Wie slecht slaapt, denkt al snel aan stress of andere psychische oorzaken, maar misschien ligt het wel helemaal niet aan jezelf. Vaak is de partner de boosdoener. De University of Surrey deed onderzoek naar dit fenomeen, Hoewel de meesten dachten beter te slapen naast hun geliefde, was dat in werkelijkheid niet zo. Ze werden echter gemiddeld 50% vaker verstoord in hun nachtrust dan als ze alleen sliepen.
Ongemerkt onrustiger
Nu moet u niet alleen denken aan het beroemde gesnurk, maar ook aan draaien, getrek aan dekbedden, simpelweg luid ademen of een piepje in de neus. Zeker lichte slapers hebben daar last van. Lang niet altijd merken mensen dat bewust op, maar metingen wijzen uit dat hun slaap er wel minder diep door wordt. Ook een Oostenrijks onderzoek, dat in The New Scientist verscheen, toonde klip en klaar dat mensen alleen beter slapen dan samen. Mannen hebben nog vaker last van slaapverstoring door de partner dan vrouwen. Vrouwen slapen namelijk over het algemeen dieper. Mannen functioneerden door een onderbroken nachtrust ook meetbaar minder overdag.
Perceptie van vrouwen en mannen verschilt
Het idee dat mensen hebben over hun slaap verschilt ook. Mannen blijken korter en minder goed te slapen dan ze zelf denken, terwijl vrouwen denken slechter te slapen, terwijl dat in werkelijkheid meevalt, toonde onderzoek, van het Erasmus MC reeds eerder aan. Slaap je dus niet zo goed en heb je geen idee hoe dat komt, dan kun je eens proberen om in een andere kamer te gaan liggen. Slapen in één ruimte, ja in één bed is ooit ontstaan bij de armen en klein behuisden. Want het tweepersoonsbed was een plek om seks te hebben, maar niet om iedere nacht samen in door te brengen.
Samen slapen scheelt op de energierekening
Samen slapen of niet werd in het verleden dus bepaald door de levensstandaard. Zelfs het vee verbleef onder hetzelfde dak, want er was geen andere ruimte beschikbaar en de dieren waren bovendien een warmtebron. In de lagere klassen van het Europa van voor de Industriële Revolutie was het gebruikelijk dat het hele gezin in één bed sliep, het duurste meubelstuk van het huis. In de hogere klassen hadden koppels ieder hun eigen ruimte, waar ze zich konden terugtrekken en (al of niet alleen) de nacht doorbrachten.
Behoefte aan geborgenheid
Professor Ekirch professor geschiedenis aan het Virginia Polytechnic Institute wijst op de psychische component.”We moeten niet vergeten dat de mens van nature bang is voor de nacht. In het donker voelde een gezin zich het kwetsbaarste. Bedgenoten boden dan een gevoel van veiligheid tegen mogelijke bedreigingen van dieven, brandstichters, maar ook van geesten, heksen en de duivel.” Samen slapen vormde voor een groot deel de basis voor verbondenheid. Een bedgenoot werd immers vaak de intiemste vriend. Dat had niet alleen betrekking op gehuwden, maar ook bijvoorbeeld op zonen die met dienstmeisjes sliepen of artistocratische echtgenoten die het bed deelden met hun minnaars en minnaressen. In de nachten vervaagden op die manier ook de sociale grenzen. Meestal viel men niet onmiddellijk in slaap, maar werden er vrijelijke gesprekken gevoerd. In het donker konden de bedgenoten de formaliteiten en etiquetteregels van overdag achter zich laten.
‘Wij gaan satten’
De Amerikaanse gezinstherapeut Lee Crespi merkt op dat er in onze moderne tijd nog een bijkomend (sociaal bepaald) motief is. Paren die niet in één bed slapen, geven immers het idee af dat ze geen seks meer hebben, wat natuurlijk onzin is, maar wat niemand wil uitstralen en/of wil toegeven. Kijkers van de immens populaire serie ‘The Crown’ zien dat de vertrekken van de Britse Queen en die van haar gemaal recht tegenover elkaar liggen met een een soort ‘niemandsland’ ertussen. Steeds meer moderne, hardwerkende koppels doen dat tegenwoordig ook weer, alhoewel ze dat, vanwege hierboven genoemde sociale druk, niet snel zullen toegeven. Er is zelfs al een term voor, namelijk SAT, een afko van Sleeping Apart Together’, uiteraard naar analogie van de LAT-relatie.
Boost je seksleven
Colleen Carne, slaapprofessor aan de universiteit van Toronto, bestudeerde de hersenen van stellen die samen slapen met een hersenscan. Zij kwam tot dezelfde conclusie als de Oostenrijkse wetenschappers. Carney adviseert paren te overwegen apart te slapen voor een betere nachtrust, maar ook om hun relatie een oppepper te geven. De onderzoekster ontkracht tevens het vooroordeel dat paren die apart slapen niet romantisch zijn of relatieproblemen hebben. Sommige stellen die afstevenen op een scheiding en besluiten apart te slapen vinden zo een nieuwe manier om de passie weer te doen oplaaien. Voor een groep volstaan aparte bedden in dezelfde kamer, maar beter is ‘s nachts voor een volledige afzondering te kiezen. En wat is er nou leuker dan vanavond tegen je geliefde te fluisteren: ‘Jouw kamer of de mijne?’
Beeld: Screenshot ‘The Crown’ (Netflix)