In een holte van een oude beuk tikt een grijsblauw boomklevertje insectjes uit de bast. Op de boom een pamflet, getiteld: Bos wordt verjongd en toekomstbestendig. Daaronder uitleg: dat oud naaldhout uit ‘de oude Kwekerij’ wordt gekapt, om plaats te maken voor open plekken, waar nieuwe loofbomen tot wasdom mogen komen.
‘Heb ik gelezen,’ zegt een mevrouw die er haar hond uitlaat. ‘Ze gaan het bos opruimen. Netjes toch?’
“Hmmm,’ bromt Erwin Kamp, buurtbewoner, maar ook raadslid. Kamp is er niet gerust op. Kamp was er ook in 2010 niet gerust op, toen de gemeente Heuvelrug hetzelfde bosje wilde verkopen. Ook toen klonk er rumoer vanuit de Doornse zeventigerjarenwijk de Wijngaard, die eindigt in sporthal, ijsbaan en het bewuste stuk bos.
Spokenbos
In de volksmond heet het Spokenbos. Tweeënhalve hectare bos, net nadat huizen ophouden en groene weilanden beginnen. De jeugd beleeft er avonturen, grote mensen scheppen er een luchtje, laten er de hond uit. Dat mag hier nog onaangelijnd. Sinds mensenheugenis, zegt Kamp gekscherend, speelt en wandelt de buurt in het Spokenbos. En dat moet vooral zo blijven.
Een politiek besluit om de verkoop aan voorwaarden van openbaarheid te verbinden werd in 2010 ingetrokken, nadat toenmalig wethouder Waltman beloofde in overleg te treden met de kandidaat-koper: mevrouw Boumeester-Fentener van Vlissingen. Boumeester bewoont de oude hoeve aan het einde van het bosje, langs de Wijngaardsesteeg.
Volgens een krantenbericht uit 2010 wilde Boumeester een deel van het bos aan openbaarheid onttrekken, en bij haar eigen tuin voegen. Na de aangescherpte voorwaarden en het overleg met de wethouder zag Boumeester van de koop af.
Maar nu is het dus toch verkocht, zegt Kamp, aan dezelfde mevrouw, al begin oktober. Dat hij dat pas in januari op straat moet vernemen steekt, gezien de voorgeschiedenis. Bevreemdend, ook omdat huidig wethouder Boonzaaijer destijds pal achter de motie stond. Het ligt toch voor de hand om zoiets gevoeligs in de groene gemeentepagina’s neer te schrijven, in een persgesprek mede te delen. Of op zijn minst aan raadsleden te melden. ‘Bizar’, zegt Kamp, dat een ongeruste buurtbewoner eerst de gemeente moet bellen. Dat het vervolgens gaat rondzingen in de buurt. Dat het weer zo moet gaan, in een gemeente die de mond vol heeft over transparantie.
Zachte voorwaarden
Kamp heeft direct de verkoopakte opgevraagd. Dat de gemeente bos verkoopt, dat is op zich niet merkwaardig, het verkoopt alle bos en eigendom dat niet direct nodig is, of niet geldt als strategisch. Dat is de opdracht van de gemeenteraad, in casu Kamp zelf. Dat het bos voor €86.000 is verkocht, toch ruim onder de marktprijs, daar kan Kamp ook wel inkomen, gezien het achterstallig onderhoud.
Maar, vindt Kamp, in de verkoopakte staan onvoldoende letters over voorwaarden en openbaarheid, zoals vijf jaar geleden toch nadrukkelijk besproken. Nota bene met Boonzaaijer zelf als raadslid. ‘Er staat een zin ergens, dat de padenstructuur ‘zoveel mogelijk’ intact wordt gehouden,’ zegt Kamp, niet erg overtuigd. ‘Ik vind dit raar. Voorwaarden stel je toch voordat je verkoopt, niet erna?’
Kamps angst dat het bos -of eerst een deel ervan- achter hekken verdwijnt is niet denkbeeldig. Op een steenworp afstand ligt een oud kerkenpad, waar een aanwonende ooit een dwarsbalk overheen meende te moeten leggen. Op drie steenworpen werd een deel van de oude Dwarsweg al eerder aan de openbaarheid onttrokken, door aanwonenden die liever geen wandelaars langs hun huis zien lopen.
Gemeente Heuvelrug heeft sowieso niet de beste naam als het gaat over het in de bres springen voor openbaarheid. In Driebergen duurde het lang voordat de gemeente in actie kwam tegen de nieuwe eigenaar van buitenplaats Broekbergen, die een klompenpad dreigde te blokkeren. En zij trad nooit op tegen de nieuwe eigenaar van buitenplaats Dennenburg, die ineens een hek dwars over de oude Engweg plaatste.
Harde voorwaarden
Maar volgens wethouder Boonzaaijer is Kamps vrees ongegrond. ´Destijds heeft de koper afgezien van koop, na die aanvullende voorwaarden, dat klopt. We hebben het bos opnieuw aangeboden, onder diezelfde voorwaarden. En nu gaat de koper wel akkoord.’
Dat het bos openbaar blijft is zeker, zegt Booonzaaijer, die de verkoopovereenkomst er even bij pakt. ‘In vet staat geschreven onder bijzondere bepalingen: dat het bos gerangschikt wordt onder de Natuurschoonwet, het bos moet opengesteld blijven voor publiek, en dat in overleg met gemeente de aanwezige paden zoveel mogelijk worden behouden.’
Dat verzekert de openbaarheid van het bos voldoende, vindt Boonzaaijer. Dat landheren wel eens in de juridische trukendos grijpen om zogenaamd openbare gebieden toch ontoegankelijk te maken is niet zijn verwachting: ‘Voor mij is helder dat het hele bos openbaar is en blijft. Dat is ook de intentie van de eigenaar. Mocht de eigenaar die openbaarheid toch schenden, dan hebben wij deze afspraken en gaan we handhaven.’
Boetekleed
Boonzaaijer trekt wel het boetekleed aan over transparantie: ‘Formeel hoef het niet, want ik voer een opdracht van de gemeenteraad uit. Maar ik heb het misschien iets te formeel bekeken, gezien het verleden had ik dat beter actief kunnen melden. Dat heb ik ook gezegd tegen Erwin Kamp.’
Rest nog de gang naar de eigenaar, die kan immers de klaarste wijn schenken over de toekomst van het bosje. Maar de mevrouw is niet thuis. Een oplettende buurvrouw komt informeren wat de meneer met het fototoestel en notitieboekje hier eigenlijk komt doen. ‘O, ze is er niet? Nee, dat kan. Maar het bos blijft openbaar hoor!
Het Spokenbos of de oude Kwekerij is onderdeel van een landgoed rond de oude hoeve De Grote Wijngaard, dat ooit deel uitmaakte van buitenplaats Schoonoord. Je leest er nog meer over in de geschiedenis van Doorn
