Airlines profiteren van extra inkomsten

Nu de passagiersaantallen weer snel stijgen bij de airlines en op de Nederlandse luchthavens, gaan inkomsten uit aanvullende diensten ook met sprongen omhoog. Wordt het bijbetalen of brood mee aan boord? Van comfortabele vliegtrip tot gewone ‘kale’ luchtpendel in Europa.

De gevestigde airlines als KLM laten zich voor de passagiers haast ongemerkt leiden door hun concurrenten, de prijsvechters als easyJet, Norwegian, Wizzair, Vueling, Transavia en Ryanair.

Waar Air France-KLM en hun partners binnen de luchtvaartalliantie Skyteam 'duurdere' lijnvluchten aanbieden met gratis maaltijden en bagageafhandeling, rekenen de prijsvechters bovenop de lage ticketprijs extra euro's voor aanvullende diensten, zoals maaltijden aan boord, instapvoorrang en ruimbagage inchecken. Zij bieden een 'kale' ticketprijs, maar passagiers moeten voor alles extra betalen. KLM is hier in het voordeel, want die biedt tegen een lagere ticketprijs nog steeds gratis maaltijden aan boord. Tot vorig jaar., want het rekent nu ook het inchecken van ruimbagage apart af. De keuze lijkt minder te worden en de verschillen lijken te vervagen tussen gevestigde en lage kosten vliegmaatschappijen. 

South by Southwest

Sinds 20 jaar bepaalt de 'moeder van alle prijsvechters, Southwest Airlines uit Dallas, Texas, VS, wat er gebeurt met de vliegtarieven. Dat is gretig overgenomen door zijn Europese prijsvechters. Door de economische crisis en de hoge brandstofprijzen vanaf 2008 daalden de inkomsten bij de gevestigde airlines, behalve die bij Southwest. Daar steeg het aantal verkochte tickets en aanvullende diensten. Andere Amerikaanse airlines volgden al snel. Het business model – ofwel cafetariamodel – van lagere ticketprijzen aanbieden met extra te betalen aanvullende diensten, werd een eclatant succes! Met als resultaat een miljardenbron aan neveninkomsten. In het afgelopen jaar haalden de airlines zo'n €2,3 miljard op met alleen bagagetoeslagen. Eind dit jaar zullen deze aanvullende inkomsten zijn gestegen tot in totaal €34,5 miljard. Vorig jaar werd zo €30,5 miljard bij de passagiers opgehaald. 

Toch bevinden veel airlines zich in de rode cijfers en zeggen, dat ze deze inkomsten niet meer kunnen missen om te overleven. En verzinnen ze telkens weer nieuwe – apart te betalen – diensten, zoals het door de stewardessen opbergen van handbagage en wellicht ook binnenkort noodzakelijk toiletbezoek aan boord. Uiteraard draait de belastingvrije verkoop van parfums, dranken en tabak op volle toeren in de vliegtuigen.

Luchtige betalingen

En de passagier? Die geeft geen kik bij dit vrij nieuwe extra betaalgeweld. Waar je vroeger rustig op je portemonnee kon blijven zitten tijdens het vliegen, moet nu steeds vaker de knip worden getrokken in de lucht. En het tij zit mee, want het online betalen per tablet en mobiele telefoon wordt steeds makkelijk gemaakt. Zeker nu WiFi iwordt aangeboden in de lucht bij steeds meer airlines. Zo rijst de vraag, wat er goedkoper is: een all-in service vlucht van bijvoorbeeld de KLM en de zijnen of een uitgeklede maar overal-voor-bijbetalen vlucht van Easyjet of Ryanair? Wie het weet mag het zeggen, want elke maatschappij hanteert weer andere tarieven voor andere diensten. Vergelijken is zo bewust moeilijk gemaakt, zo lijkt het. De passagier ziet zo door de bomen het bos niet meer. Want de regels worden om de haverklap veranderd en aangepast, evenals de prijzen.

All-in of kaal?

Wie is hiermee gediend? De passagier of de airline? Dus: hoe lager de ticketprijs, hoe meer aanvullende diensten moeten worden gekocht? Als je alle kosten van een lage kostenvlucht bij elkaar optelt en dit vergelijkt met een all-in service vlucht, dan zou de laatste wel eens veel voordeliger uit kunnen zijn. Het is daarom zaak om goed de voorwaarden en tarieflijsten van de aanvullende diensten op de websites van de airlines te lezen, alvorens te boeken. Airline managers gokken erop, dat passagiers op vakantie geen zin hebben om alles van tevoren op te tellen en zijn dan vaak al gauw duurder uit aan het eind van de vliegtrip. De gevestigde en low cost airlines kruipen naar elkaar toe om zoveel mogelijk hun passagiers te kunnen verdienen, zoveel is duidelijk. En de stewardessen blijven gerustellend aan boord omroepen: 'Now sit back, relax and enjoy your flight!'

Mijn gekozen waardering € -

Frits Njio is bijna 35 jaar luchtvaart- en reisjournalist. Hij werkt freelance voor landelijke en internationale vak- en publieksmedia. Reist veel. Frits schreef een Kosmos reisgids over Canada en won prompt de Canadese persprijs Silver Goose Media Award. Hij volgt de luchtvaartontwikkelingen op de voet. Afgelopen jaar verschenen zijn non-fictie bundels Boekie (2015) en TaxiStories (2021) bij uitgever Boekscout en via Bol.com. Daarnaast schrijft hij korte verhalen, fotografeert en schildert.