Even kappen dat onderwerp mondkapjes
Vanaf 1 december 2020 dreigt een boete bij het niet dragen van een (niet-medisch) mondkapje in publieke binnenruimten van ons land. Althans vanaf het 13e levensjaar. De lange en moeizame weg om tot dit punt te komen kennen we allemaal. De discussie over mondkapjes is overigens nog lang niet afgerond. Maar nu maar even niet. Toch heb ik zaterdag 28 november 2020 de volgende vraag gesteld:
Ieper
Ik het toch niet laten om deze vraag over dit heikele onderwerp te stellen, omdat het mij van het begin af aan bezig houdt. Leo van Bergen (foto) en ik waren in 2019 deelnemer aan een congres in Ieper (Belgie) ter herdenking van de Spaanse Griep, dit tegen de achtergrond van de Eerste Wereldoorlog. Verder moet u wel even weten dat ik op het moment van de rondvraag een lezing achter de rug heb. Eén van de plaatjes die medisch-historicus Leo van Bergen toont in zijn lezing toont ook burgers met mondkapjes.
NVMG te gast
Het Rijksmuseum Boerhaave in Leiden ontvangt op zaterdag 28 november 2020 Bestuur en enkele leden van de Nederlandse Vereniging voor Medische Geschiedenis (NVMG) voor de jaarlijkse ledenvergadering. Een veelvoud volgt deze keer via Livestream een drietal lezingen en aansluitend de ledenvergadering. De lezingen hebben als centraal thema pandemieën. Ook de expositie in het Boerhaave museum is daaraan gewijd.
(playlist ids=”189420″
Zwijgen
Leren van geschiedenis: “hadden we in Nederland vanuit de NVMG toch niet-medische mondkapjes moeten aanbevelen totdat het tegendeel bewezen was, Leo? Los van de logistieke uitdagingen”. Ja of nee? “Tja niet-medische mondkapjes als iemand die een hekel heeft …. Ik mag ook zwijgen. Misschien is dat had wel het slimste”. “Wat mij opvalt, aldus de dagvoorzitter Jan Huurman, aan al die plaatjes, is dat al die foto’s uit een Amerikaanse context zijn. Ik heb geen plaatjes van mondkapjes in Europa gezien. Klopt dat?” Nee, het kan heel goed zijn dat er grote internationale verschillen in zitten.
Beeldvorming
Het brengt mij er toe om daadwerkelijk op zoek te gaan naar teksten of plaatjes uit de periode rond 1918-1919 die verwijzen naar de bewuste mondkapjes. Daarbij richt ik mij op Delpher, waar ik maar één enkel plaatje vind in een krant. En dat is ook nog eens uit 1932 en in Londen. Een anti-influenza-masker
Wel tref ik een aantal teksten, bijvoorbeeld geplaatst in kranten in het toenmalig Nederlands Indië.
Nationaal Archief
Op de beeldwebsite van het Nationaal Archief zoek ik op mondmasker (2), mondkap (21) en Influenza (21). Veelal handelt het echter om toepassingen van medische mondmaskers, maar ook andere toepassingen. Een specfiek plaatje betreffende de Spaanse griep kan ik niet ontdekken. Een extra beperking is dat een aantal foto’s helemaal niet is gedateerd.
Reflectie
Op basis van de vaderlandse situatie kun je moeilijk spreken van ‘lessons learned’. Het zou interessant zijn om eeen vergelijking te trekken met andere landen. Waar duidelijk een ander traject is gevolgd bij de inzet van beschermingsmaatregelen tegen besmetting met het Coronavirus. Los daarvan is het Coronavirus (Covid19) ook echt niet hetzelfde als het Influenzavirus (H1N1) van de Spaanse Griep. Wie volgt?
Links
https://nvmg.nl/
https://www.nationaalarchief.nl/
https://rijksmuseumboerhaave.nl/
https://www.delpher.nl/
Dit artikel las je gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je Jan Taco te Gussinklo jouw waardering laten zien door een kleine bijdrage.
