Anatoli Nebozjenko buigt zich over de landkaart die voor hem ligt. ,,Kijk”, zegt hij, ,,dit is waarom De Krim nooit zelfstandig zal kunnen bestaan.” Hij wijst op het enige kanaal dat het schiereiland in de Zwarte Zee rijk is. Het loopt van de stad Armjansk aan de noordkant naar Feodosia in het zuidoosten, waar het de zee instroomt. ,,De rest van De Krim is kurkdroog, er kan niets groeien zonder watertoevoer uit de Dnjepr in de Cherson-regio, op het ‘vasteland’ van Oekraïne ten noorden van De Krim."
De Russen zullen ons helpen, ze bouwen een brug tussen de Krim en het Russische vasteland
Nebozjenko’s vinger gaat verder over de kaart. ,,Stroom komt uit de kerncentrale in de Zaparozje-regio, ten oosten van Cherson. Als Oekraïne water en stroom afsluit, kan De Krim helemaal niets meer beginnen”, zegt Nebozjenko. Maar dat weet Moskou ook, en ze zijn daar toch niet gek? Die gedachte maakt de zaak nog bedreigender voor Oekraïne. Immers, wil Rusland nog iets met De Krim, dan mogen water en elektriciteit niet stokken en zal Moskou ze veilig moeten stellen. En dus zal het ook Cherzon en Zaparozje moeten annexeren. ,,Dan is het oorlog”, stelt Nebozjenko, en hij heeft daar waarschijnlijk geen ongelijk in.
Verbonden
De boerenzoon woont in Oost-Oekraïne, aan de grens met Rusland. Ook daar hangt de dreiging van troepenzendingen door Moskou en de gebieden zijn door het lot dezer dagen dan ook nauw met elkaar verbonden. Wie over Oost-Oekraïne praat, begint al snel over De Krim en andersom.
Boerenzoon Nebozjenko, een jonge twintiger, heeft nog een reden om over De Krim te praten: zijn vrouw komt ervandaan. ,,Mijn schoonmoeder woont in Feodosia (een stad aan de oostkust, red.). Als ik haar bel, zegt ze: ‘De Russen zullen ons helpen, ze bouwen een brug tussen de Krim en het Russische vasteland.’ Eén brug, alsof dat genoeg is”, smaalt Nebozjenko. Hij verzucht: ,,De Krimbewoners hebben geen idee wat hen boven het hoofd hangt.”
Toerisme
Een van de weinige bronnen van inkomsten die De Krim ooit had, was het toerisme. In de sovjettijd trokken uit de hele unie mensen naar het schiereiland om zich op de stranden van Koktebelj en Jalta (voor de rijkeren) te verpozen. Maar die tijd is voorbij, want de Sovjet-Unie is uiteengevallen en Russen trekken tegenwoordig naar Turkije, Cyprus en Egypte.
,,De prijzen liggen daar lager en de service is er beter. Op de Krim krijg je voor te veel geld sovjetkwaliteit. En dat willen de mensen niet meer”, zegt Nebozjenko. Dat het toerisme op De Krim een kwijnend bestaan lijdt, blijkt ook al tijdens een kort bezoek aan Koktebelj, ooit een kustplaats met grote aantrekkingskracht op Moskovieten. Natuurlijk is het seizoen nog lang niet begonnen en is daarom alles nog dicht. Maar de jongedame in een ijskoud hotel erkent week dat de toeristen wegblijven. ,,Een overnachting bij ons kost 1500 grivna (bijna 110 euro, red) per nacht. Daar zit alles bij inbegrepen: de kamer, eten, drinken, de sauna”, vertelt ze. ,,Maar ja, het is kennelijk niet genoeg, de vakantiegangers komen steeds minder.”
Anatoli Nebozjenko schampert: ,,Tegenwoordig gaan er alleen nog maar Wit-Russen naar toe. Dat zegt genoeg.”
