Wat is geld? Hoe werkt het en wat betekent het voor mij? Met die vragen heeft Mundo Resink de afgelopen jaren veel geworsteld. Hij worstelt er nog steeds mee. “Ik ben gefascineerd door geld en de manier waarop wij ons erdoor laten sturen. Geld houdt veel mensen tegen om te doen wat ze echt willen doen in het leven. We overtuigen onszelf ervan dat we machteloos staan, dat we afhankelijk zijn van geld om te kunnen leven zoals we zouden willen. Dat is niet zo, ik geloof dat er altijd ruimte is om te kiezen voor wat je echt wil. Ook al lijkt dat soms onmogelijk.”
Vanuit die gedachte knipte Mundo in januari 2016 zijn pinpas door. Hij wilde graag reizen, schrijven en fotograferen. Het probleem was dat hij bijna geen geld had. Dus besloot hij het anders aan te pakken. Hij vroeg zich af: wat zou er gebeuren als geld helemaal geen rol meer speelt?
Hoe het begon
In 2009 richtte Mundo met vrienden een online media platform op. Hij werkte veel en hard. “Ik kwam daar binnen als een jonge enthousiaste hond die het klusje wel even ging klaren. Na een tijdje realiseerde ik me dat ik helemaal niet wist waarom ik dat werk eigenlijk deed. Ik liet me meeslepen in projecten waar ik me helemaal niet goed bij voelde en dat resulteerde in stress, vermoeidheid en ontevreden klanten. Dat wilde ik niet meer. Toen stuitte ik op een filmpje waarin frisdrankverkoper John Nese vol enthousiasme vertelt over zijn obsessie met soda pop. Voor het eerst realiseerde ik me dat het helemaal niet uitmaakt wat je doet. Als je er liefde, aandacht en passie in stopt, is het per definitie waardevol.”
Tijdens een slapeloze nacht in 2013 hakte Mundo de knoop door: hij stapte uit het online media bedrijf en ging als freelancer verder. Op een mooie lentedag kroop hij achter zijn laptop om voor zichzelf inzichtelijk te maken hoeveel geld hij moest gaan verdienen om rond te komen. Mundo: “Twee dagen lang zat ik binnen aan een spreadsheet te werken terwijl buiten de zon scheen. Uiteindelijk kwam daar een bedrag uit. Ik keek naar dat getal en ik voelde helemaal niets. Leegte. Dat is het moment waarop ik benieuwd werd. Wat is geld eigenlijk? En wat betekent het nou echt voor mij?”
Wachten op geld
Eén ding wist Mundo zeker: hij leefde niet voor geld. “Toch raakte ik er gestresst van. Eind 2014 had ik zo weinig geld dat het me beangstigde. Ik raakte in een dip en wist niet wat ik moest doen. Tot het boek Sacred Economics van Charles Eisenstein me aan het denken zette. Daardoor realiseerde ik me dat ik aan het wachten was tot ik genoeg geld had om de dingen te doen die ik graag wilde doen. Dan leefde ik dus helemaal niet echt. Ik besloot dat ik mijn hart moest volgen, of ik daar nu voor betaald kreeg of niet.”
Dat klinkt mooi: je hart volgen. Maar de meeste mensen weten helemaal niet precies wat ze het liefst zouden willen doen, weet Mundo. “Het probleem is dat je daar ook niet achter komt als je er geen ruimte voor maakt. Veel mensen zeggen hun baan pas op als ze al een nieuwe baan gevonden hebben. Dan is de kans groot dat je in een bepaald patroon blijft hangen. Om er achter te komen wat je echt wilt doen in je leven, moet je eerst afstand nemen van het idee dat je geld nodig hebt.”
Mundo: ‘Als geld het probleem is, dan doe ik het toch zonder geld?’
Mundo maakte alleen nog filmpjes die hij zelf wilde maken en ging daarnaast bloggen en lesgeven in de vechtsport Qigong. Hij nam afstand van het idee dat hij geld nodig had. Dacht hij. Tot hij eind 2015 weer voor de spiegel stond. “Ik volgde een workshop over het leren lezen van mijn intuïtie en daar kwam sterk uit naar voren dat ik de natuur in wilde en wilde schrijven. Dat wist ik al lang. Waarom deed ik dat dan niet? Ik was nog steeds aan het wachten. Ik wilde mezelf niet langer voor de gek houden, ik zou gaan. Er was alleen één groot probleem: ik had bijna geen geld. Twee dagen lang brak ik er mijn hoofd over: Hóe ga ik dat dan doen? Toen kwam het besef: als geld het probleem is, dan doe ik het toch zonder geld? Met die gedachte viel alle stress weg. Tegelijkertijd vond ik het doodeng.”
Zonder geld
En zo begon het experiment. Op 1 januari 2016 stopte Mundo met het gebruik van zijn pinpas. Een huis had hij al niet meer – het was net uit met zijn vriendin en hij woonde tijdelijk bij zijn vader. Hij stopte zijn telefoon- en Spotify abonnement en liet zich uitschrijven uit Nederland om zijn zorgverzekering stop te kunnen zetten. “Die zorgverzekering vond ik misschien nog wel het spannendst. Maar om het experiment oprecht aan te gaan vond ik dat ik alle vormen van financiële zekerheid moest loslaten. Ik wilde leren te vertrouwen dat mij toe zou komen wat ik nodig had.”
Mundo: ‘Als ik écht zonder geld had willen leven, had ik de rimboe in moeten gaan. Maar dat paste niet bij mijn experiment.’
Zonder pinpas of cash op zak liftte Mundo naar Schotland om in de natuur te schrijven en te fotograferen. Hij sliep in het retraitecentrum van een Nederlandse vriend en op een boerderij waar hij vrijwilligerswerk deed, maar hij belde ook wel eens spontaan bij vreemden aan. Al snel kwam hij tot zijn eerste conclusie: zonder geld leven bestaat niet. Mundo: “Ik reisde liftend en at en sliep bij andere mensen. Indirect leefde ik dus gewoon met geld. Als ik écht zonder geld had willen leven, had ik de rimboe in moeten gaan. Maar dat paste niet bij mijn experiment. Het was geen kruistocht om te bewijzen dat ik zonder geld kon leven, het was een onderzoek. Ik was juist benieuwd hoe het zou zijn om zonder geld te leven in een maatschappij die doordrenkt is van geld en geldstress.”
Leven zonder geld levert ook stress op, merkte Mundo. Vooral op dagen dat hij geen plan had. “Op een middag zat ik me verkleumd buiten op een bankje zorgen te maken. Ik moest zo snel mogelijk een volgende lift vinden. Ik had nog geen idee waar ik die avond zou slapen. Mijn teen was ontstoken en ik was niet verzekerd. Toen vroeg ik me af: Wat is het ergste dat me nu kan overkomen? Dat ik vanavond geen bed en geen eten heb en de nacht buiten moet doorbrengen? Daar ga ik niet dood aan. Eigenlijk ben ik best benieuwd hoe dat zou zijn. Toen ik me dat realiseerde, ontspande ik. Niet veel later kreeg ik een lift en werd ik afgezet bij een boerderij, waar een Schots gezin me trakteerde op een heerlijke maaltijd en een warm bed. Zo leerde ik steeds meer te vertrouwen op wat er komen zou.”
De volgende keer betaal ik
Al snel ontdekte Mundo hoe sterk geld in zijn systeem zat. “Ik had geen geld om mensen te betalen voor het eten, de lift of de slaapplaats die ze me gaven, maar de drang om te betalen bleef. Als ik ergens binnenkwam had ik mijn jas nauwelijks uit of ik bood al aan om iets terug te doen in ruil voor mijn verblijf. Op een gegeven moment zeiden mensen tegen me: ‘Als jij echt per sé nu iets voor ons wilt doen, kunnen we wel iets verzinnen. Maar het is op dit moment echt niet nodig.’”
Mundo: “We zijn zo bezig met die balans dat we vergeten hoe mooi het is om gewoon te geven.”
Mundo: “Ons leven staat zo bol van de meetbare transacties dat we ongemerkt denken volgens het voor-wat-hoort-wat principe. Hoe vaak zeg jij: ‘De volgende keer betaal ik’, ‘Kan ik nog iets meenemen?’, ‘Kom je de volgende keer bij mij eten?’ of ‘Nu is het mijn beurt om een biertje te halen’? We zijn zo bezig met die balans dat we vergeten hoe mooi het is om gewoon te geven. Want als je dat voor-wat-hoort-wat principe loslaat, ontstaat er vanzelf een keer een natuurlijk verlangen om de ander iets te geven. Niet omdat je iets van hem hebt gekregen of omdat je er wat voor terug wilt maar gewoon, omdat je het graag wilt geven. Of omdat de ander om hulp vraagt. Toen ik dat inzag kon ik daar veel meer in ontspannen. Ik leerde om te durven wachten. Geven vanuit je eigen verlangen is veel leuker en waardevoller dan ruilen omdat je nu eenmaal wat terug moet geven. Toch kom ik mezelf hier nog vaak in tegen, het blijft oefenen.”
Enthousiast over geld
Inmiddels is Mundo weer in Nederland. Hij keerde terug om voor zijn vader te zorgen, die Alzheimer had. “Ik wilde niet dat hij in één of ander tehuis gestopt zou worden, dus ben ik thuis voor hem gaan zorgen. In die periode voelde ik dat het experiment klaar was. Als mantelzorger kon ik een Persoonsgebonden Budget ontvangen en dat voelde goed. In maart 2017 is mijn vader overleden.”
Mundo: “Het is de les die we nooit op school krijgen en de handleiding die ik zelf zo heb gemist.”
Alles wat Mundo ontdekt heeft over wat geld is, hoe geld werkt en op ons inwerkt en hoe dat besef hem heeft geholpen, verwerkte hij in zijn boek Gehoorzaam. “Het is de les die we nooit op school krijgen, de handleiding die ik zelf zo heb gemist. Niet dat ik nu alle antwoorden heb, maar ik kan wel delen wat ik heb ervaren en wat mij heeft geholpen om vrijer in het leven te staan.”
Het hele boek, inclusief foto’s en bijbehorende filmpjes, staat straks gratis online op Gehoorzaam.nu, de eerste hoofdstukken en video’s zijn daar al te vinden. Toch wil Mundo ook een papieren boek uitbrengen. “Een boek krijgen, geven, openslaan, vasthouden – daar kan geen scherm tegenop. Daarom wil ik 6.000 boeken maken die uitdrukken waar Gehoorzaam over gaat: zorgvuldig en aandachtig gemaakt, met respect voor de aarde en door mensen die houden van hun werk. Om dat te realiseren heb ik een crowdfunding campagne opgezet. Elk tientje zorgt voor een ontworpen, gedrukt en verzonden boek.”
Nu zijn experiment is afgelopen heeft Mundo zin om weer met geld te leven. “Ik ben niet tegen geld, het is niet mijn bedoeling om uit het systeem te stappen of ertegen te vechten. Daar zou ik niets mee opschieten. Het experiment heeft mijn verhouding tot geld wel veranderd. Ik heb ervaren dat ik bijna niets nodig heb. Dat ik nooit machteloos sta. Geld – of het gebrek daaraan – kan mij niet beperken om te doen wat ik wil. Nu ik dat weet, luister ik meer naar mijn intuïtie en sta ik met meer plezier en enthousiasme in het leven. Ik ben hier niet om te rennen, te haasten, te vallen en weer door te gaan om rekeningen te betalen. Ik wil op een positieve en creatieve manier geld geven en ontvangen. De crowdfunding voor mijn boek is daar een voorbeeld van.”
Wil je meer verhalen lezen van mensen die bijzondere levenskeuzes maken? Volg Trant op Facebook of Twitter of schrijf je in voor de nieuwsbrief.
