Spelen met Chuck Berry was als een Rock ‘n’ Roll hemel’. Heb je Keith, in de documentaire, figuurlijk gezien, naar zijn muzikale hemel gebracht door te praten over zijn muzikale helden?
“Praten over zijn muzikale helden, zoals Chuck Berry, Muddy Waters maakt Keith het gelukkigst. Hij praat graag over mensen van wie hij houd en niet graag over zichzelf. Hij heeft in duizenden interviews elke keer dezelfde vragen gekregen en beantwoord. Bij de start van het maken van deze documentaire heb ik daarom besloten om niet te praten over wat ik – als documentairemaker en popjournalist – wilde weten, maar te luisteren waar Keith over wilde praten. Ik dacht dat dit de beste manier zou zijn om er achter te komen wie Keith werkelijk is.”
Hoe ben je te werk gegaan? Het idee was om alleen een gesprek te maken en te filmen over zijn nieuwe solo cd ‘Crosseyed Heart’ (Keith Richards eerste solo cd in 23 jaar, die op 18 september 2015 verscheen).
“Dat klopt. Op de eerste dag van ons interview had ik een stapel platen meegenomen van zijn muzikale helden én een platenspeler. Hierna hebben we drie uur, zonder plan, gepraat over de stapel platen. Dat is was de basis voor deze documentaire. Voor mij als muziekliefhebber én Stones fan, was dit een geweldig moment! Ook Keith voelde zich volledig op zijn gemak.”
Mijn documentaire laat, als portret zien, wie Keith Richards echt is
Welke platen had je meegenomen?
“De platen van zijn blues- en jazzhelden die in de documentaire voorkomen, maar ook muziek van The Byrds, Warren Zevon, Hank Williams.”
Was muziek je agenda bij het maken van de documentaire?
“Absoluut, dat is goed gezegd. Voor Keith zijn muziek en het leven synoniemen. Voor hem is dat zijn kerk. Het geeft Keith een reden om te leven, muziek heeft hem nooit bedrogen of aan het twijfelen gebracht.”
Je hebt Keith eerder geïnterviewd voor de documentaire ‘Can´t be Satisfied’ die je in 2003 maakte over Muddy Waters. En je sprak als co-producer van de Stones film ‘Crossfire Hurricane’ (2012) ook met Keith. Hij kende je dus al, hielp dat vertrouwen bij het maken van ‘Under the Influence’?
“Ja, ons eerdere contact maakte ons gesprek makkelijker. Maar Keith is ongelofelijk aardig en een echte gentlemen. Ook de tijd die ik eerder in ‘The Stones World’ door bracht hielp zeer in het maken van deze documentaire.”
Ik vind het leuk om ‘popprofessoren weetjes’ in mijn documentaires te laten
Zou je een soortgelijke documentaire ook over Mick Jagger kunnen en willen maken? Na het lezen van Mick zijn biografie (geschreven door popbiograaf Philip Norman) lijkt hij een totaal ander – en meer gesloten- persoon.
“Mick is in 2001 een jaar gevolgd voor de documentaire ‘Being Mick’ (van regisseurs Kevin Macdonald and Jim Gable, red.), dat je kunt vergelijken met ‘Under the Influence’. Ook die documentaire ging over de vraag hoe het is om Mick Jagger te zijn. Je hebt gelijk, dat gesprek was iets minder open dan mijn gesprek met Keith. Maar dat is Mick.”
Tom Waits, met wie Keith Richards muzikaal heeft samengewerkt, zegt in de documentaire dat Keith ‘altijd op de details let’. Had je hier last van?
“Nee. Ik ben misschien net zo’n man van details, vooral als het om muziek gaat. De documentaire bevat ook details die voor niet-muziek gekken misschien moeilijk te begrijpen zijn. Keith praat in de documentaire over een typisch countrymuziek weetje dat te maken heeft met Colonel Parker, de manager van Elvis (Achter Colonel Parker, de manager van Elvis Presley, gaat de Nederlander Dries van Kuijk schuil, die in Breda werd geboren, red.). Ik vind het leuk om dat soort ‘pop professoren weetjes’ in mijn documentaires te laten zitten.”
Je hebt gefilmd in San Diego, Nashville en Chicago. Was het jouw wens om Keith naar Chicago mee te nemen, de plek waar The Rolling Stones in 1964 in de beroemde Chess Studio’s – als een soort pelgrimstocht – platen wilde opnemen, precies op de plek waar hun blueshelden dat eerder ook deden?
“Ik wilde Keith absoluut naar Chicago halen. Gelukkig speelden The Rolling Stones vlakbij, zodat hij makkelijk naar de Chess Studio’s kon komen voor filmopnames.”
De Chess Studio’s zijn een heilige plek voor The Rolling Stones
Het onderdeel over Chicago is het hoogtepunt van je documentaire. Het gaat over de tijd van de rassenscheiding tussen blank en zwart en de bijzondere rol die The Rolling Stones hebben gespeeld om deze, via een muzikale manier, te doorbreken. Keith praat – citaat uit de documentaire: ‘De zwarte artiesten sloten ons in hun armen’ – met het allergrootste respect over de zwarte bluesartiesten die destijds in achteraf zaaltjes moesten spelen en geen kans kregen om op te treden in televisieprogramma’s, terwijl The Rolling Stones eisten dat Howlin’ Wolf met hun in een tv-programma mocht spelen.
“Voor mij is dit deel inderdaad een van de hoogtepunten. The Rolling Stones wilde aan het begin van hun carrière een soort Chicago bluesband zijn. Het was daarom geweldig om, op die heilige plek voor The Stones, samen met Keith te zijn. Dat gold ook voor het voormalige huis van Muddy Waters, dat tegenwoordig tot een soort ruïne verworden is.”
De rol die The Rolling Stones, via hun muziek, hebben gespeeld om de rassenstrijd te doorbreken was revolutionair
Keith Richards is, in de documentaire, nog steeds geschokt en emotioneel over het moment dat hij Muddy Waters voor het eerst ontmoette, toen deze als schilder op een trap in het Chess gebouw stond en aan Keith werd voorgesteld. ‘De man die ik muzikaal wilde begrijpen, stond daar als schilder’, zegt hij.
“Dat was wel een emotioneel moment, ook voor mij. Ondanks dat ik al eerder over dit moment met Keith had gesproken.”
Welke rol hebben Keith en The Rolling Stones, via hun muziek, gespeeld om de rassenstrijd te doorbreken.
“Die rol was groot. Ik wil het zelfs revolutionair noemen hoe zij de zwarte bluesmuziek in het middelpunt hebben gebracht. Keith en de rest van The Rolling Stones hebben echt muren geslecht, zonder dat ze daar eer voor wilden hebben.”
Was Chicago de plek waar Keith het meest openhartig was?
“Ja, maar die openheid gold ook in de opnamestudio, waar hij ging jammen met zijn muzikanten.”
Welke rol heeft de biografie ‘Life’ van Keith Richards (gepubliceerd in oktober 2010, red.) gespeeld bij het maken van de documentaire? In ‘Under The Influence’ zegt hij dat het schrijven van het boek voor hem een nieuw begin was om zich als persoon meer te uiten, in plaats van alleen als rockster.
“Ik heb het boek grondig gelezen als voorbereiding op het maken van de documentaire, net zoals ik bijna alle boeken over The Rolling Stones heb gelezen. Hierdoor was ik grondig voorbereid. Het boek heeft er inderdaad voor gezorgd dat veel mensen Keith nu zien als een echt persoon en niet als een karikatuur. Dat was voor mij ook een interessante insteek voor het maken van ‘Under the Influence’.”
In de documentaire zegt Keith dat die karikatuur, waarbij mensen hem alleen maar zien als iemand met een fles whisky en een sigaret, voor hem voelt als ‘een ketting die hij niet van zich kan afschudden als de zon weer opkomt’.
“Dat klopt. Keith heeft als rockster zo’n sterke persoonlijkheid, die hij ook gebruikt als bescherming om de persoon Keith Richards niet te willen blootgeven. Maar tegelijkertijd worden zijn persoonlijkheid als rockster en zijn mens-zijn steeds meer één. Je hebt gelijk, Keith wilde met zijn boek dat stigma ook doorbreken. Hij zegt in de documentaire ook geen popster meer te willen zijn, maar een normaal persoon. Keith is ook grappig, een oprechte familieman en een geweldige opa. Mijn documentaire laat, als portret, zien wie Keith echt is.”
Waarom koos je Netflix om je documentaire op uit te zenden?
“Ik heb eerder prettig met Netflix samengewerkt. Netflix heeft de manier van documentaires maken veranderd, ze zijn hierdoor makkelijker toegankelijk geworden waardoor kijkers steeds meer naar documentaires kijken. Documentaires krijgen, op Netflix, de aandacht die ze verdienen. Binnen de reguliere televisieprogrammering zitten documentaires vaak verstopt tussen televisieprogramma’s en worden vaak laat uitgezonden.”
foto: J. Rose Netflix
www.netflix.com/nl/title/80066798
